Tiêu chuẩn xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Theo Điều 4 Nghị định 90/2014/NĐ-CP, việc xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật thực hiện dựa trên nguyên tắc như sau:
- Việc xét tặng được thực hiện trên cơ sở tự nguyện.
- Việc tổ chức xét tặng phải bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác và công khai.
- Một tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật của tác giả chỉ được đề nghị xét tặng về một chuyên ngành văn học, nghệ thuật.
- Tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật của tác giả đã được tặng Giải thưởng Nhà nước thì không được kết hợp với tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật khác để đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Tác giả được xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh phải có tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật đáp ứng các tiêu chuẩn sau đây:
- Đối với những tác phẩm, công trình được công bố, sử dụng từ năm 1993 trở về trước:
+ Có tác dụng to lớn phục vụ sự nghiệp cách mạng, có ảnh hưởng rộng lớn và lâu dài trong đời sống xã hội, góp phần quan trọng vào việc thay đổi nhận thức của nhân dân trong sự nghiệp phát triển văn học, nghệ thuật Việt Nam, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc;
+ Có giá trị đặc biệt xuất sắc về văn học, nghệ thuật, về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật.
- Đối với những tác phẩm, công trình được công bố, sử dụng sau năm 1993:
+ Có tác dụng to lớn phục vụ sự nghiệp cách mạng, có ảnh hưởng rộng lớn và lâu dài trong đời sống xã hội, góp phần quan trọng vào việc thay đổi nhận thức của nhân dân trong sự nghiệp phát triển văn học, nghệ thuật Việt Nam, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc;
+ Có giá trị đặc biệt xuất sắc về văn học, nghệ thuật, về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật: Đã được tặng Giải Vàng, Giải A, Giải Nhất tại các cuộc thi, liên hoan chuyên nghiệp và triển lãm về văn học, nghệ thuật cấp quốc gia do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hoặc Giải thưởng cao nhất của Hội Văn học, nghệ thuật chuyên ngành Trung ương thuộc lĩnh vực chuyên ngành hoặc được tặng giải cao nhất tại các cuộc thi, liên hoan chuyên nghiệp và triển lãm về văn học, nghệ thuật quốc tế có uy tín.
(Điều 9 Nghị định 90/2014/NĐ-CP, được sửa đổi tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định 133/2018/NĐ-CP)
Cụ thể tại Điều 3 Nghị định 90/2014/NĐ-CP (sửa đổi tại Khoản 1 Điều 1 Nghị định 133/2018/NĐ-CP), điều kiện xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật được quy định như sau:
- Tác giả có tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật được xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh phải trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; chấp hành tốt pháp luật Việt Nam.
- Tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
+ Đã được công bố, sử dụng dưới các hình thức xuất bản, kiến trúc, triển lãm, sân khấu, điện ảnh, phát thanh, truyền hình, giảng dạy, đĩa hát và các hình thức khác kể từ ngày thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) mùng 2 tháng 9 năm 1945.
Thời gian công bố tối thiểu là 05 năm đối với Giải thưởng Hồ Chí Minh tính đến thời điểm nộp hồ sơ tại cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quản lý về lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật hoặc Hội Văn học, nghệ thuật chuyên ngành Trung ương;
+ Không có tranh chấp về quyền tác giả kể từ thời điểm được công bố.
Thanh Rin