Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc

Tại kỳ họp này, Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đã nhận được 75 ý kiến góp ý tại phiên thảo luận tổ ngày 22/10 và 16 lượt ý kiến góp ý tại hội trường ngày 20/ 11 cùng 02 ý kiến bằng văn bản. Các ý kiến đã được Chính phủ tiếp thu tối đa, giải trình đầy đủ. 

Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục trình Quốc hội biểu quyết thông qua gồm 2 điều, đã được tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện. Kết quả, với 437/445 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 92,39%, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2026, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 2 của luật.

Trước đó, các đại biểu Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Theo đó, dự thảo được rà soát toàn diện, bảo đảm phù hợp với đường lối của Đảng về phân cấp, phân quyền, về chính sách dân tộc và đồng bộ với các luật liên quan như Luật Nhà giáo, Luật Viên chức, Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Đầu tư cũng như nhiều dự thảo luật chuyên ngành đang được sửa đổi bổ sung cùng thời điểm, qua đó xác lập rõ phạm vi điều chỉnh và tăng tính thống nhất của hệ thống pháp luật liên quan đến giáo dục. 

Làm rõ vị trí pháp lý của “trung học nghề” thuộc giáo dục nghề nghiệp và quy định chi tiết về phân luồng

Dự thảo Luật đã chỉnh lý, làm rõ vị trí pháp lý của “trung học nghề” thuộc giáo dục nghề nghiệp, theo đó “Giáo dục nghề nghiệp gồm sơ cấp, trung học nghề, trung cấp, cao đẳng và các chương trình đào tạo nghề khác” (điểm c khoản 2 và khoản 3 Điều 6); xác định rõ “giáo dục trung học nghề cùng cấp học với giáo dục trung học phổ thông” góp phần nâng cao hiệu quả phân luồng học sinh, tăng liên thông giữa giáo dục trung học phổ thông với đào tạo nghề, làm rõ giá trị pháp lý của bằng trung học nghề, quyền học liên thông cao hơn thông qua việc sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 38 “Đào tạo trình độ đại học dành cho người học đã tốt nghiệp trung học phổ thông, trung học nghề hoặc tương đương trở lên”.

Dự thảo chỉnh lý quy định tại khoản 2 Điều 9 về phân luồng thể hiện rõ việc tạo điều kiện để học sinh sau khi hoàn thành chương trình giáo dục trung học cơ sở, giáo dục trung học phổ thông, trung học nghề và tương đương tiếp tục học ở cấp học, trình độ cao hơn hoặc tham gia lao động phù hợp với năng lực, sở trường, năng khiếu, điều kiện của cá nhân và nhu cầu của xã hội. Đồng thời Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo căn cứ thẩm quyền được giao nghiên cứu xây dựng phương án bảo đảm quyền lợi chính đáng của người học và bảo đảm chất lượng giáo dục tại Thông tư của Bộ trưởng quy định chi tiết về phân luồng và liên thông cũng như quy định về tuyển sinh.

Thống nhất, liên thông về văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân 

Chính phủ đã chỉ đạo rà soát, chỉnh lý thống nhất quy định không cấp bằng trung học cơ sở, thay bằng cụm từ “hoàn thành chương trình trung học cơ sở hoặc tương đương” trong toàn bộ dự thảo Luật. Đồng thời, dự thảo quy định văn bằng, chứng chỉ được cấp dưới dạng bản giấy hoặc bản số, nhằm thúc đẩy triển khai các chủ trương về chuyển đổi số trong giáo dục.

Bên cạnh đó, dự thảo chuẩn hóa thuật ngữ “văn bằng chương trình đào tạo chuyên sâu của một số ngành, lĩnh vực đặc thù” thay cho “văn bằng tương đương”, phản ánh đúng bản chất các văn bằng như bác sĩ, dược sĩ, kỹ sư, kiến trúc sư; bảo đảm thống nhất với dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) và tiệm cận thông lệ quốc tế. Dự thảo cũng quy định rõ Bộ trưởng Bộ GDĐT quản lý văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân để bảo đảm linh hoạt, kịp thời điều chỉnh theo yêu cầu thực tiễn, đồng thời giữ tính thống nhất, liên thông và minh bạch của hệ thống.

Đối với các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học thuộc lĩnh vực sức khỏe cấp văn bằng như bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa, việc hướng dẫn tổ chức thực hiện và quản lý do Bộ Y tế thực hiện theo quy định tại dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Ứng dụng, phát triển trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo

Chính phủ đã tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến các vị ĐBQH để chỉnh lý quy định về ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo có kiểm soát trong cơ sở giáo dục; đồng thời làm rõ yêu cầu ứng dụng, phát triển trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo bảo đảm phù hợp với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ quy định chi tiết tại Nghị định các nội dung về chuyển đổi số trong giáo dục, gồm phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu mở, công nghệ giáo dục, sách giáo khoa điện tử, học liệu số, nền tảng học tập trực tuyến; đồng thời quy định rõ nguyên tắc an toàn, bảo mật thông tin và yêu cầu tuân thủ hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Cách tiếp cận này bảo đảm đồng bộ với pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, dữ liệu và chuyển đổi số, tạo hành lang pháp lý thống nhất cho đổi mới giáo dục dựa trên công nghệ hiện đại.

