UBTVQH thông qua về nguyên tắc Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường

Tham dự Phiên họp có các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, đại diện cơ quan soạn thảo dự án Pháp lệnh; lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan liên quan: Bộ Tư pháp, Bộ Tài Chính, Kiểm Toán nhà nước...

Phát huy vai trò của Công an cấp xã trong phòng, chống tội phạm về môi trường

Trình bày tóm tắt Tờ trình của Chính phủ về dự án Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường, thay mặt cơ quan soạn thảo, Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, thời gian qua, Trung ương đã chỉ đạo triển khai các văn bản về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và triển khai chính quyền địa phương 2 cấp. Với tinh thần đó, Bộ Công an đã quyết liệt đổi mới và sắp xếp, triển khai mô hình địa phương 2 cấp. Trong khi đó, Pháp lệnh Cảnh sát môi trường được ban hành từ năm 2014 có một số quy định liên quan đến tổ chức, thẩm quyền của địa phương và trách nhiệm của một số bộ ngành cần phải sửa đổi cho phù hợp. Vì vậy mà cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường.

“Việc xây dựng Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường phù hợp với mô hình tổ chức mới của lực lượng Công an; đồng thời phát huy vai trò của Công an cấp cơ sở; đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật”, Thượng tướng Nguyễn Văn Long nêu rõ.

Thứ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, dự thảo Pháp lệnh có 02 điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi các quy định về Pháp lệnh Cảnh sát môi trường và Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành.  

-Về sửa đổi khoản 5 Điều 7 Pháp lệnh Cảnh sát môi trường: Chuyển thẩm quyền kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và kiểm tra phương tiện, đồ vật, địa điểm có dấu hiệu vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường từ Công an cấp huyện trước đây về Công an cấp xã, để đảm bảo phù hợp với việc phân cấp chính quyền mới.

- Sửa đổi Điều 8 Pháp lệnh Cảnh sát môi trường theo hướng: Trong Pháp lệnh không quy định về tổ chức của Cảnh sát môi trường, chỉ quy định về lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, đảm bảo phù hợp với chủ trương của Bộ Chính trị về sửa đổi các quy định của tổ chức bộ máy, các văn bản pháp luật hiện hành không thuộc chuyên ngành Luật Tổ chức Chính phủ; đồng thời xác định rõ chủ thể thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn và quy định.

- Về sửa đổi Điều 14: Để thay thế cụm từ "Bộ Tài nguyên và Môi trường" bằng cụm từ "Bộ Nông nghiệp và Môi trường" để đảm bảo phù hợp với tên gọi; thay thế từ "Cảnh sát môi trường" thành "Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường"…

Sửa đổi, bổ sung các quy định về chủ thể thực hiện, thẩm quyền kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường

Trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Thượng tướng Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban QPAN&ĐN nhất trí về sự cần thiết ban hành Pháp lệnh với những lý do được nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Nội dung của dự thảo Pháp lệnh phù hợp với các chủ trương, đường lối, quan điểm chỉ đạo của Đảng về bảo vệ an ninh, trật tự, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; phù hợp với quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật, tương thích với các cam kết quốc tế.

"Hồ sơ dự án Pháp lệnh đáp ứng yêu cầu theo quy định, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến và xem xét, thông qua” Thượng tướng Lê Tấn Tới nêu rõ.

Cơ quan thẩm tra cũng nhất trí với phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự thảo Pháp lệnh, trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định về chủ thể thực hiện, thẩm quyền tiến hành các hoạt động kiểm tra việc chấp hành pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân; kiểm tra phương tiện, đồ vật, địa điểm khi trực tiếp phát hiện có dấu hiệu tội phạm, vi phạm hành chính hoặc khi có tố giác, tin báo về tội phạm, vi phạm hành chính theo quy định của luật; các quy định liên quan trực tiếp đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước hiện nay; về sửa đổi tên gọi của lực lượng thành “Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường” để bảo đảm phù hợp các quy định của pháp luật hiện nay.

Cấp thiết, cấp bách sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường

Cho ý kiến về dự án Pháp lệnh, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Bộ Công an, sự phối hợp với các Bộ ngành trong chuẩn bị hồ dự án Pháp lệnh; đồng thời thống nhất với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại. Về tên gọi của Pháp lệnh, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, nên giữ tên gọi như hiện hành, vì đây là sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là một dự án Pháp lệnh có nội dung rất cấp thiết, cấp bách trong điều kiện hiện nay, trực tiếp đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường trong bối cảnh tình hình vi phạm về môi trường đang diễn ra rất phức tạp, tinh vi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của nhân dân, phát triển bền vững và an ninh phi truyền thống. “Người dân đang cần sửa đổi, bổ sung Pháp lệnh này để các lực lượng chức năng có cơ sở pháp lý triển khai nghiêm túc, bài bản để bảo vệ môi trường sống hiện nay trên toàn quốc”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ; đồng thời cũng lưu ý một số vấn đề khi xây dựng Pháp lệnh.

