Chỉ bộ trưởng mới biết

Trao đổi với đại biểu QH Trần Thị Quốc Khánh, ủy viên thường trực UB Khoa học, Công nghệ và Môi trường QH về đề xuất thu phí của Bộ Giao thông - Vận tải. Bà Khánh từng chất vấn Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng tại kỳ họp QH cuối năm ngoái về ùn tắc và tai nạn giao thông.

Lẫn lộn giải pháp

Bà Khánh nói: Gần đây, từ trong các cơ quan đến mỗi gia đình, quán xá, chợ, vỉa hè, từ nội thành đến nông thôn, vùng sâu, vùng xa… cán bộ, nhân dân, cử tri bàn tán, băn khoăn về đề xuất của Bộ GTVT thu phí giao thông đường bộ với ô tô, xe máy. Đặc biệt, trước một số câu trả lời của Bộ trưởng tại cuộc họp báo Chính phủ, nhiều người càng băn khoăn, thậm chí lo lắng hơn.

Nhiều cử tri cũng trao đổi với tôi về vấn đề này. Tôi có xem lại Báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 2 vừa qua về tình hình và các giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông ở các thành phố lớn, cũng như Nghị quyết của Quốc hội sau chất vấn thì thấy cách làm của Bộ như vừa qua cần phải được xem lại.

Vì sao, thưa bà?

Báo cáo ngày 15/11/2011 của Chính phủ trình Quốc hội do Bộ trưởng Đinh La Thăng thừa ủy quyền của Chính phủ ký nêu rõ 20 nguyên nhân đối với tình trạng tai nạn giao thông và ùn tắc ở các thành phố lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM. Trong đó không thấy đề cập đến nguyên nhân rất quan trọng là xây các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê, căn hộ cao cấp trong trung tâm thành phố quá nhiều, gây áp lực quá tải dẫn đến ùn tắc. Xác định chưa đầy đủ, chưa trúng nguyên nhân thì khó mà tìm được trúng giải pháp. Thực tế nhiều vấn đề bức xúc chỉ một mình ngành giao thông không thể giải quyết được.

Tại kỳ họp Quốc hội thứ hai vừa qua, tôi đã chất vấn Bộ trưởng về ùn tắc và tai nạn giao thông. Cho đến nay, tôi thấy dường như Bộ vẫn chưa thực sự có giải pháp cụ thể, quyết liệt, ví dụ, phải làm rõ trách nhiệm của từng ngành, từng cấp để khắc phục từng nguyên nhân trong 20 nguyên nhân nêu trên. Bộ GTVT cần xem lại việc tập trung nhiều thời gian, công sức vào đề xuất thu phí, trong khi báo cáo của Bộ xác định đây là “giải pháp lâu dài”, chứ không phải là “giải pháp cấp bách”. Chưa kể việc thu phí còn đang gây tranh cãi, bất bình trong dư luận.

Không nội dung nào liên quan trực tiếp thu phí

Nhưng ông Đinh La Thăng cho việc thu phí là thực hiện Nghị quyết của QH?

Kỳ họp thứ 2 của QH đã thông qua nhiều nghị quyết, trong đó có một số nội dung liên quan đến GTVT như Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế  - xã hội 2011 - 2015, Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn… Các văn bản này đều đưa ra chủ trương lớn như rà soát, đánh giá các dự án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, phát triển nhanh hệ thống giao thông đô thị, nhất là giao thông công cộng… Tuyệt nhiên không có nội dung nào trực tiếp liên quan đến thu phí giao thông.

Về mặt lý thuyết, để thực hiện Nghị quyết của Quốc hội nêu trên, Bộ GTVT phải tiến hành phân tích đánh giá đúng chính xác tình hình, điều kiện, hoàn cảnh để thu phí; xây dựng văn bản quy phạm pháp luật phù hợp về việc thu phí… Về mặt thực tiễn, QH chưa bao giờ thông qua Nghị quyết tán thành chủ trương chung mà lại bỏ qua các quy trình cụ thể trong xây dựng pháp luật.

Tại kỳ họp Quốc hội tháng 10-11/2011, Bộ trưởng Đinh La Thăng có báo cáo kinh phí hoạt động của ngành đã hết cho cả năm 2012. Phải chăng trước áp lực công việc và nguồn ngân sách hạn hẹp mà ông ấy phải tập trung vào chuyện thu phí?

Đúng là Bộ trưởng có báo cáo trước Quốc hội vấn đề này vào cuối năm ngoái. Còn việc Bộ trưởng chỉ vì thế hay vì gì nữa thì chỉ ông mới biết rõ hơn cả.

Tôi nghĩ Bộ trưởng tiếp nhận công việc trong bối cảnh quá nhiều khó khăn, thách thức. Nhưng cấp trên đã tin tưởng “chọn mặt gửi vàng” và Bộ trưởng được Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm rồi thì phải cố gắng, nỗ lực thôi. Sau khi ông Đinh La Thăng nhậm chức không lâu, nhiều cán bộ, nhân dân kỳ vọng vào “Bộ trưởng hành động”, dám nói dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đến nay, sau gần một năm chỉ đạo, điều hành với trách nhiệm người đứng đầu ngành GTVT, nhiều cử tri mong ông điềm tĩnh, sáng suốt và chính xác hơn để giúp dân, giúp nước được nhiều hơn.

Hiền Anh