Nâng cao chất lượng, số lượng án lệ được ban hành

Đây là nội dung được nêu tại Chỉ thị 06/2024/CT-CA yêu cầu thực hiện nhiệm vụ công tác ngành Tòa án nhân dân năm 2025 do Tòa án nhân dân tối cao ban hành.

Nâng cao chất lượng, số lượng án lệ được ban hành

Cụ thể, Tòa án nhân dân tối cao chủ động phối hợp với các cơ quan hữu quan trong công tác tổng kết thực tiễn, tăng cường hướng dẫn áp dụng pháp luật để đảm bảo thống nhất cao trong nhận thức và áp dụng pháp luật giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Coi trọng tổng kết công tác xét xử, tăng cường rà soát, đánh giá thực tiễn thi hành các quy định, hướng dẫn đang còn vướng mắc, bất cập hoặc không còn phù hợp với thực tiễn và kịp thời đề nghị sửa đổi, thay thế để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ, giải quyết vụ án, vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa án. Đổi mới công tác phát triển án lệ nhằm nâng cao chất lượng, số lượng án lệ được ban hành.

Tích cực tham gia hoàn thiện thể chế, khẩn trương xây dựng dự án Luật Phá sản (sửa đổi), tổ chức thi hành Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2024, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Pháp lệnh Chi phí tố tụng, kịp thời ban hành các văn bản quy phạm pháp luật được giao bảo đảm tiến độ, chất lượng, không để xảy ra tình trạng chậm, nợ văn bản quy phạm pháp luật, không để bị tác động, chi phối hoặc lồng ghép lợi ích cục bộ, lợi ích nhóm trong xây dựng pháp luật.

Xem thêm: Án lệ là gì? Tổng hợp toàn bộ án lệ tại Việt Nam

Một số quy định về phát triển án lệ

**Điều 3 Nghị quyết 04/2019/NQ-HĐTP quy định về đề xuất bản án, quyết định để phát triển thành án lệ như sau:

1. Cá nhân, cơ quan, tổ chức có thể gửi đề xuất bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án chứa đựng lập luận, phán quyết đáp ứng các tiêu chí hướng dẫn tại Điều 2 của Nghị quyết này cho Tòa án nhân dân tối cao để xem xét, phát triển thành án lệ.

2. Các Tòa án có trách nhiệm tổ chức rà soát, phát hiện bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án mình chứa đựng lập luận, phán quyết đáp ứng các tiêu chí hướng dẫn tại Điều 2 của Nghị quyết này và gửi cho Tòa án nhân dân tối cao để xem xét, phát triển thành án lệ.

**Điều 4 Nghị quyết 04/2019/NQ-HĐTP quy định về lấy ý kiến đối với bản án, quyết định được đề xuất lựa chọn, phát triển thành án lệ:

1. Bản án, quyết định được đề xuất lựa chọn, phát triển thành án lệ, nội dung đề xuất là án lệ, dự thảo án lệ phải được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án nhân dân tối cao để các Tòa án, chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn, cá nhân, cơ quan, tổ chức quan tâm tham gia ý kiến, trừ trường hợp hướng dẫn tại các điểm b, c và d khoản 2 Điều 6 của Nghị quyết này.

Ý kiến góp ý được gửi về Tòa án nhân dân tối cao. Thời gian lấy ý kiến góp ý là 30 ngày kể từ ngày đăng tải.

2. Trên cơ sở kết quả lấy ý kiến rộng rãi đối với các bản án, quyết định được đề xuất lựa chọn, phát triển thành án lệ, nội dung đề xuất là án lệ, dự thảo án lệ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao xem xét, quyết định việc lấy ý kiến của Hội đồng tư vấn án lệ. Việc lấy ý kiến của Hội đồng tư vấn án lệ được thực hiện theo hướng dẫn tại khoản 2 và khoản 3 Điều 5 của Nghị quyết này.

**Điều 5 Nghị quyết 04/2019/NQ-HĐTP quy định về Hội đồng tư vấn án lệ

1. Hội đồng tư vấn án lệ do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thành lập gồm có ít nhất 09 thành viên. Chủ tịch Hội đồng là Chủ tịch Hội đồng khoa học Tòa án nhân dân tối cao, 01 Phó Chủ tịch Hội đồng là Phó Chủ tịch Hội đồng khoa học Tòa án nhân dân tối cao, các thành viên khác là đại diện Bộ Tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, đại diện cơ quan, tổ chức có liên quan, các chuyên gia về pháp luật và 01 đại diện lãnh đạo Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học Tòa án nhân dân tối cao (đồng thời là Thư ký Hội đồng).

Trường hợp tư vấn án lệ về hình sự thì thành phần của Hội đồng tư vấn án lệ phải có đại diện Cơ quan điều tra của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng hoặc Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

2. Hội đồng tư vấn án lệ có trách nhiệm thảo luận cho ý kiến đối với các bản án, quyết định được đề xuất lựa chọn, phát triển thành án lệ, nội dung đề xuất là án lệ, dự thảo án lệ.

3. Việc lấy ý kiến của Hội đồng tư vấn án lệ được thực hiện thông qua phiên họp thảo luận trực tiếp hoặc bằng văn bản. Chủ tịch Hội đồng tư vấn án lệ quyết định phương thức lấy ý kiến của các thành viên Hội đồng và báo cáo Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kết quả tư vấn.