Vụ tham nhũng lớn tại Vinalines: Bị can bỏ trốn sau khi nhận tội

Tại buổi họp báo thông báo kết quả điều tra ban đầu về vụ tiêu cực tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) hôm qua (22.5), đại tá Trần Duy Thanh, Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tham nhũng (C48), Bộ Công an cho biết từ thời điểm tháng 1.2012, C48 đã phát hiện những sai phạm trong quá trình sửa chữa lắp đặt ụ nổi No83M thuộc dự án xây dựng Nhà máy sửa chữa tàu biển phía nam.

Cố ý làm trái…

Đại tá Thanh cho biết, quá trình thu thập tài liệu C48 xác định một số đối tượng có dấu hiệu tham ô tài sản thông qua việc nâng giá vật liệu, quyết toán khống nên đã ra quyết định khởi tố vụ án. Mở rộng điều tra, C48 đã ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bổ sung đối với 3 bị can nguyên là lãnh đạo của Vinalines về hành vi “cố ý làm trái…”.

Vào ngày 3.8.2006, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng “đồng ý về mặt nguyên tắc cho Vinalines lập báo cáo đầu tư dự án xây dựng Nhà máy sửa chữa tàu biển phía nam đúng các quy định hiện hành, giao Bộ GTVT cập nhật dự án vào quy hoạch điều chỉnh phát triển ngành công nghiệp tàu thủy, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định”. Tuy nhiên, khi chưa được Thủ tướng phê duyệt bổ sung dự án vào quy hoạch thì ngày 27.6.2007, ông Dương Chí Dũng (khi đó là Chủ tịch HĐQT Vinalines) đã ký quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng nhà máy với tổng mức đầu tư 3.854 tỉ đồng. Hơn 1 năm sau đó ông Mai Văn Phúc, Tổng giám đốc Vinalines (thời kỳ đó) có văn bản trình và được ông Dũng ký quyết định phê duyệt chính thức nâng tổng mức đầu tư dự án lên thành 6.489 tỉ đồng.

Tháng 10.2007, các ông Trần Hữu Chiều, Phó tổng giám đốc, Trưởng ban Quản lý dự án và ông Dương Chí Dũng đã có các văn bản đề nghị, trình ký và phê duyệt việc mua ụ nổi No83M (thành phần không tách rời của dự án nhà máy sửa chữa tàu biển) với tổng mức đầu tư 14,136 triệu USD. Trong đó chi phí mua, sửa chữa tại Nga, cước vận chuyển là 12,5 triệu USD. Đến tháng 2.2008, ông Chiều lại có tờ trình đề nghị và cùng ngày ông Mai Văn Phúc ký văn bản trình để ông Dương Chí Dũng ký quyết định phê duyệt điều chỉnh thay đổi phương án mua dẫn đến chi phí thực tế cho việc mua, vận chuyển ụ nổi về VN cùng với việc sửa chữa bị đội lên thành 24,3 triệu USD.

Bỏ trốn sau khi bị triệu tập

Dù được coi là nhân vật đầu vụ nhưng ông Dương Chí Dũng đã bỏ trốn trước thời điểm C48 tống đạt quyết định khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam. “Chiều 17.5, khi chúng tôi có quyết định khởi tố bị can thì ông Dũng không có mặt nơi cư trú, chúng tôi xác định ông Dũng đã bỏ trốn và ra quyết định truy nã”, đại tá Trần Duy Thanh nói.

Trả lời câu hỏi của báo chí về việc ông Dũng bỏ trốn và không bắt được sẽ ảnh hưởng như thế nào đến kết quả điều tra vụ án, đại tá Thanh khẳng định: “Nếu không bắt được thì việc điều tra sẽ gặp khó khăn hơn do không có lời khai của bị can. Tuy nhiên, việc điều tra còn căn cứ vào rất nhiều tài liệu, chứng cứ khác. Không ảnh hưởng nhiều đến kết quả điều tra vụ án”.

Một chi tiết đáng chú ý là, C48 cho hay, trong quá trình khởi tố vụ án để điều tra đã từng triệu tập ông Dương Chí Dũng và “ông Dũng đã thừa nhận những sai phạm, làm trái với chỉ đạo của Chính phủ, trái luật Đầu tư, luật đấu thầu. Bản thân ông Dũng bỏ trốn cũng đã nói lên hành vi sai phạm”, đại tá Thanh nói.

