Luật BHXH sửa đổi đã được Quốc hội thông qua và sẽ có hiệu
lực từ 1/1/2016. Nhiều chế độ chính sách được hoàn thiện đem lại lợi ích thiết
thực cho người lao động như chế độ thai sản linh hoạt hơn, tỷ lệ đóng hưởng
BHXH công bằng hơn.
Bộ LĐTB&XH sẽ xây dựng 10 văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật BHXH năm 2014.
Ngày 26/1 tại Hà Nội, Bộ LĐTB&XH đã tổ chức tọa đàm báo chí giới thiệu về Luật BHXH sửa đổi.
Thêm chế độ thai sản cho người mang thai hộ
Bà Trần Thị Thúy Nga, Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐTB&XH) cho biết, Luật BHXH sửa đổi đã điều chỉnh thời gian hưởng thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi phù hợp với Bộ luật Lao động năm 2012. Nhiều chế độ thai sản mới tốt hơn cho người lao động sẽ được áp dụng trong năm 2016.
Luật BHXH đã bổ sung lao động nam được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con từ 5-14 ngày. Đối với lao động nữ khó mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của bác sĩ chỉ cần đóng BHXH từ đủ 3 tháng trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con (thay vì 6 tháng như quy định cũ).
Luật BHXH cũng bổ sung quy định trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH và mẹ không tham gia BHXH.
Đặc biệt, Luật BHXH mới quy định thêm chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình sửa đổi.
Bà Trần Thị Thúy Nga cho biết, thời gian nghỉ thai sản tối thiểu phải đảm bảo người mẹ mang thai phục hồi sức khỏe, vì vậy Bộ LĐTB&XH đang dự định đề xuất cho lao động nữ mang thai hộ được nghỉ thai sản tối đa 4 tháng. Đối với người mẹ nhờ mang thai hộ, tùy thuộc vào tháng tuổi của con, người mẹ sẽ được hưởng chế độ thai sản cho đến khi con được 6 tháng tuổi như quy định nghỉ thai sản trong trường hợp nhận con nuôi.
Thay đổi tỷ lệ đóng lương hưu
Một trong những quy định mới của Luật BHXH mới thu hút sự quan tâm của dư luận thời gian qua chính là việc thay đổi tỷ lệ đóng hưởng BHXH.
Theo Luật BHXH năm 2014, điều kiện về thời gian đóng BHXH để đạt được tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75% sẽ được điều chỉnh theo lộ trình tăng dần thời gian. Theo lộ trình mới, người lao động có thời gian đóng BHXH phải đủ 30 năm đối với nữ (trước đó là 25 năm) và 35 năm đối với nam (trước đó là 30 năm) thì đạt tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%.
Mặt khác, để giảm thiểu tình trạng về hưu trước tuổi, Luật BHXH sửa đổi tăng tỷ lệ giảm trừ do nghỉ hưu trước tuổi từ 1% lên 2% tương ứng với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi.
Luật BHXH năm 2014 đã nâng mức hưởng BHXH 1 lần và tử tuất 1 lần cho khoảng thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi để phù hợp với mức đóng.
Luật cũng đã đặt ra lộ trình tiến tới điều chỉnh tiền lương, tiền công tháng đã đóng BHXH của lao động trong khu vực Nhà nước theo CPI như đối với khu vực ngoài Nhà nước.
Đặc biệt, theo bà Trần Thị Thúy Nga, Luật BHXH sửa đổi đã đặt ra lộ trình cụ thể tiến tới việc tính bình quân tiền lương, tiền công cả quá trình đóng BHXH đối với lao động trong khu vực nhà nước giống như khu vực ngoài nhà nước.
Theo đó, người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2025 trở đi thì sẽ tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian như lao động trong khu vực tư nhân.
Thu Cúc