Hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho công nhân lao động

Hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho công nhân lao động

Hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho công nhân lao động được ban hành kèm theo Quyết định 228/QĐ-AIDS ngày 23/8/2023.

Cuốn tài liệu này nhằm hướng dẫn các doanh nghiệp, người sử dụng lao động triển khai thực hiện hiệu quả các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS cho công nhân lao động.

Tài liệu này gồm 4 phần:

Phần I. Tầm quan trọng của công tác phòng, chống HIV/AIDS cho công nhân lao động

Phần II. Một số hoạt động phòng, chống HIV/AIDS cho công nhân lao động

Phần III. Hướng dẫn tổ chức thực hiện phòng, chống HIV/AIDS cho công nhân lao động.

Phần IV. Phụ lục

Ban hành Hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho công nhân lao động

Thực trạng lây nhiễm HIV trong công nhân lao động

Kết quả điều tra mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ năm 2021-2022 cho thấy kiến thức, hiểu biết về HIV của giới trẻ còn hạn chế.

Tỷ lệ hiểu biết toàn diện về dự phòng lây nhiễm HIV ở nữ 15-24 tuổi chỉ chiếm 39,8%, ở nam độ tuổi này là 48,7%; tỷ lệ có thái độ phân biệt đối xử với HIV ở nữ 15-24 tuổi là 36,6% và nam là 39,7%. Ngay cả với các em có trình độ cao đẳng, đại học trở lên tỷ lệ hiểu biết toàn diện về dự phòng lây nhiễm HIV cũng chỉ đạt 39,8% đối với nữ và 48,7% đối với nam);

Theo một đánh giá nhanh năm 2022 trên 3.500 công nhân từ 50 nhà máy ở một số tỉnh phía Nam cho thấy hiểu biết của công nhân lao động về HIV còn hạn chế: chỉ có 1/3 công nhân trả lời đúng và đầy đủ các cách dự phòng lây nhiễm HIV; 44,7% công nhân biết HIV/AIDS có thể điều trị được; phần lớn công nhân trả lời ngại sử dụng bao cao su để phòng bệnh; 79% công nhân sẵn sàng đi xét nghiệm với bạn đời/bạn tình để phát hiện HIV nếu nghi ngờ có hành vi nguy cơ; ít hơn 30% công nhân chưa có gia đình có sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.

Phân tích trong số ca có phản ứng với HIV trong gần 3 năm trở lại đây thì nhóm lao động trong nhà máy, xí nghiệp chiếm 21%. Độ tuổi nhiễm HIV nhiều nhất rơi vào từ nhóm 20 - 29 tuổi và ngày càng trẻ hóa. (Theo Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 228/QĐ-AIDS ngày 23/8/2023)

Cơ sở pháp lý để xây dựng hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho người lao động

(1) Ngày 25/10/2017, Ban chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết 20-NQ/TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, trong đó đề ra mục tiêu Cơ bản chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.

(2) Chỉ thị 07-CT/TW ngày 06/7/2021 của Ban Bí thư xác định công tác phòng, chống HIV/AIDS là một nội dung trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của địa phương, đơn vị; Rà soát, bổ sung chương trình, quy chế, kế hoạch phối hợp liên ngành trong phòng, chống HIV/AIDS.

(3) Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS), có riêng Điều 14 quy định về Phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc. Theo đó, người sử dụng lao động có trách nhiệm: Tổ chức việc truyền thông, giáo dục các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS, chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV trong cơ quan, tổ chức, đơn vị vũ trang nhân dân; Bố trí công việc phù hợp với sức khỏe và trình độ chuyên môn của người lao động nhiễm HIV; Tạo điều kiện cho người lao động tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS; Chi tiết như Phụ lục 8 của Hướng dẫn này.

(4) Quyết định 1246/QĐ-TTg ngày 14/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Theo đó, nhóm giải pháp chính trị - xã hội nêu rõ: Các Bộ, Ban, Ngành chủ động lập kế hoạch, bố trí kinh phí và phối hợp tổ chức triển khai phòng, chống HIV/AIDS phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị; Thực hiện các hoạt động phối hợp liên ngành phù hợp để tăng hiệu quả phòng, chống HIV/AIDS. Hoạt động phòng, chống HIV/AIDS của doanh nghiệp thực hiện theo định hướng mục tiêu của Quốc gia.

(5) Chương trình công tác của Chính phủ - Ủy ban Quốc gia Phòng, chống AIDS, Ma túy, Mại dâm (UBQG50) năm 2023 có đề ra hoạt động phối hợp xây dựng hướng dẫn phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc.

(6) Bộ Y tế và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có Kế hoạch 1198/KHBYT-TLĐLĐVN, về việc phối hợp công tác giữa Bộ Y tế và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam giai đoạn 2022 – 2025. Theo đó, có hoạt động số 7 mục II: Truyền thông, can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp. Chi tiết tại Phụ lục 9.

Xem thêm nội dung tại Hướng dẫn phòng chống HIV/AIDS cho công nhân lao động ban hành kèm theo Quyết định 228/QĐ-AIDS ngày 23/8/2023.