Quyết định 2081: Phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ (Hình từ Internet)
Ngày 21/8/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT về việc phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ.
Khung Chương trình trình khoa học và công nghệ cấp bộ được ban hành kèm theo Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT như sau:
(1) Nội dung chương trình
Nội dung 1: Nghiên cứu tổng quan kinh nghiệm quốc tế về xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao, từ đó đề xuất bộ tiêu chí kỹ thuật chủ yếu phù hợp với điều kiện thực tiễn tại Việt Nam;
Nội dung 2: Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thử nghiệm cấu kiện đường ray không đá ba lát dạng bản bê tông (slab track) đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam;
Nội dung 3: Nghiên cứu chế tạo thử nghiệm vật liệu liên kết bản bê tông (cấu kiện đường ray không đá ba lát dạng bản bằng bê tông) ứng dụng trong xây dựng đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam;
Nội dung 4: Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thử nghiệm kết cấu dầm giản đơn điển hình (định hình), kết cấu mố, trụ cầu điển hình phục vụ xây dựng cầu đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam;
Nội dung 5: Nghiên cứu xây dựng thiết kế điển hình và các giải pháp thi công phù hợp cho công trình hầm đường sắt tốc độ cao ở Việt Nam;
Nội dung 6: Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp cho công trình nền đường sắt tốc độ cao phù hợp với điều kiện của Việt Nam;
Nội dung 7: Nghiên cứu thiết kế thử nghiệm đoạn quá độ giữa nền đất và kết cấu cứng (cầu, cống ngang, hầm) trên đường sắt tốc độ cao đảm bảo chuyển tiếp ổn định, an toàn và bền vững trong điều kiện khai thác thực tế;
Nội dung 8: Nghiên cứu đề xuất các tiêu chí kĩ thuật và phương pháp thí nghiệm, đánh giá chất lượng kết cấu đường ray đường sắt tốc độ cao;
Nội dung 9: Quản lý Chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ.
(2) Mục tiêu của chương trình
- Mục tiêu chung:
Xây dựng cơ sở khoa học để xác định bộ tiêu chí kỹ thuật cơ bản cho kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam; nghiên cứu và phát triển một số giải pháp kỹ thuật chủ yếu, tiến hành chế tạo thử nghiệm một số kết cấu hạ tầng điển hình; đồng thời nâng cao năng lực khoa học, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng một phần yêu cầu tiếp nhận và chuyển giao công nghệ lõi trong xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao.
- Mục tiêu cụ thể:
+ Xây dựng bộ tiêu chí kỹ thuật cốt lõi phục vụ thiết kế, thi công, thí nghiệm, kiểm định và đánh giá chất lượng một số loại kết cấu hạ tầng của đường sắt tốc độ cao;
+ Đề xuất và phát triển một số giải pháp kỹ thuật phù hợp với điều kiện Việt Nam, bao gồm thiết kế, chế tạo thử nghiệm và đánh giá khả năng chịu lực, khả năng chế tạo và hiệu quả kinh tế - kỹ thuật của một số cấu kiện đặc trưng. Trên cơ sở đó, xây dựng các quy định kỹ thuật cho thiết kế, thi công và nghiệm thu, thí nghiệm, kiểm định các cấu kiện này nhằm tạo cơ sở chuyển giao công nghệ và thúc đẩy thương mại hóa;
+ Nghiên cứu tập trung tối ưu hóa thiết kế và chế tạo dầm điển hình cho đường sắt tốc độ cao, dựa trên các giải pháp tiên tiến quốc tế, nhằm đáp ứng điều kiện Việt Nam và giảm chi phí so với các loại dầm hiện có. Các mục tiêu cụ thể gồm: tối ưu kết cấu bằng cách kéo dài khẩu độ hoặc giảm chiều cao dầm, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật tĩnh và động của đường sắt tốc độ cao; cải tiến quy trình chế tạo để tăng tốc độ thi công, đáp ứng khối lượng lớn của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; tối ưu phương pháp thi công để giảm biến dạng dài hạn, thỏa mãn tiêu chuẩn nghiêm ngặt về biến dạng thẳng đứng và góc xoay đầu dầm, đồng thời ưu tiên giải pháp kết cấu sử dụng vật tư sẵn có trong nước để hạn chế nhập khẩu. Các mục tiêu này hướng đến giảm chi phí hạ tầng, tạo tác động đáng kể đến hiệu quả kinh tế của dự án, do chi phí dầm chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí xây dựng đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam;
+ Nâng cao năng lực nghiên cứu và đào tạo cho đội ngũ giảng viên trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao; thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn; hỗ trợ các cơ quan, đơn vị trong nước trong thiết kế, thi công, vận hành và bảo trì hệ thống đường sắt tốc độ cao thông qua hoạt động chuyển giao công nghệ và thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu.
Xem chi tiết nội dung tại Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT, ban hành ngày 21/7/2025.
Nguyễn Thị Mỹ Quyền