Thứ nhất, đồng bộ hóa tổ chức bộ máy với mô hình mới, như việc bổ sung quy định chuyển giao thẩm quyền từ cấp huyện trước đây về cấp xã hiện nay; cơ chế hỗ trợ kỹ thuật số đối với Phòng Cảnh sát môi trường ở tỉnh để đảm bảo giám sát cơ sở. “Sửa các điều để Đội Cảnh sát môi trường cơ sở trực thuộc Công an cấp xã, tập trung tuần tra ở địa phương để giảm khoảng trống, tăng hiệu quả xử lý vi phạm nhỏ lẻ ở địa phương. Đây là điều người dân người rất cần. Bây giờ bỏ cấp huyện rồi, từ tỉnh xuống xã lâu, nên giao quyền mạnh cho Cảnh sát môi trường ở xã, phường”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thứ hai, mở rộng quyền hạn liên quan công nghệ mới, phối hợp liên ngành trong xử lý môi trường. Cụ thể, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần có công nghệ số, cảm biến, dữ liệu vệ tinh để giám sát thời gian thực; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xử lý ô nhiễm nông nghiệp, phối hợp với Bộ Y tế trong vấn đề an toàn thực phẩm; phối hợp với Hải quan ngăn chặn nhập lậu chất thải.

Thứ ba, tăng cường phòng ngừa và vai trò cộng đồng. Theo đó, vai trò của việc phòng ngừa, giáo dục là chính, trong đó, ý thức của người dân là rất quan trọng, đẩy mạnh tuyên truyền với việc Cảnh sát môi trường xuống địa bàn, cơ sở.  

Thứ tư, cải thiện chế độ chính sách và kiểm soát vấn đề môi trường, bằng cách nâng mức kinh phí, đào tạo chuyên sâu về pháp luật môi trường, kỹ năng số, bổ sung cơ chế kiểm soát nội bộ, phòng chống tham nhũng, tiêu cực…

Thứ năm, đo lường hiệu quả và đánh giá định kỳ để đánh giá vi phạm môi trường hàng năm bằng các công cụ công nghệ mới.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường là một bước tiến quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Cần thiết sửa đổi, bổ sung kịp thời Pháp lệnh Cảnh sát môi trường để phù hợp với điều kiện đất nước phát triển trong giai đoạn 2026-2030, trên quan điểm tăng trưởng kinh tế nhưng không ảnh hưởng đến môi trường sống. Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh vai trò rất quan trọng của Cảnh sát môi trường ở địa phương trong việc thực hiện Pháp lệnh này; đề nghị Bộ Công an tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để sớm trình ký, ban hành để tổ chức triển khai ngay Pháp lệnh này.

Cũng tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, về cơ bản Ủy ban thống nhất với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường; dự án Pháp lệnh cơ bản đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất hệ thống pháp luật. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đảm bảo đúng quy định, đủ điều kiện để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua tại phiên họp này.

Liên quan đến Điều 8 về lực lượng Cảnh sát môi trường, khoản 2 Điều 1 của dự thảo Pháp lệnh sửa đổi Điều 8 theo hướng thay tên gọi của "lực lượng Cảnh sát môi trường" thành "lực lượng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường"; đồng thời quy định mang tính khái quát về đơn vị chuyên trách phòng chống tội phạm về môi trường và bổ sung chức danh chuyên trách phòng chống tội phạm về môi trường. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm môi trường được thành lập từ năm 2006, trước khi có Pháp lệnh Cảnh sát môi trường. Vì vậy việc đổi tên gọi như trên để thống nhất với tên gọi hiện nay và không thay đổi về nội hàm.

“Việc bổ sung chức danh chuyên trách phòng, chống tội phạm về môi trường cũng phù hợp với các trường hợp cơ quan, đơn vị thực hiện chức năng nhiệm vụ phòng, chống tội phạm về môi trường mà không tổ chức bộ phận chuyên trách”, ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị bổ sung thay thế cụm từ "Cảnh sát môi trường" bằng cụm từ "Cảnh sát phòng, chống tội phạm môi trường" tại phần căn cứ ban hành Pháp lệnh cho đồng bộ và thống nhất.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí sự cần thiết ban hành và cơ bản nhất trí các nội dung của dự thảo Pháp lệnh. Để hoàn thiện dự án Pháp lệnh bảo đảm chất lượng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại để tiếp thu cho phù hợp. Rà soát kỹ lưỡng các quy định trong dự thảo Pháp lệnh để bảo đảm thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật, bảo đảm tính thống nhất về kỹ thuật văn bản khi hợp nhất với Pháp lệnh hiện hành.

Với 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt biểu quyết tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí, thông qua về mặt nguyên tắc Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường. Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Cơ quan soạn thảo (Bộ Công an) chủ trì, phối hợp với Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, các cơ quan có liên quan khẩn trương tiếp thu, hoàn thiện Pháp lệnh trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành Pháp lệnh./.

Khắc Phục - Vũ Hiếu - Cao Hoàng

Theo Cổng TTĐT Quốc hội

Link bài viết: https://quochoi.vn/tintuc/Pages/su-kien-noi-bat.aspx?ItemID=97324

Ngày đăng: 03/12/2025