Các nguyên tắc xác định tiêu chí phân loại phim mới nhất

Các nguyên tắc xác định tiêu chí phân loại phim mới nhất năm 2023 (Hình từ Internet)

Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ban hành Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL ngày 05/04/2023 quy định tiêu chí phân loại phim và thực hiện hiển thị mức phân loại phim, cảnh báo.

1. Có 07 tiêu chí phân loại phim từ ngày 20/5/2023

Theo khoàn 1 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, các tiêu chí phân loại phim bao gồm:

(1) Tiêu chí về chủ đề, nội dung;

(2)  Tiêu chí về bạo lực;

(3)  Tiêu chí về khỏa thân, tình dục;

(4)  Tiêu chí về ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện;

(5)  Tiêu chí về kinh dị;

(6)  Tiêu chí về ngôn ngữ thô tục;

(7)  Tiêu chí về hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước.

2. Các nguyên tắc xác định tiêu chí phân loại phim mới nhất năm 2023

2.1. Nguyên tắc chung

Việc đánh giá phân loại phim theo quy định tại mục 1 dựa trên các nguyên tắc chung được quy định tại khoản 2 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, cụ thể như sau:

- Bảo vệ trẻ em và các đối tượng khác dễ bị tổn thương đối với các nội dung không phù hợp hoặc có thể có tác động tiêu cực;

- Căn cứ cách thể hiện, các tình huống và bối cảnh cụ thể, tính tương tác, tần suất, thời lượng, mức độ chi tiết của hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, lời thoại và mức độ tác động của bộ phim đối với người xem, trong đó tầm quan trọng của bối cảnh và mức độ tác động đến người xem là những yếu tố ưu tiên trong việc phân loại phim;

- Tùy vào nội dung, phim được cân nhắc phân loại ở mức thấp hơn khi có các tình tiết:

+ Khi được miêu tả bằng lời nói thay vì hình ảnh;

+ Hình ảnh có mức độ tác động thấp.

- Tùy vào nội dung, phim được cân nhắc phân loại ở mức cao hơn khi có các tình tiết:

+ Chứa nhiều chi tiết hơn, bao gồm cả việc quay cận cảnh và quay chậm;

+ Sử dụng các kỹ thuật tạo điểm nhấn như kỹ thuật ánh sáng, phối cảnh và độ phân giải;

+ Sử dụng các hiệu ứng đặc biệt như ánh sáng và âm thanh, độ phân giải, màu sắc, kích thước của hình ảnh, đặc điểm và tông màu;

+ Được tả thực, thay vì cách điệu;

+ Khuyến khích tương tác;

+ Mức độ tác động cộng hưởng của nhiều tiêu chí phân loại.

- Trường hợp phim ở giữa các mức phân loại, thì phim có cách xử lý tình huống và kết quả thể hiện thông điệp giáo dục, nhân văn, ca ngợi các giá trị đạo đức, xã hội, tác động tích cực tới người xem sẽ được xem xét phân loại ở mức thấp hơn.

2.2. Nguyên tắc xác định tiêu chí về chủ đề, nội dung của phim

Cụ thể tại khoản 3 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, tiêu chí về chủ đề, nội dung của phim được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống như sau:

- Mức độ tác động đến việc hình thành cảm xúc, tư tưởng, thẩm mỹ, khả năng hiểu biết và việc chấp nhận về chủ đề, nội dung đối với từng nhóm người xem theo độ tuổi;

- Không gây nhận thức sai lệch về các giá trị đạo đức, thuần phong mỹ tục, quan hệ gia đình, xã hội; dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo; quyền trẻ em, phân biệt đối xử và các chủ đề nhạy cảm, ngụ ý, ẩn dụ.

2.3. Nguyên tắc xác định tiêu chí về bạo lực của phim

Tiêu chí về bạo lực được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống được miêu tả, cụ thể:

- Tính thực tế của các tình huống, sự hiện diện của trẻ em, phụ nữ trong các cảnh bạo lực, các cảnh ngược đãi động vật;

- Các cảnh khuyến khích bạo lực, các nhân vật tự thỏa mãn trong đau đớn, tôn vinh, phô trương bạo lực;

- Bạo lực vô cớ, những nội dung khiến người xem cho rằng nạn nhân thích thú với bạo lực hoặc khuyến khích người xem bắt chước;

- Hành vi bạo lực thể hiện trong phim được miêu tả hài hước, cường điệu hoặc giả tưởng; mục đích miêu tả nhằm lên án hành vi bạo lực, kết quả thể hiện sự tích cực, phê phán, loại trừ cái ác, cái xấu;

- Miêu tả chi tiết hành vi phạm tội và bạo lực có sử dụng các loại hung khí; những hình ảnh gây đau đớn, chảy máu, nhẫn tâm đối với nạn nhân.

