Doanh nghiệp đóng BHXH thấp hơn lương thực tế trả nhân viên có đúng luật?

Doanh nghiệp đóng BHXH thấp hơn lương thực tế trả nhân viên có đúng luật? (Hình ảnh từ Internet)

Doanh nghiệp đóng BHXH thấp hơn lương thực tế trả nhân viên có đúng luật?

Căn cứ khoản 1 Điều 7 Nghị định 158/2025/NĐ-CP thì tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là tiền lương tháng, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác, trong đó:

(1) Mức lương theo công việc hoặc chức danh tính theo thời gian (theo tháng) của công việc hoặc chức danh theo thang lương, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng theo quy định tại Điều 93 Bộ luật Lao động 2019 được thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

(2) Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương tại (1) chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ, được thỏa thuận trong hợp đồng lao động; không bao gồm khoản phụ cấp lương phụ thuộc hoặc biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của người lao động;

(3) Các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương theo quy định tại (1), được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương; không bao gồm các khoản bổ sung khác phụ thuộc hoặc biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của người lao động.

Như vậy, doanh nghiệp chỉ đóng BHXH cho người lao động trên mức lương chính ghi trong hợp đồng, trường hợp đóng BHXH khác với mức lương chính ghi trong hợp đồng là không đúng với quy định hiện hành.

Các khoản phụ cấp hoặc bổ sung khác nếu được ghi rõ trong hợp đồng, trả thường xuyên và có mức xác định cụ thể thì đều phải tính vào căn cứ đóng BHXH. Ngược lại, những khoản mang tính biến động, phụ thuộc vào hiệu suất công việc, chất lượng công việc thì không tính.

Riêng đối với các khoản như tiền ăn giữa ca, hỗ trợ xăng xe, điện thoại, nhà ở… hiện chưa có văn bản quy định cụ thể bắt buộc phải đóng BHXH. BHXH TP.HCM đã có kiến nghị gửi BHXH Việt Nam để được hướng dẫn và sẽ triển khai đến doanh nghiệp, người lao động ngay khi có quy định chính thức.

Chậm đóng bảo hiểm xã hội thì doanh nghiệp bị phạt như thế nào?

Căn cứ khoản 5, khoản 10 Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP vi phạm quy định doanh nghiệp có hành vi chậm đóng bảo hiểm xã hội cho toàn bộ người lao động thì mức phạt tiền đối với doanh nghiệp là từ 24% đến 30% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính (nhưng tối đa không quá 150.000.000 đồng).

Đồng thời, doanh nghiệp buộc phải thực hiện biện pháp khắc phụ hậu quả là đóng đủ số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Buộc doanh nghiệp nộp khoản tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng; nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của doanh nghiệp để nộp số tiền chậm đóng và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội đối với những hành vi vi phạm.

Lưu ý: Căn cứ khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định mức phạt trên là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.