Bồi thẩm đoàn là gì? Ở Việt Nam có bồi thẩm đoàn không? (Hình từ internet)
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Bồi thẩm đoàn là tập thể những người được chọn ngẫu nhiên từ nhóm ứng cử viên bồi thẩm đoàn là cư dân sống ở một địa phương.
Bồi thẩm đoàn chỉ xuất hiện ở những nước thuộc hệ thống pháp luật Thông luật.
Bồi thẩm đoàn có vai trò rất quan trọng vì họ sẽ là người lắng nghe lập luận, bằng chứng từ hai phía nguyên đơn và bị đơn trong vụ việc dân sự, hoặc công tố và bị cáo trong vụ án hình sự. Sau đó, thành viên của bồi thẩm đoàn sẽ họp trong phòng kín và thảo luận về vụ việc cho tới khi thống nhất với nhau về việc bị đơn hoặc bị cáo có phải chịu trách nhiệm dân sự hoặc hình sự hay không. Chỉ sau khi có quyết định của bồi thẩm đoàn, căn cứ vào đó thẩm phán mới ra phán quyết.
Ở Việt Nam hiện nay không có bồi thẩm đoàn.
Tuy nhiên, với mục đích là đảm bảo sự tham gia của nhân dân trong phiên tòa và tăng tính khách quan của phiên tòa thì tại Việt Nam cũng có quy định về Hội thẩm nhân dân.
- Hội thẩm Tòa án nhân dân gồm có:
+ Hội thẩm nhân dân;
+ Hội thẩm quân nhân.
- Hội thẩm nhân dân thực hiện nhiệm vụ xét xử những vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân theo phân công của Chánh án Tòa án nơi được bầu làm Hội thẩm nhân dân.
- Hội thẩm quân nhân thực hiện nhiệm vụ xét xử những vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án quân sự theo phân công của Chánh án Tòa án nơi mình được cử làm Hội thẩm quân nhân.
- Hội thẩm có nghĩa vụ thực hiện sự phân công của Chánh án Tòa án, trường hợp không thực hiện được thì phải nêu rõ lý do.
- Trong 01 năm công tác mà Hội thẩm không được Chánh án Tòa án phân công làm nhiệm vụ xét xử thì có quyền yêu cầu Chánh án Tòa án cho biết lý do.
(Điều 84 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014)
Tiêu chuẩn của Hội thẩm nhân dân được quy định tại Điều 85 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014 bao gồm:
- Là công dân Việt Nam, trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có uy tín trong cộng đồng dân cư, có tinh thần dũng cảm và kiên quyết bảo vệ công lý, liêm khiết và trung thực.
- Có kiến thức pháp luật.
- Có hiểu biết xã hội.
- Có sức khỏe bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- Hội thẩm được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, tham gia hội nghị tổng kết công tác xét xử của Tòa án.
Kinh phí tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ Hội thẩm được dự toán trong kinh phí hoạt động của Tòa án, có sự hỗ trợ của ngân sách địa phương theo quy định của luật.
- Hội thẩm là cán bộ, công chức, viên chức, quân nhân tại ngũ, công nhân quốc phòng thì thời gian làm nhiệm vụ Hội thẩm được tính vào thời gian làm việc ở cơ quan, đơn vị.
- Hội thẩm được tôn vinh và khen thưởng theo quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng.
- Hội thẩm được hưởng phụ cấp xét xử, được cấp trang phục, Giấy chứng minh Hội thẩm để làm nhiệm vụ xét xử.
Chế độ phụ cấp xét xử, mẫu trang phục, cấp phát và sử dụng trang phục, Giấy chứng minh Hội thẩm do Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định theo đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
(Điều 88 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014)