Mức phạt khi cản trở thu thập chứng cứ trong tố tụng hình sự

Mức phạt khi cản trở thu thập chứng cứ trong tố tụng hình sự

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

1. Chứng cứ là gì? Các nguồn xác minh, thu thập chứng cứ

Theo Điều 86 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (sửa đổi 2021), chứng cứ là những gì có thật, được thu thập theo trình tự, thủ tục do Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (sửa đổi 2021) quy định, được dùng làm căn cứ để xác định có hay không có hành vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Các chứng cứ được cơ quan có thẩm quyền thu thập, xác định từ vụ án từ các nguồn sau đây:

- Vật chứng;

- Lời khai, lời trình bày;

- Dữ liệu điện tử;

- Kết luận giám định, định giá tài sản;

- Biên bản trong hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án;

- Kết quả thực hiện ủy thác tư pháp và hợp tác quốc tế khác;

- Các tài liệu, đồ vật khác.

Những gì có thật nhưng không được thu thập theo trình tự, thủ tục do Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (sửa đổi 2021) quy định thì không có giá trị pháp lý và không được dùng làm căn cứ để giải quyết vụ án hình sự.

(Theo Điều 87 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (sửa đổi 2021))

2. Mức phạt khi cản trở thu thập chứng cứ trong tố tụng hình sự

Những người tham gia tố tụng có các hành vi cản trở hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ nhằm thay đổi sự thật của vụ án trong tố tụng hình sự sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 13 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15, cụ thể như sau:

- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

+ Người tham gia tố tụng khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật, trừ người bị buộc tội;

+ Người tham gia tố tụng từ chối khai báo hoặc từ chối thực hiện nghĩa vụ cung cấp tài liệu, đồ vật, trừ người bị buộc tội.

- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người tham gia tố tụng làm giả hoặc hủy hoại chứng cứ gây trở ngại cho việc giải quyết vụ án, vụ việc.

- Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

+ Người tham gia tố tụng lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người bị hại tham gia tố tụng hoặc buộc người bị hại khai báo gian dối, trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 13 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15;

+ Người tham gia tố tụng lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người làm chứng ra làm chứng hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối, trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 13 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15;

+ Người giám định, người định giá tài sản từ chối kết luận giám định, định giá tài sản mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan.

- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

+ Người tham gia tố tụng lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người phiên dịch, người dịch thuật thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người phiên dịch, người dịch thuật dịch gian dối;

+ Người tham gia tố tụng lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực nhằm ngăn cản người giám định, người định giá tài sản thực hiện nhiệm vụ hoặc buộc người giám định, người định giá tài sản kết luận sai với sự thật khách quan;

+ Người giám định, người định giá tài sản kết luận gian dối.

- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với luật sư lừa dối, đe dọa, mua chuộc hoặc sử dụng vũ lực buộc người bị hại khai báo gian dối hoặc buộc người khác ra làm chứng gian dối.

- Hình thức xử phạt bổ sung:

Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại khoản 2, điểm a và điểm b khoản 3, điểm a và điểm b khoản 4 và khoản 5 Điều 13 Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15.

Như vậy, hành vi cản trở việc thu thập chứng cứ trong tố tụng hình sự có thể bị xử phạt hành chính lên đến 40.000.000 đồng

Pháp lệnh 02/2022/UBTVQH15 có hiệu lực ngày 01/9/2022.

>>> Xem thêm: Đương sự trong vụ án dân sự khi không thể thu thập được chứng cứ thì có quyền yêu cầu Tòa án xác minh, thu thập chứng cứ không?

Bản cáo trạng và biên bản giao nhận cáo trạng có phải là nguồn chứng cứ theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015?

Trong vụ án dân sự thì đương sự có được yêu cầu Viện kiểm sát phải thu thập chứng cứ thay mình không?

Thanh Rin