Đánh ghen rồi quay clip tung lên mạng: những vấn đề pháp lý cần biết (Hình từ internet)
Thời gian gần đây, các trang mạng xã hội thường xuyên xôn xao trước một vài clip đánh ghen, lột đồ... Phản ứng của mọi người là truy tìm và chia sẻ ở rất nhiều hội nhóm và các trang mạng xã hội khác nhau. Điều này dấy lên những lo ngại về các hành vi vi phạm pháp luật đang diễn ra quá phổ biến mà người vi phạm không hề hay biết đối với hành vi của mình.
Ngoại tình là một trong những hành vi vi phạm pháp luật được Luật hôn nhân và gia đình nghiêm cấm.
Hành vi đánh ghen, lột đồ người khác được xem là một hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Theo Điều 20 Hiến pháp 2013 đã quy định mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Vì thế, hành vi trên đã xâm phạm trực tiếp đến thân thể người khác, không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn xâm phạm về danh dự, nhân phẩm một cách nghiêm trọng.
Tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã quy định về Tội làm nhục người khác. Đối với hành vi đánh ghen, lột đồ cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh trên. Việc xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì người phạm tội có thể bị phạt tù lên đến 05 năm.
Trên thực tế, không ít những vụ việc mà người đi đánh ghen đã bị xử lý hình sự về nhiều tội danh như: "Làm nhục người khác", "Cố ý gây thương tích", hay thậm chí "Giết người"… Nguyên nhân ban đầu có thể là do nóng giận, mất kiểm soát, không làm chủ được bản thân hay là coi thường pháp luật... Nhưng dù nguyên nhân gì, cá nhân đó vẫn phải chịu tội trước pháp luật.
Bên cạnh đó, căn cứ theo Điều 21 Hiến pháp 2013 đã quy định về quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Như vậy, các clip, các hình ảnh cá nhân của bất kỳ ai cũng được pháp luật bảo vệ.
Khi tung clip lên mạng trong trường hợp này, chắc chắn sẽ không bao giờ được sự cho phép của những người đó. Vì theo Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định khi sử dụng hình ảnh của bất kì ai cũng phải được sự cho phép của cá nhân đó. Trừ trường hợp, sử dụng hình ảnh vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích cộng đồng; sử dụng hình ảnh từ các hoạt động công cộng như hội nghị, hội thảo, thi đấu thể thao, biển diễn nghệ thuật… không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Đặc biệt, Luật An ninh mạng và các văn bản pháp luật có liên quan cũng đã nghiêm cấm hành vi xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác. Việc đưa những thông tin có tính chất đồi trụy, trái với thuần phong mỹ tục, đạo đức văn hóa của người Việt Nam lên không gian mạng là hành vi vi phạm pháp luật.
Do đó, khi những clip đánh ghen, khỏa thân được đăng tải lên không gian mạng thì tùy vào tính chất mức độ của hành vi, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đối với những clip bị phát tán trên mạng, khi người bị quay clip có đơn tố cáo thì người quay clip và người đăng tải clip đều sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi làm nhục người khác hoặc đưa thông tin trái phép trên mạng internet tùy vào mức độ mà xem xét xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Còn trong trường hợp, người bị quay clip không nộp đơn tố cáo thì những clip cũng mang nội dung, hình ảnh bị cấm tuyệt đối trên không gian mạng, người đưa thông tin này cũng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Nếu sự việc nghiêm trọng, sự việc trên còn có thể bị xử lý hình sự về tội “Đưa thông tin trái phép trên mạng”, “Lợi dụng quyền tự do dân chủ” theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Có thể thấy, hành vi trên không chỉ dừng lại bằng việc đăng tải các clip trên mạng xã hội công khai mà còn kèm theo hành vi đăng tải ròi lôi kéo nhiều người vào tham gia bằng cách lập ra các nhóm chat, các group để lan truyền clip, hình ảnh cũng là hành vi vi phạm và có thể xử lý về tội “Truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” theo Bộ luật Hình sự.
Ngoài ra, những hành vi dùng mạng xã hội như gửi link, gửi clip đánh ghen cho người khác chưa đến mức chịu trách nhiệm hình sự cũng sẽ bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng theo Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP.
Còn khi đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, cá nhân thực hiện hành vi này có thể bị phạt tù lên đến 03 năm theo Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015 về "Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác".
Như vậy, mặc dù hành vi ngoại tình với người khác là hành vi vi phạm quy định về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng được quy định trong Điều 19 Luật Hôn nhân và Gia đình nhưng việc đi đánh ghen rồi quay clip tung lên mạng xã hội cũng là hành vi vi phạm pháp luật.
Khi bắt gặp ngoại tình, việc mất bình tĩnh có thể khiến bản thân mỗi người thiếu kiểm soát mà dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật. Vì vậy khi bắt gặp tình huống này cần lưu ý một vài điều.
- Khi phát hiện vợ/chồng ngoại tình, bản thân vẫn có thể quay clip nhưng tuyệt đối không chia sẻ ra ngoài hoặc phát tán lên mạng xã hội. Trong clip cần thể hiện rõ nội dung, tính chất ngoại tình của vợ/chồng. Có thể không quay trực diện đối phương nhưng ngữ cảnh, âm thanh… cần được thể hiện rõ trong clip để làm bằng chứng cho việc ngoại tình.
- Có thể tố cáo hành vi ngoại tình đến cơ quan chức năng để xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định về chế độ hôn nhân và gia đình quy định tại Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP có thể bị xử phạt lên đến 05 triệu đồng.
Hơn hết, trường hợp vi phạm của người ngoại tình đến mức phải chịu trách nhiệm hình sự thì có thể bị phạt tù lên đến 03 năm về “Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng” theo Bộ luật Hình sự 2015.
Đối với việc khi có khởi kiện ly hôn ra tòa, việc có clip quay về ngoại tình, đây cũng có thể được coi là bằng chứng để chứng minh tình trạng quan hệ hôn nhân không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được. Điều này có thể là cơ sở để giải quyết khởi kiện việc ly hôn đơn phương.
Cuối cùng thì clip ngoại tình còn có thể là minh chứng quan trọng để Tòa án giải quyết trong việc phân chia tài sản chung và quyền nuôi con đối với người có hành vi ngoại tình.
Nguyễn Hữu Hiệp