Trước thắc mắc việc ông Dũng từng bị triệu tập nhưng đột ngột bỏ trốn liệu có phải là do lộ thông tin, đại tá Thanh giải thích, trong các lần triệu tập lên làm việc với cơ quan điều tra, ông Dũng rất hợp tác, thành khẩn. “Hiện nay chúng tôi chưa có thông tin gì liên quan đến việc ông Dũng bỏ trốn, có việc lộ lọt thông tin hay không, những vấn đề này sẽ được làm sáng tỏ khi bắt được bị can”, đại tá Thanh nói.

Trả lời câu hỏi của PV về việc cơ quan điều tra có xem xét vấn đề ông Dũng có sai phạm nhưng vẫn được bổ nhiệm hay ông này từng bị tố cáo gian lận bằng cấp hay không, đại tá Thanh khẳng định: “Trong quá trình điều tra, tất cả hành vi gì nếu có dấu hiệu tội phạm, về nguyên tắc đều phải xem xét. Nếu vi phạm hành chính  thì xử lý hành chính, nếu vi phạm hình sự xử lý hình sự, đặt yêu cầu khách quan toàn diện, triệt để”.

“Không thấy vợ chồng ông Dũng”

Trao đổi với Thanh Niên chung quanh việc ông Dũng bỏ trốn, một số chuyên gia pháp luật cho rằng, đối với một đối tượng được xác định là đầu vụ có sai phạm lớn như vậy thì ngay sau khi triệu tập cần phải có những biện pháp nghiệp vụ đề phòng việc ông này bỏ trốn. Tuy nhiên, về nguyên tắc, trước khi bị tống đạt quyết định khởi tố bị can, ông này vẫn được hưởng đầy đủ mọi quyền công dân, không có “quy định cứng” nào buộc cơ quan chức năng phải áp dụng biện pháp nghiệp vụ như theo dõi, giám sát. Do vậy, việc chứng minh để lọt thông tin cũng không hề đơn giản.

Trong khi đó, có mặt tại nhà riêng ông Dũng ở phố Nguyên Hồng chiều qua, chúng tôi được một người dân là hàng xóm của ông này cho biết, vào sáng ngày 16.5 vẫn nhìn thấy vợ chồng ông Dũng đi ăn sáng cùng nhau. Từ ngày 18.5 đến nay không thấy vợ chồng ông này ở đâu nữa.

Lãnh đạo của Cục Hàng hải cũng xác nhận sáng ngày 17 vẫn thấy ông Dũng đến cơ quan làm việc bình thường nhưng chiều cùng ngày, khi cơ quan công an tống đạt quyết định khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam thì không tìm được ông Dũng nữa.

Diễn biến vụ án tham nhũng

- Tháng 1.2012, cơ quan CSĐT (C48) đã xác minh làm rõ dấu hiệu sai phạm trong quá trình sửa chữa ụ nổi. Xác định 4 đối tượng Trần Hải Sơn - Tổng giám đốc Công ty TNHH sửa chữa tàu biển Vinalines, Trần Văn Quang - Trưởng phòng Kế hoạch Công ty TNHH sửa chữa tàu biển Vinalines, Trần Bá Hùng - cán bộ Hyundai Vinashin, Phạm Bá Giáp - Giám đốc Công ty Nguyên Ân lập 2 bộ hợp đồng, chứng từ quyết toán khống chiếm đoạt 2,9 tỉ đồng chia nhau (theo kết luận của giám định viên Bộ Công thương).

- Ngày 1.2.2012, C48 quyết định khởi tố vụ án tham ô tài sản, khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 đối tượng trên.

 - Mở rộng điều tra, ngày 17.5.2012, C48 đã ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án. Đồng thời ra quyết định khởi tố bị can về tội “cố ý làm trái...”, bắt tạm giam đối với ông Dương Chí Dũng - nguyên Chủ tịch HĐQT Vinalines, hiện là Cục trưởng Cục Hàng hải; ông Mai Văn Phúc - nguyên Tổng giám đốc Vinalines, hiện là Vụ phó Vụ Vận tải; ông Trần Hữu Chiều - Phó tổng giám đốc kiêm Trưởng ban QLDA Nhà máy sửa chữa tàu biển Vinalines phía nam. Chiều cùng ngày, C48 xác định bị can Dương Chí Dũng đã bỏ trốn.

- Ngày 18.5, C48 ra quyết định truy nã đặc biệt trên toàn quốc đối với bị can Dương Chí Dũng.