Học sinh có thể được học vượt lớp, học ở tuổi cao hơn hoặc thấp hơn quy định

Chính phủ đã tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến các vị ĐBQH, bổ sung quy định về việc giảng dạy khối lượng kiến thức văn hóa giáo dục phổ thông trong chương trình đào tạo một số ngành, nghề đặc thù, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn (nhất là lĩnh vực nghệ thuật, thể dục, thể thao).

Đồng thời, dự thảo bãi bỏ khoản 2 Điều 28 và giao Bộ trưởng Bộ GDĐT quy định các trường hợp học sinh được học vượt lớp, học ở độ tuổi cao hơn hoặc thấp hơn tuổi quy định tại khoản 1, qua đó tăng tính linh hoạt, phù hợp điều kiện và năng lực đa dạng của học sinh, đặc biệt với học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh đặc thù, hoặc có năng khiếu, tố chất nổi trội; phù hợp định hướng phát triển nhân tài và xây dựng nền giáo dục mở, linh hoạt, hiện đại.

Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc 

Chính phủ đã tiếp thu ý kiến thẩm tra và các vị ĐBQH để chỉnh lý Dự thảo theo hướng quy định Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc nhằm bảo đảm cho phép Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn phương án biên soạn một bộ sách mới hoặc lựa chọn, chỉnh lý từ các bộ sách hiện hành, tùy thuộc vào tình hình thực tiễn và quyết định của cấp có thẩm quyền. 

Bên cạnh đó, dự thảo tiếp tục giao Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; đồng thời, bỏ quy định “giao Chính phủ quy định chi tiết về xã hội hóa sách giáo khoa”. Trong bối cảnh hiện nay, chưa đủ điều kiện để luật hóa ngay phương án bộ sách thống nhất do Nhà nước trực tiếp biên soạn hay thực hiện theo cơ chế xã hội hóa, vì phương án cụ thể vẫn đang được cấp có thẩm quyền xem xét.Ngoài ra, quy định theo hướng mở như dự thảo giúp bảo đảm tính ổn định của Luật, tránh tạo ràng buộc cứng khi chủ trương còn trong quá trình nghiên cứu, đánh giá tác động. Riêng việc xã hội hóa, bao gồm việc tổ chức, cá nhân cho, tặng sách giáo khoa giáo dục phổ thông, tiếp tục thực hiện theo Điều 16 Luật Giáo dục hiện hành và các quy định pháp luật có liên quan.

Quy định rõ về nhà giáo và các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục

Dự thảo Luật chỉnh lý khoản 2 Điều 66 theo hướng quy định nhà giáo đồng cơ hữu tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học công lập thực hiện theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục đại học để phù hợp với đặc thù và yêu cầu thực tiễn của từng trình độ đào tạo và loại hình cơ sở giáo dục.

Dự thảo cũng bổ sung nhóm “nhân sự khác” theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp và Luật Giáo dục đại học, bên cạnh “nhân sự hỗ trợ giáo dục”, nhằm bao quát đầy đủ các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục, kể cả nhân sự ngoài cơ sở giáo dục. Trong đó có “người dạy nghề” thực hiện giảng dạy, hướng dẫn thực hành tại doanh nghiệp, hợp tác xã theo chương trình giáo dục nghề nghiệp (theo dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi), khác với nhân sự hỗ trợ giáo dục là nhóm không trực tiếp tham gia giảng dạy.

Việc quy định nhóm này ngay trong Luật Giáo dục (với vai trò luật khung) là cần thiết để tạo cơ sở pháp lý xác định tiêu chuẩn, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các luật trong lĩnh vực giáo dục.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã rà soát, chỉnh lý kỹ thuật lập pháp toàn văn dự thảo, bảo đảm cách dùng từ, phạm vi điều chỉnh và nội dung quy định được thể hiện thống nhất, minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, hạn chế tối đa cách hiểu khác nhau khi áp dụng. Đồng thời, các quy định đã được rà soát để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của văn bản Luật sau khi hợp nhất; đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, tránh khoảng trống pháp lý và bảo đảm việc chuyển tiếp được thực hiện thuận lợi./.

Thu Quỳnh - Vũ Hiếu - Cao Hoàng

Theo Cổng TTĐT Quốc hội

Link bài viết: https://quochoi.vn/tintuc/Pages/su-kien-noi-bat.aspx?ItemID=97477

Ngày đăng: 10/12/2025