Xét xử vụ án Huỳnh Thị Huyền Như: Lời bào chữa ‘gai góc’ của các luật sư

Phiên tòa “lạ”

Bảo vệ quyền lợi cho Công ty chứng khoán Saigonbank-Berjaya, luật sư (LS) Nguyễn Minh Tâm (Đoàn LS TP.HCM) cho rằng các LS đã gặp những khó khăn nhất định từ việc HĐXX cho phép Vietinbank không trực tiếp trả lời từng câu hỏi của LS như thường lệ vì một số lý do... “Đây là việc làm hiếm thấy trong hoạt động tố tụng xét hỏi”, LS Tâm nói.

Đồng quan điểm này, LS Ngô Đình Trấn (bảo vệ cho Công ty CP vận tải Thái Bình Dương) còn viện dẫn quy định của pháp luật để cho rằng HĐXX đã vi phạm pháp luật, làm hạn chế quyền được xét hỏi của luật sư. Theo LS Trấn, nhiều câu hỏi của LS chưa được trả lời nên tại phần tranh luận các luật sư phải đưa ra các câu hỏi để Vietinbank trả lời.

LS Lưu Văn Tám (Đoàn LS BR-VT, bảo vệ cho Ngân hàng ACB) thì cho rằng Viện KS tự mâu thuẫn với chính mình. Theo LS Tám, cùng một hành vi, cùng một hậu quả nhưng Viện KS lại tự mâu thuẫn cho hai kết quả khác nhau. Cụ thể, với hành vi Huyền Như làm giả hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng VIB thì cơ quan này xác định Huyền Như chiếm đoạt tiền của VIB. Trong khi đó, cũng là hành vi làm hồ sơ thế chấp giả vay vốn tại Vietinbank với cùng tính chất thì công tố cho rằng Huyền Như không chiếm đoạt tiền của Vietinbank, mà là chiếm đoạt của khách hàng (cụ thể ở đây là ACB).

Ngân hàng có lỗi khi để tiền của khách hàng thất thoát

Về trách nhiệm dân sự, Viện KS cho rằng Vietinbank không bị thiệt hại.

Dù bào chữa cho các đơn vị khác nhau, trong từng vụ việc có các chi tiết khác nhau, nhưng tựu trung các LS đều phản bác quan điểm trên của Viện KS và cho rằng Vietinbank phải có trách nhiệm bồi thường.

Theo LS Nguyễn Minh Tâm, Viện KS “biến” Công ty Saigonbank - Berjaya trở thành pháp nhân bị thiệt hại do chính hành vi lừa đảo của Huyền Như gây ra, là chưa đi sâu phân tích mối quan hệ nhân - quả, giữa thủ đoạn gian dối của Huyền Như với hậu quả chiếm đoạt tiền do các sơ hở của Vietinbank. “Việc xác định trách nhiệm thiệt hại quy kết cho Huyền Như chịu trách nhiệm là để “giải thoát” cho Vietinbank”, LS Tâm nêu quan điểm.

LS Tâm phân tích: Như dùng nhiều thủ đoạn, dụ Saigonbank - Berjaya ký hợp đồng, chuyển tiền vào tài khoản của đơn vị này mở ở Vietinbank. Sau khi chuyển tiền, nếu Như không chiếm đoạt thì tiền vẫn còn trong tài khoản ở ngân hàng. Nguyên nhân dẫn đến Saigonbank - Berjaya bị chiếm đoạt tiền là do Huyền Như dùng thủ đoạn gian dối: giả chữ ký chủ tài khoản, giả con dấu của Saigonbank - Berjaya đóng vào lệnh chuyển tiền để rút tiền từ tài khoản hợp pháp của Saigonbank - Berjaya. Công ty Saigonbank - Berjaya không phải là người bị lừa trong thủ đoạn gian dối này, nạn nhân chính là Vietinbank, họ mới là bị hại bị Như chiếm đoạt 210 tỉ đồng. Ngoài ra, theo giao kết giữa hai bên, Vietinbank phải thông báo in sao kê các giao dịch tài khoản hằng tháng nhưng đơn vị này không thực hiện nên Saigonbank - Berjaya không biết để ngăn chặn kịp thời.

Về trách nhiệm dân sự, LS Trấn phân tích: Huyền Như và Võ Anh Tuấn đều là người của pháp nhân Vietinbank, do Vietinbank bổ nhiệm, quản lý. Cả hai được Vietinbank giao trách nhiệm huy động vốn cho Vietinbank. Theo quy định của điều 618 bộ luật Dân sự thì pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ của pháp nhân giao.

Tương tự, LS Trần Minh Hải (bào chữa cho Công ty CP CK Phương Đông) lập luận: từ khi tiền của khách hàng chuyển vào tài khoản tiền gửi mở tại Vietinbank, trách nhiệm quản lý tiền gửi của Vietinbank đã phát sinh. “Nếu như tiền gửi của khách hàng đang nằm trong sự quản lý an toàn của cả hệ thống Vietinbank bao gồm các yếu tố công nghệ, con người, quy trình… mà bị thất thoát do lỗi của ngân hàng, thì đương nhiên Vietinbank phải gánh chịu trách nhiệm”, LS Hải nói.

Bào chữa cho ACB, LS Lưu Văn Tám đề cập đến việc đại diện Vietinbank thừa nhận tại tòa “Đối với các hợp đồng do Vietinbank xác lập với khách hàng, có chữ ký, con dấu thật thì Vietinbank sẽ chịu trách nhiệm trả cho khách hàng” nhưng chưa được công tố viên ghi nhận vì có 32 hợp đồng của ACB là hợp đồng thật, chữ ký và con dấu thật của Vietinbank và đã chuyển tiền cho Vietinbank”. LS Tám cũng đưa ra những lập luận phản bác lại 8 căn cứ mà Viện KS lập luận để quy buộc Huyền Như chiếm đoạt tiền trực tiếp của khách hàng và Vietinbank không chịu trách nhiệm bồi thường.

Hôm nay (16.1), phiên tòa tiếp tục với phần bảo vệ quyền lợi cho bị hại và người liên quan của các LS.

Lê Nga

Theo Thanh Niên