(Khoản 4 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL)

2.4. Nguyên tắc xác định tiêu chí về khỏa thân, tình dục của phim

Tại khoản 5 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, tiêu chí về khỏa thân, tình dục được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống được miêu tả, cụ thể:

- Chủ đề, nội dung, hình ảnh khỏa thân, hoạt động tình dục không nhằm mục đích khiêu dâm hay tấn công tình dục trừ trường hợp lên án, phê phán hành vi này; có mục đích hoặc thông điệp giáo dục, phù hợp với nội dung phim;

- Các hành vi có mục đích hoặc tạo cảm hứng kích thích hoạt động tình dục;

- Các hành động bạo lực tình dục bao gồm hiếp dâm và bạo lực tình dục ép buộc, có sự tham gia của nhóm nhân vật; nhấn mạnh các yếu tố nỗi đau, sự sợ hãi của nạn nhân, tập trung vào các hình ảnh nạn nhân bị chế ngự, bất lực, sự thích thú của kẻ tấn công;

- Cách thể hiện hình ảnh khỏa thân, hoạt động tình dục như dàn dựng trực tiếp, trực diện hoặc gián tiếp bằng âm thanh, ngôn ngữ, cử chỉ, hiệu ứng hình ảnh;

- Miêu tả các hoạt động tình dục từ hành động ôm hôn, nhưng không miêu tả chi tiết;

- Tần suất thể hiện hình ảnh khỏa thân, hoạt động tình dục;

- Độ tuổi của nhân vật trong các cảnh tình dục;

- Mức độ tác động của hoạt động tình dục đến người xem.

2.5. Nguyên tắc xác định tiêu chí về ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện của phim

Tiêu chí về ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích không nhằm hướng dẫn sản xuất, sử dụng trái phép, quảng cáo, tiếp thị, mua bán, vận chuyển, tàng trữ hoặc mục đích vi phạm pháp luật khác trừ trường hợp lên án, phê phán hành vi này và phù hợp với nội dung phim.

(Khoản 6 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL)

2.6. Nguyên tắc xác định tiêu chí về kinh dị của phim

Theo khoản 7 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, tiêu chí về kinh dị được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống được miêu tả, cụ thể:

- Các yếu tố gây căng thẳng, kích thích hoặc tạo cảm giác đe dọa, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe người xem;

- Mức độ tác động của hiệu ứng âm thanh, hình ảnh kinh dị một cách chân thực, kích thích và liên tục;

- Sắc thái và không khí chung của toàn bộ phim, thời lượng và tần suất của các cảnh kinh dị.

2.7. Nguyên tắc xác định tiêu chí về ngôn ngữ thô tục của phim

Tiêu chí về ngôn ngữ thô tục được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mục đích, tính chất, cách xử lý tình huống được miêu tả theo khoản 8 Điều 3 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL, cụ thể như sau:

- Cử chỉ thô lỗ, hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ thô tục, lăng mạ, tục tĩu, nói bậy, bao gồm cả tiếng lóng;

- Mức độ thô tục của ngôn ngữ, bối cảnh được sử dụng, tính nhạy cảm của cộng đồng, văn hóa và xã hội liên quan đến việc sử dụng hình ảnh, âm thanh, ngôn ngữ thô tục;

- Lời thoại có khả năng kích động mối quan tâm đến hoạt động lạm dụng tình dục;

- Ngôn ngữ phân biệt đối xử, vi phạm quyền con người, thuần phong mỹ tục.

2.8. Nguyên tắc xác định tiêu chí về về hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước của phim

Tiêu chí về hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước được xác định dựa trên các nguyên tắc chung quy định tại (2.1) và mức độ tác động đến người xem, cụ thể:

- Miêu tả chi tiết bằng hình ảnh hoặc ngôn ngữ về các kỹ thuật phạm tội, bạo lực, hướng dẫn sử dụng các loại hung khí dễ dàng tiếp cận như dao kéo, vật nhọn, đồ vật có thể gây tổn thương, sát thương trừ trường hợp lên án hành vi này và phù hợp với nội dung phim;

- Miêu tả một cách trực tiếp hoặc gián tiếp, bao gồm sự khuyến khích hoặc kích thích các hành động có thể khiến người xem bắt chước như: sử dụng ma túy, vũ khí, hành vi tự sát, tự làm hại bản thân, bạo lực học đường, hoặc các hành động vi phạm pháp luật khác;

- Mức độ tác động đến người xem một cách có ý thức hoặc vô thức.

(Khoản 8 Điều 9 Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL)

Thông tư 05/2023/TT-BVHTTDL có hiệu lực từ ngày 20/5/2023.