Nghị quyết 203: Quy định về chính quyền địa phương 02 cấp

Nghị quyết 203: Quy định về chính quyền địa phương 02 cấp (Hình từ Internet)

Quốc hội thông qua Nghị quyết 203/2025/QH15 ngày 16/6/2025 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

1. Nghị quyết 203: Quy định về chính quyền địa phương 02 cấp 

Theo khoản 5 Điều 1 Nghị quyết 203/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung Điều 111 Hiến Pháp 2013 như sau:

- Chính quyền địa phương được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

- Cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân được tổ chức ở đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo do Quốc hội quy định.

- Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định khi thành lập đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đó.

Bệnh cạnh đó, khoản 4 Điều 1 Nghị quyết 203/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung Điều 110 Hiến Pháp 2013 như sau:

- Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định.

- Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.

- Việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương và theo trình tự, thủ tục do Quốc hội quy định.

Như vậy, chính quyền địa phương được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mà theo quy định nêu trên, các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

2. Giải quyết các vấn đề liên quan đến chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương từ 03 cấp sang 02 cấp

Sáng 16/6, tại Kỳ họp thứ 9, với 466/466 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 97,49% tổng số đại biểu), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng nhấn mạnh, việc chuyển đổi từ mô hình chính quyền địa phương 03 cấp sang 02 cấp là một bước cải cách quan trọng và có tính chất lịch sử. Để đảm bảo sự liên tục, thông suốt và ổn định trong quá trình chuyển đổi này, dự thảo Luật đã quy định đầy đủ, bao quát và có tính đến các vấn đề có thể phát sinh trong thực tiễn, từ việc tổ chức bộ máy, nhân sự cho đến quy trình xử lý hành chính và cơ chế hoạt động.

Đồng thời, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội và căn cứ Kết luận 167-KL/TW ngày 13/6/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, dự thảo Luật đã chỉnh lý, bổ sung quy định chuyển tiếp đối với các phường thuộc thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng thực hiện mô hình chính quyền đô thị (hiện nay đang chỉ tổ chức Ủy ban nhân dân, không tổ chức Hội đồng nhân dân) sang mô hình tổ chức cấp chính quyền địa phương (có đầy đủ Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân) được vận hành thông suốt, hiệu quả kể từ ngày 01/7/2025.

Quy định chuyển tiếp trong việc bàn giao công việc, giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính từ chính quyền địa phương cấp huyện sau khi kết thúc hoạt động bảo đảm không làm gián đoạn công việc, không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của xã hội, người dân, doanh nghiệp.

Đặc biệt, để kịp thời xử lý những tình huống phát sinh, đột xuất mà chưa có trong quy định của pháp luật, dự thảo Luật đã thiết lập cơ chế linh hoạt, chủ động theo hướng cho phép Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xem xét, ban hành văn bản hoặc ủy quyền ban hành văn bản để giải quyết các vấn đề phát sinh khi tổ chức chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã theo quy định tại Luật này (nội dung này được quy định tại dự thảo Luật trên cơ sở kế thừa quy định tại Nghị quyết 190/2025/QH15).

Nguyễn Thị Mỹ Quyền