Đề xuất khen thưởng các địa phương đã xây dựng hồ sơ Đề án sắp xếp đơn vị hành chính trước thời hạn (Hình ảnh từ Internet)
Ngày 09/5/2025, đã diễn ra Phiên họp Chính phủ chuyên đề về sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính (ĐVHC) các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Cụ thể, ngay sau Phiên họp Chính phủ ngày 09/5/2025, Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh, cấp xã theo đúng quy định.
Đối với các hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh trình Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025), đồng thời Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết sắp xếp ĐVHC cấp xã (của 23 cặp tỉnh mới và 11 tỉnh không sắp xếp) tương ứng ngay sau đó, bảo đảm các nghị quyết được ban hành đồng bộ, thống nhất hoàn thành trong tháng 6/2025.
Trong quá trình hoàn thiện hồ sơ Đề án và trình Chính phủ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ban Chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục theo dõi sát sao, kịp thời nắm bắt, tống hợp những khó khăn, vướng mắc phát sinh để tham mưu cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết hoặc điều chỉnh cho phù hợp, không để ảnh hưởng đến tiến độ chung.
Bộ Nội vụ cũng đề xuất Thủ tướng Chính phủ kịp thời biểu dương tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 10 địa phương đã triển khai xây dựng hồ sơ Đề án trình Chính phủ bảo đảm chất lượng và sớm trước thời hạn yêu cầu (Thái Nguyên, Bắc Kạn, Lai Châu, Lạng Sơn, Quảng Trị, Long An, Trà Vinh, Hậu Giang, Sóc Trăng, Cần Thơ).
Bộ Nội vụ cũng đề nghị các bộ, ngành Trung ương phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội để trình Quốc hội xem xét, thông qua các Luật theo chương trình kỳ họp thứ 9 của Quốc hội; khẩn trương hoàn thành việc xây dựng Nghị định quy định về thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn, thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã trên các lĩnh vực chuyên ngành trình Chính phủ ban hành trước ngày 10/6/2025; chủ động ban hành sớm theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật chậm nhất trước ngày 20/6/2025.
Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo lĩnh vực chuyên ngành, kịp thời hướng dẫn giải quyết những khó khăn, vướng mắc thuộc phạm vi quản lý. Hướng dẫn, bố trí kinh phí để chi trả thực hiện chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc do sắp xếp tổ chức bộ máy theo quy định.
Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét hỗ trợ kinh phí cho các địa phương sắp xếp ĐVHC theo Nghị quyết 76/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp ĐVHC năm 2025 góp phần để các ĐVHC sau sắp xếp nhanh chóng ổn định, đi vào hoạt động hiệu quả.
Tại Nghị quyết 60-NQ/TW năm 2025 về Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII, Ban Chấp hành Trung ương cơ bản thống nhất với các nội dung đề xuất của Bộ Chính trị và Đề án về phương án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đó, đồng ý chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp như sau:
- Cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương), cấp xã (xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố); kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 01/7/2025 sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 (sửa đổi) có hiệu lực thi hành.
- Đồng ý số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh sau sáp nhập là 34 tỉnh, thành phố (28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương); tên gọi và trung tâm chính trị - hành chính của đơn vị hành chính cấp tỉnh sau sắp xếp được xác định theo các nguyên tắc nêu tại Tờ trình và Đề án của Đảng uỷ Chính phủ (Danh sách chi tiết kèm theo).
- Đồng ý sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã bảo đảm cả nước giảm khoảng 60 - 70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã so với hiện nay.
Do đó, tại 7 Điều 10 Nghị quyết 76/2025/UBTVQH15 đã nêu rõ thời gian đi vào hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp như sau:
- Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp hoàn thành xong việc kiện toàn tổ chức bộ máy và chính thức đi vào hoạt động chậm nhất là ngày 15/8/2025.
- Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp tỉnh sau sắp xếp hoàn thành xong việc kiện toàn tổ chức bộ máy và chính thức đi vào hoạt động chậm nhất là ngày 15/9/2025.
Kể từ ngày nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã có hiệu lực thi hành, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân ở các đơn vị hành chính trước sắp xếp tiếp tục hoạt động cho đến khi Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân ở đơn vị hành chính sau sắp xếp chính thức hoạt động.
Như vậy, tổ chức chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp xã sẽ chính thức đi vào hoạt động chậm nhất là ngày 15/8/2025 và tổ chức chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp tỉnh chính thức đi vào hoạt động chậm nhất là ngày 15/9/2025.
Xem chi tiết nội dung Phiên họp.