Thôn, tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã mới được giữ nguyên cho đến khi nào?

Thôn, tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã mới được giữ nguyên cho đến khi nào? (Hình từ internet)

1. Thôn, tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã mới được giữ nguyên cho đến khi nào?

Theo Công văn 4168/BNV-CQĐP năm 2025, Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc chuyển đổi thôn, tổ dân phố và đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên tại đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp như sau: 

- Trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã (mới) cho đến khi có quy định mới của Chính phủ.

- Việc xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã (mới) thực hiện theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022. Theo đó, việc tổ chức thôn, tổ dân phố thực hiện như sau:

+ Thôn được tổ chức ở xã, đặc khu (dưới xã, đặc khu là thôn); Tổ dân phố được tổ chức ở phường (dưới phường là tổ dân phố). Trường hợp đặc khu được công nhận loại đô thị theo quy định của pháp luật (đặc khu Phú Quốc) thì dưới đặc khu là tổ dân phố.

+ Trường hợp sáp nhập, điều chỉnh xã, thị trấn với phường để thành lập phường (mới): Tổ chức thống nhất các tổ dân phố ở phường (mới);

+ Trường hợp sáp nhập, điều chỉnh thị trấn với xã để thành lập xã (mới): Tổ chức thống nhất các thôn ở xã (mới).

- Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định HĐND cấp xã có thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố (điểm d khoản 2 Điều 21). Trên cơ sở đó, việc chuyển đổi thôn, tổ dân phố và đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên tại đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp thực hiện như sau:

+ Đối với việc chuyển đổi thôn thành tổ dân phố hoặc tổ dân phố thành thôn: UBND cấp xã (mới) lập danh sách các thôn cần chuyển đổi thành tổ dân phố hoặc danh sách tổ dân phố cần chuyển đổi thành thôn trình HĐND cùng cấp xem xét, quyết định.

+ Đối với việc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên: UBND cấp xã (mới) xây dựng phương án, lấy ý kiến cử tri là đại diện hộ gia đình tại thôn, tổ dân phố, nếu được trên 50% cử tri đại diện hộ gia đình đồng ý thì UBND cấp xã hoàn thiện phương án trình HĐND cấp xã xem xét, quyết định.

+ Trường hợp các tỉnh, thành phố đã thực hiện việc chuyển đổi thôn, tổ dân phố hoặc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên tại các đơn vị hành chính cấp xã (mới) hình thành sau sắp xếp năm 2025 trước khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 có hiệu lực thi hành thì không thực hiện lại các nội dung nêu trên.

Như vậy, theo quy định nêu trên, thôn, tổ dân phố tại các đơn vị hành chính cấp xã mới được giữ nguyên cho đến khi có quy định mới của Chính phủ.

2. Những chức danh ở thôn, tổ dân phố giữ nguyên từ ngày 01/8/2025

Theo Công văn 03/CV-BCĐ ngày 15/4/2025, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã có định hướng về việc  sắp xếp chính quyền địa phương cấp xã. 

Theo đó, đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thôn, tổ dân phố hiện nay, Ban chỉ đạo nêu rõ: 

- Kết thúc việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã hiện nay kể từ ngày 01/8/2025. Giao chính quyền địa phương xem xét, có thể sắp xếp, bố trí người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tham gia công tác tại thôn, tổ dân phố và thực hiện chế độ, chính sách đối với các trường hợp không bố trí công tác theo quy định.

- Tiếp tục xác định thôn, tổ dân phố là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư, không phải là cấp hành chính. Trước mắt giữ nguyên các thôn, tổ dân phố hiện có; sau khi hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, Chính phủ sẽ giao Bộ Nội vụ nghiên cứu và hướng dẫn theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, phục vụ trực tiếp đời sống của cộng đồng dân cư trên địa bàn.

Như vậy, theo định hướng nêu trên, chỉ kết thúc sử dụng người hoạt động không chuyên trách cấp xã, còn ở thôn, tổ dân phố vẫn giữ nguyên, chưa có chủ trương kết thúc hoạt động của đối tượng này.

Căn cứ Điều 6, 7 và 8 Điều 33 Nghị định 33/2023/NĐ-CP quy định về số lượng người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố như sau:

…

6. Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố có không quá 03 chức danh (bao gồm Bí thư chi bộ, Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận) được hưởng phụ cấp hàng tháng. Trường hợp Luật có quy định khác thì thực hiện theo quy định của luật đó.

Khuyến khích việc kiêm nhiệm chức danh Bí thư Chi bộ đồng thời là Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố hoặc Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn, tổ dân phố.

7. Người trực tiếp tham gia hoạt động ở thôn, tổ dân phố ngoài 03 chức danh quy định tại khoản 6 Điều này được hưởng hỗ trợ hàng tháng.

8. Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố được kiêm nhiệm người hoạt động không chuyên trách khác ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố được kiêm nhiệm người trực tiếp tham gia hoạt động ở thôn, tổ dân phố.

Như vậy, sẽ giữ nguyên cán bộ không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố, bao gồm các chức danh: Bí thư chi bộ, Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng Ban công tác Mặt trận.