Cho vay lãi suất 0% chỉ áp dụng trong trường hợp đặc biệt (Hình ảnh từ Internet)
Ngày 29/5/2025, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.
Cụ thể, tại Kỳ họp thứ 9, thảo luận về thẩm quyền ban hành quy định về việc cho vay, bao gồm các điều kiện liên quan đến tài sản đảm bảo, lãi suất hoặc các trường hợp miễn lãi suất của Ngân hàng Nhà nước.
Theo đó, trong quá trình thảo luận và hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi năm 2024, Quốc hội đã thống nhất nâng thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm và áp dụng lãi suất 0% lên Thủ tướng Chính phủ. Quy định này xuất phát từ thực tiễn, khi hệ thống các TCTD, cả ở Việt Nam và trên thế giới, đang đối mặt với những biến động không ngừng. Đặc biệt, sự phát triển của công nghệ đã thay đổi cách thức giao dịch tài chính. Người dân hiện nay không chỉ đến ngân hàng để rút tiền mà còn có thể sử dụng các thiết bị điện tử để thực hiện giao dịch ngay tại nhà.
Chính sách cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm và lãi suất 0% không phải là hoạt động thường xuyên, liên tục. Đây là giải pháp chỉ áp dụng trong các trường hợp đặc biệt, được quy định chặt chẽ trong Luật Các TCTD sửa đổi năm 2024.
Luật mới đã thiết kế nhiều quy định nhằm phát hiện sớm và từ xa các rủi ro của TCTD. Khi cần thiết, các TCTD sẽ được đưa vào giai đoạn can thiệp sớm. Trong giai đoạn này, các giải pháp được triển khai yêu cầu TCTD và cổ đông thực hiện trách nhiệm của mình. Nếu TCTD rơi vào tình trạng thiếu thanh khoản, họ vẫn có thể vay từ NHNN, nhưng các khoản vay này phải chịu lãi suất. Chỉ trong trường hợp xảy ra rút tiền hàng loạt, gây nguy cơ lan tỏa và ảnh hưởng lớn đến hệ thống ngân hàng, hoặc khi TCTD bị đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt và cần xây dựng phương án tái cơ cấu, thì mới áp dụng chính sách cho vay đặc biệt với lãi suất 0% và không yêu cầu tài sản đảm bảo.
Về lãi suất 0% trong các khoản vay đặc biệt, Thống đốc cho biết thêm, chính sách này chủ yếu nhằm bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng, đặc biệt trong các trường hợp TCTD gặp khó khăn nghiêm trọng, không còn khả năng sinh lời. Trong các đề án tái cơ cấu hoặc chuyển giao bắt buộc gần đây, việc áp dụng lãi suất 0% được xem là giải pháp hỗ trợ để TCTD vượt qua giai đoạn khủng hoảng, bởi nếu áp dụng lãi suất thông thường, gánh nặng tài chính sẽ khiến việc thực hiện đề án tái cơ cấu trở nên khó khăn hơn…
Theo điểm b khoản 1 Điều 171 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 thì các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt có thể được Nhà nước hỗ trợ miễn tiền lãi vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước (tức mức lãi suất vay bằng 0%). Tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt trong trường hợp này bao gồm: - Ngân hàng thương mại, - ngân hàng hợp tác xã, - Công ty tài chính, - Quỹ tín dụng nhân dân, - Tổ chức tài chính vi mô. Ngoài ra thì Quỹ tín dụng nhân dân còn được vay đặc biệt của ngân hàng hợp tác xã từ quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ tín dụng nhân dân với lãi suất đến mức 0%/năm. |
Xem chi tiết nội dung Kỳ họp thứ 9.