Xây dựng, áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật kết nối, chia sẻ dữ liệu

Nhật Vy

Xây dựng, áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật kết nối, chia sẻ dữ liệu

Quy định kỹ thuật về dữ liệu sẽ có những hình thức

Tùy các trường hợp và nhu cầu thực tế, các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định kỹ thuật (sau đây gọi chung là quy định kỹ thuật) lựa chọn xây dựng các quy định về dữ liệu để áp dụng trong kết nối, chia sẻ dữ liệu theo thẩm quyền với các hình thức ban hành:

- Tiêu chuẩn kỹ thuật: văn bản kỹ thuật được ban hành theo Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật và có giá trị tham chiếu để áp dụng theo tùy chọn.

Tiêu chuẩn quốc gia được Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ tổ chức xây dựng, đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, công bố; tiêu chuẩn cơ sở do các cơ quan, tổ chức xây dựng và công bố để áp dụng trong các hoạt động của cơ sở; một số tiêu chuẩn kỹ thuật chấp nhận từ tiêu chuẩn kỹ thuật của quốc tế.

Trường hợp tiêu chuẩn kỹ thuật đã ban hành được tham chiếu và bắt buộc áp dụng trong các văn bản quy phạm pháp luật thì có giá trị áp dụng tương đương quy chuẩn kỹ thuật.

Đối với hình thức này, ưu tiên ban hành đối với trường hợp chấp nhận các tiêu chuẩn, đặc tả kỹ thuật quốc tế để sử dụng tại Việt Nam hoặc những quy định kỹ thuật về dữ liệu có tính chất sử dụng rộng rãi, nhiều cấp độ, đã tương đối được chuẩn hoá và ổn định trong việc áp dụng.

- Quy chuẩn kỹ thuật: văn bản kỹ thuật được ban hành theo Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật có giá trị áp dụng bắt buộc.

 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Bộ, cơ quan ngang Bộ tổ chức xây dựng, ban hành trong phạm vi ngành, lĩnh vực được phân công quản lý; Quy chuẩn kỹ thuật địa phương do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xây dựng và ban hành để áp dụng trong phạm vi quản lý của địa phương.

Đối với hình thức này, ưu tiên lựa chọn ban hành đối với các quy định về cấu trúc dữ liệu trong các cơ sở dữ liệu quốc gia, các dữ liệu chuyên ngành được chia sẻ giữa các cơ quan nhà nước.

- Quy định kỹ thuật khác: là văn bản pháp luật dưới hình thức Thông tư hoặc Quyết định của cơ quan có thẩm quyền quy định áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đã ban hành hoặc quy định áp dụng các tiêu chí, đặc tính kỹ thuật cụ thể trong việc triển khai các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu hoặc trong các hoạt động xây dựng, cập nhật, duy trì, khai thác, chia sẻ, sử dụng dữ liệu.

Hình thức này lựa chọn để ban hành và áp dụng các trường hợp chia sẻ, sử dụng dữ liệu cụ thể của một hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu hoặc trong trường hợp chưa đủ điều kiện xây dựng, ban hành thành tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Bên cạnh đó thì các loại quy định kỹ thuật về dữ liệu:

Áp dụng quy định kỹ thuật về dữ liệu hiện nay tập trung vào hai loại chính: Quy định kỹ thuật cơ bản về công nghệ liên quan đến dữ liệu và quy định kỹ thuật về cấu trúc dữ liệu.

- Quy định kỹ thuật cơ bản về công nghệ liên quan đến dữ liệu do Bộ Thông tin và Truyền thông chịu trách nhiệm xây dựng, ban hành trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo, lựa chọn các tiêu chuẩn quốc tế về dữ liệu; các quy định áp dụng chung trong lĩnh vực đảm bảo sự tương thích, đồng bộ về triển khai xây dựng, cập nhật, duy trì, khai thác, chia sẻ, sử dụng dữ liệu.

Hiện nay, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban danh mục Tiêu chuẩn kỹ thuật công nghệ cơ bản về công nghệ liên quan đến dữ liệu tại Thông tư 39/2017/TT-BTTTT ngày 15/12/2017 quy định Danh mục tiêu chuẩn kỹ thuật về ứng dụng công nghệ thông tin trong cơ quan nhà nước.

(Các tiêu chuẩn cơ bản về công nghệ liên quan đến dữ liệu được trích dẫn và hướng dẫn bổ sung tại Phụ lục II).

Các quy định kỹ thuật khác được Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng, hướng dẫn áp dụng tại các văn bản được ban hành được tổng hợp tại Mục 4 của văn bản này để tạo thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức áp dụng.

- Quy định kỹ thuật về cấu trúc dữ liệu mô tả nội dung, ý nghĩa, cách sử dụng dữ liệu được xây dựng, trao đổi, khai thác do các bộ, ngành quản lý lĩnh vực có liên quan đến dữ liệu đó hoặc cơ quan nhà nước chủ quản cơ sở dữ liệu ban hành.

Các hạng mục triển khai xây dựng, lưu trữ, kết nối, chia sẻ dữ liệu phải phù hợp với các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định kỹ thuật về cấu trúc dữ liệu của loại dữ liệu tương ứng.

Xem chi tiết tại Công văn 1016/BTTTT-CĐSQG ngày 22/3/2024.