Thất thoát nào Chính phủ cũng có trách nhiệm

Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại phiên trả lời chất vấn - Ảnh: V.Dũng

“Chính phủ là cơ quan hành chính, cơ quan hành pháp quản lý toàn diện. Vì vậy, mỗi một thất thoát, mỗi một hiện tượng xã hội nào không tốt trong xã hội, một con tàu đang đi ngoài khơi bị chìm, máy bay bị nổ... đều liên quan đến trách nhiệm của Chính phủ”.

Sẽ minh bạch hóa

Tuy nhiên, dường như chưa thỏa mãn với việc nhận trách nhiệm này, vấn đề về các “ông lớn” sử dụng vốn nhà nước vẫn được đại biểu Quốc hội tiếp tục nêu lên. Đại biểu Đồng Hữu Mạo (Thừa Thiên - Huế) nêu: “Năm 2010, bộ trưởng Bộ Kế hoạch - đầu tư lúc đó là ông Võ Hồng Phúc nói vô can với Vinashin, nay đến lượt Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cũng nói vô can với Vinalines.

Vậy việc giám sát sử dụng ngân sách thế nào, các bộ có hay không có trách nhiệm?”.

Đây là nội dung trọng tâm mà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu lên ngay sau phiên chất vấn. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Thanh tra Chính phủ và Ủy ban nhân dân các cấp phải thực hiện từ nay đến ngày 31-12-2012 và công khai việc giải quyết trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đặc biệt là việc đền bù giải phóng mặt bằng các khu công nghiệp, khu đô thị đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người có đất bị thu hồi.

Với 904 vụ việc khiếu nại mà theo Tổng thanh tra Chính phủ là còn tồn đọng, Chủ tịch Quốc hội cho rằng phải giải quyết trong năm nay.

Phó thủ tướng khẳng định đã xảy ra sai phạm thì các bộ tổng hợp và chuyên ngành đều phải có trách nhiệm trong vấn đề thất thoát tài sản, vốn của Nhà nước. Phó thủ tướng thừa nhận: “Chính phủ đang nợ bảy văn bản, nghị định quản lý tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Chậm nhất trong quý 3 sẽ ban hành đầy đủ để làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành hơn và sẽ công khai ra nhân dân”.

Liên quan đến việc quản lý các đơn vị này thời gian tới, đại biểu Trần Du Lịch (TP.HCM) đặt câu hỏi: “Từ khi xảy ra vụ Vinashin, vấn đề minh bạch thông tin các tổng công ty, tập đoàn nhà nước đã đặt ra, tại sao đến giờ vẫn chưa thấy?”, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định sắp tới sẽ minh bạch thông tin về các tập đoàn, tổng công ty. Phó thủ tướng thừa nhận việc chậm trễ vừa qua có nguyên nhân khách quan do phải chuẩn bị những điều kiện tốt hơn nữa. Nhưng lần này, trước Quốc hội, Chính phủ khẳng định là các tập đoàn, tổng công ty cần phải công khai, minh bạch công bố thông tin để có sự giám sát tốt hơn, phải công khai như công ty lên sàn chứng khoán. “Sự minh bạch đó sẽ góp phần chống tham nhũng, tiêu cực trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước” - Phó thủ tướng bày tỏ.

Lương tối thiểu không đủ sống... tối thiểu

Đó là nhận định của chính Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi đại biểu Phan Văn Quý (Nghệ An) một lần nữa đề cập khía cạnh tiền lương quá lạc hậu so với giá và đề xuất nên đưa bù giá vào lương. Phó thủ tướng hứa sắp tới sẽ xây dựng chính sách về tiền lương hợp lý hơn. Tuy nhiên, Phó thủ tướng mong đại biểu và cử tri thông cảm hơn khi đề cập đến lương, phụ cấp còn bất cập, đặc biệt của cán bộ cấp cơ sở. Ông nói: “Biết là thấp nhưng đông quá nên chia mỗi người một ít như vậy. Năm nay chúng tôi sẽ trình lên Ban Bí thư để tìm ra phương án tối ưu trong tình hình đất nước còn khó khăn”.

Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP.HCM) đặt vấn đề đến khi nào cuộc sống của người dân tái định cư mới bằng hoặc hơn nơi ở cũ. Và chính sách thu hồi đất đã đảm bảo lợi ích hài hòa giữa người dân, Nhà nước và chủ đầu tư chưa?

Với vấn đề liên quan đến chính sách, Phó thủ tướng một lần nữa thừa nhận nhiều chính sách của Chính phủ chưa đáp ứng được lợi ích của người dân vì đúng là đời sống ở nơi tái định cư của dân nhiều nơi còn rất khó khăn, thua nơi ở cũ, không như mong muốn. Phó thủ tướng đơn cử như dân di cư nhường đất cho thủy điện Hòa Bình, sau hơn 30 năm tỉ lệ nghèo còn rất cao, sắp tới Chính phủ sẽ lập đoàn đi nắm lại tình hình, tháo gỡ cho bà con...

Ông cho rằng để hài hòa được lợi ích của các bên, đặc biệt là người dân thì không cách nào khác là phải công khai việc thỏa thuận giữa người dân và chủ đầu tư, đồng thời áp giá đền bù sát thị trường hơn.

NGUYỄN VIỄN SỰ