Quy định về xét xử vụ án hình sự có bị cáo, bị hại là người dưới 18 tuổi

Quy định về xét xử vụ án hình sự có bị cáo, bị hại là người dưới 18 tuổi (Hình từ internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Quy định về xét xử vụ án hình sự có bị cáo, bị hại là người dưới 18 tuổi

Khi xét xử vụ án hình sự quy định tại Điều 5 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC, Tòa án phải thực hiện các quy định sau đây:

(i) Phòng xử án phải được bố trí thân thiện, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho người dưới 18 tuổi theo đúng quy định tại Thông tư 01/2017/TT-TANDTC của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quy định về phòng xử án;

(ii) Thẩm phán mặc trang phục làm việc hành chính của Tòa án nhân dân (không mặc áo choàng);

(iii) Việc tổ chức phiên tòa và bảo vệ phiên tòa thực hiện theo quy định tại Thông tư 02/2017/TT-TANDTC của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành Quy chế tổ chức phiên tòa;

(iv) Đối với những vụ án có người bị hại là người dưới 18 tuổi bị xâm hại tình dục, bị bạo hành hoặc bị mua bán thì Tòa án phải xét xử kín; 

Đối với những vụ án khác có yêu cầu của người dưới 18 tuổi, người đại diện của họ hoặc để giữ bí mật đời tư, bảo vệ người dưới 18 tuổi thì Tòa án cũng có thể xét xử kín nhưng phải tuyên án công khai theo quy định tại Điều 327 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015;

(v) Không xét xử lưu động đối với vụ án hình sự có người tham gia tố tụng là người dưới 18 tuổi.

Khi xét xử vụ án hình sự có bị cáo, người bị hại là người dưới 18 tuổi quy định tại Điều 4 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC, Tòa án phải thực hiện theo quy định tại các điểm (iii), (iv), và (v).

2. Người dưới 18 tuổi bị xâm hại có được cách ly với bị cáo không?

- Trong quá trình xét xử vụ án, Hội đồng xét xử phải cách ly người bị hại là người dưới 18 tuổi với bị cáo trong những trường hợp sau đây:

+ Những vụ án có người bị hại là người dưới 18 tuổi bị xâm hại tình dục, bị bạo hành hoặc bị mua bán;

+ Những vụ án có người bị hại là người dưới 10 tuổi;

+ Những vụ án khác có yêu cầu của người dưới 18 tuổi hoặc người đại diện của họ và Hội đồng xét xử xét thấy cần phải cách ly để bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi.

- Trong quá trình xét xử những vụ án quy định tại quy định nêu trên, người bị hại tham gia phiên tòa ở phòng cách ly. 

Thông tin về diễn biến phiên tòa cũng như việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của họ được truyền qua hệ thống truyền hình trực tuyến có âm thanh hoặc được thực hiện bằng phương thức khác nhưng phải bảo đảm cho họ theo dõi đầy đủ diễn biến phiên tòa và thực hiện được quyền, nghĩa vụ của mình.

- Người đại diện, người giám hộ, chuyên gia hoặc cán bộ tâm lý - xã hội, người làm công tác bảo vệ trẻ em phải có mặt ở phòng cách ly để hỗ trợ người bị hại tham gia phiên tòa.

Như vậy, theo quy định nêu trên, người dưới 18 tuổi bị xâm hại sẽ được cách ly với bị cáo.

(Điều 10 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC)

3. Phân công Thẩm phán, Hội thẩm trong vụ án hình sự có người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi

Khi giải quyết vụ án hình sự có người tham gia tố tụng là người dưới 18 tuổi, Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán, Hội thẩm phải bảo đảm các điều kiện sau đây:

- Thẩm phán là người có kinh nghiệm xét xử các vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi hoặc đã được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về kỹ năng giải quyết các vụ án hình sự có người tham gia tố tụng là người dưới 18 tuổi hoặc đã được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người dưới 18 tuổi.

- Có 01 Hội thẩm là giáo viên, cán bộ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh hoặc người có kinh nghiệm, hiểu biết tâm lý người dưới 18 tuổi.

(Điều 6 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC)

Nguyễn Ngọc Quế Anh