Không có gì thay thế được nghĩa vụ quân sự

Một trong những điểm mới sửa đổi của dự luật này là quy định chung thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình của tất cả đối tượng nhập ngũ là 24 tháng, trong khi quy định của luật hiện hành là hạ sĩ quan và binh sĩ là 18 tháng; hạ sĩ quan chỉ huy, hạ sĩ quan và binh sĩ chuyên môn kỹ thuật do quân đội đào tạo, hạ sĩ quan và binh sĩ trên tàu hải quân là 24 tháng.

Theo giải trình của Bộ trưởng Phùng Quang Thanh, hiện nay Quân đội nhân dân Việt Nam đã xây dựng Quân chủng Hải quân, Quân chủng Phòng không không quân và một số binh chủng tiến thẳng lên hiện đại. Do đó, thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan và binh sĩ là 18 tháng, không đủ thời gian huấn luyện chương trình, nội dung về giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự, huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chiến đấu của quân nhân và huấn luyện kỹ năng sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị.

“Ngoài ra còn phải thực hiện các nhiệm vụ khác do Đảng và Nhà nước giao, như cứu hộ, cứu nạn phòng chống thiên tai, công tác dân vận…, đã ảnh hưởng đến chất lượng huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của quân đội. Vì vậy, thời hạn phục vụ tại ngũ 18 tháng không đáp ứng được mục tiêu, yêu cầu xây dựng quân đội trong tình hình mới”, Bộ trưởng Quốc phòng nhấn mạnh.

Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với sinh viên hệ chính quy

Nội dung sửa đổi đáng chú ý khác Chính phủ đề xuất là tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với học sinh đang học phổ thông, sinh viên đang học chương trình đào tạo đại học hệ chính quy trong hệ thống giáo dục quốc dân để nâng cao chất lượng gọi nhập ngũ và góp phần bảo đảm công bằng xã hội về thực hiện nghĩa vụ quân sự.

Đối với công dân đang học chương trình đào tạo đại học được ưu tiên tạm hoãn gọi nhập ngũ nhằm tạo nguồn lực phát triển đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, sau khi tốt nghiệp sẽ gọi nhập ngũ.

Dự luật sửa đổi cũng quy định đối với công dân đang học tập tại các nhà trường hoặc trúng tuyển vào các nhà trường thuộc các cơ sở giáo dục không thuộc đối tượng tạm hoãn nhập ngũ sẽ được các nhà trường thuộc các cơ sở giáo dục tiếp nhận lại để tiếp tục học tập.

Đáng chú ý, trong Tờ trình, Chính phủ cũng đề cập đến ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự vào dự thảo luật sửa đổi để đảm bảo công bằng đối với công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự. Về vấn đề này, Chính phủ nhấn mạnh “rất ít quốc gia quy định nghĩa vụ thay thế, nếu có quy định cũng rất hạn chế và phải được Hiến pháp quy định”, vì vậy đề nghị không quy định nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự vào dự luật sửa đổi.

Theo báo cáo thẩm tra dự luật sửa đổi do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Nguyễn Kim Khoa ký ngày 11.8.2014, về nội dung thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, binh sĩ tại Điều 24 còn 3 loại ý kiến khác nhau. Ngoài loại ý kiến thứ nhất tán thành quy định của dự thảo Luật, ý kiến thứ 2 đề nghị quy định thời hạn chung 18 tháng đối với các quân nhân phục vụ tại ngũ, còn loại ý kiến thứ 3 đề nghị giảm đều thời hạn phục vụ tại ngũ xuống 12 tháng, đối với các quân, binh chủng khác và chuyên môn, kỹ thuật thì quy định cao hơn.

Thường trực cơ quan thẩm tra đề nghị quy định thời gian phục vụ tại ngũ là 18 tháng. Theo ông Khoa, để thực hiện phương án này đòi hỏi phải kết hợp chặt chẽ các giải pháp đổi mới công tác tuyển quân, nhất là tuyển được nguồn thanh niên đã được đào tạo qua các trường đại học và cao đẳng vào thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ, sử dụng ngay vào các vị trí đòi hỏi chuyên môn, kỹ thuật phù hợp; đổi mới công tác tổ chức huấn luyện, hiện đại hóa trang thiết bị huấn luyện để nâng cao chất lượng phù hợp với từng loại đối tượng được biên chế vào các loại hình đơn vị.

Về quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ, ông Nguyễn Kim Khoa cho hay hiện đang có 3 loại ý kiến khác nhau, trong đó, loại ý kiến thứ 3 cho rằng không nên phân biệt đối tượng tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với học sinh, sinh viên đang học tại các cơ sở giáo dục, để bảo đảm công bằng trong thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Thường trực cơ quan thẩm tra tán thành nhóm ý kiến này “để bảo đảm sự bình đẳng về cơ hội học tập trong giáo dục theo quy định của luật Giáo dục”.

Cơ quan thẩm tra đồng thời đề nghị nghiên cứu quy định độ tuổi gọi nhập ngũ để có thể gọi số thanh niên đã hoàn thành chương trình các bậc học cao tham gia thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ, khắc phục tình trạng như thời gian qua: gọi nhập ngũ chủ yếu chỉ tập trung vào con em nông dân, tỷ lệ gọi số thanh niên tốt nghiệp đại học, cao đẳng rất thấp (chỉ chiếm khoảng 0,64% tổng số thanh niên nhập ngũ hàng năm trong khi số sinh viên trung bình hàng năm khoảng 1,5 triệu người), tránh các biểu hiện trốn thực hiện nghĩa vụ quân sự.

Sáng nay, TVQH sẽ thảo luận về các nội dung của dự luật Nghĩa vụ quân sự sửa đổi. Theo nghị trình, Quốc hội sẽ thảo luận dự luật này tại kỳ họp 8 và dự kiến xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9.

Bảo Cầm

Theo Thanh niên