Cách xác định hiệu lực văn bản quy phạm pháp luật

1. Xác định ngày văn bản có hiệu lực

Nguyên tắc xác định hiệu lực sẽ dựa trên quy định của Luật ban hành văn bản QPPL, văn bản ban hành trong thời gian Luật nào có hiệu lực thì áp dụng Luật đó. Ở đây, chúng ta sẽ dựa trên Luật ban hành văn bản QPPL năm 2015, cách xác định ngày có hiệu lực như sau:

Tìm điều khoản quy định ngày hiệu lực ngay trong văn bản.

Về nguyên tắc, trong văn bản QPPL phải quy định thời điểm có hiệu lực của văn bản đó; tuy nhiên, thực tế nhiều văn bản không quy định cụ thể ngày hiệu lực. Trong trường hợp này, căn cứ vào Điều 151 Luật ban hành văn bản QPPL 2015 có thể suy luận như sau:

- Đối với văn bản QPPL của cơ quan nhà nước Trung ương: sau 45 ngày kể từ ngày thông qua hoặc ký ban hành văn bản sẽ có hiệu lực.

- Đối với văn bản QPPL của HĐND, UBND cấp tỉnh: sau 10 ngày kể từ ngày ký ban hành văn bản sẽ có hiệu lực.

- Đối với văn bản QPPL của HĐND, UBND cấp huyện và cấp xã: sau 07 ngày kể từ ngày ký ban hành.

2. Xác định tình trạng hết hiệu lực của văn bản

Một văn bản QPPL được xác định là hết hiệu lực khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Hết thời hạn có hiệu lực đã được quy định cụ thể trong văn bản;

- Được thay thế bằng văn bản QPPL mới của chính cơ quan nhà nước đã ban hành văn bản đó;

- Bị bãi bỏ bằng một văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;

- Văn bản QPPL hết hiệu lực thì văn bản QPPL quy định chi tiết thi hành các điều, khoản, điểm được giao quy định chi tiết thi hành văn bản đó đồng thời hết hiệu lực;

- Trường hợp văn bản QPPL được quy định chi tiết hết hiệu lực một phần và không thể xác định được nội dung hết hiệu lực của văn bản quy định chi tiết thi hành thì văn bản quy định chi tiết thi hành đó hết hiệu lực toàn bộ;

- Trường hợp một văn bản quy định chi tiết nhiều văn bản QPPL, trong đó chỉ có một hoặc một số văn bản được quy định chi tiết hết hiệu lực và không thể xác định được các nội dung hết hiệu lực của văn bản quy định chi tiết thi hành thì văn bản quy định chi tiết thi hành đó hết hiệu lực toàn bộ.

Căn cứ pháp lý:

- Điều 151, 154 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015.

- Điều 38 Nghị định 34/2016/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Ngoài ra, để tiết kiệm thời gian cũng như công sức,  tiện tích Lược đồ của văn bản tại THƯ VIỆN PHÁP LUẬT chính là giải pháp cho bạn, những thông tin về ngày ban hành, ngày có hiệu lực, tình trạng hiệu lực… được thể hiện cụ thể dựa trên những quy định đã nêu.

Quý Nguyễn