Đề xuất nhà đầu tư nước ngoài giao dịch chứng khoán không cần ký quỹ 100%

Đề xuất nhà đầu tư nước ngoài giao dịch chứng khoán không cần ký quỹ 100% (Hình từ internet)

Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến với dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán

Đề xuất nhà đầu tư nước ngoài giao dịch chứng khoán không cần ký quỹ 100%

Theo khoản 2 Điều 1 dự thảo Thông tư  bổ sung Điều 9a Thông tư 120/2020/TT-BTC liên quan đến giao dịch ký quỹ như sau:

Giao dịch không ký quỹ 100% tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài:

- Công ty chứng khoán được nhận lệnh giao dịch mua chứng khoán của khách hàng là nhà đầu tư tổ chức nước ngoài khi tài khoản của khách hàng không đủ 100% giá trị lệnh đặt.

- Công ty chứng khoán thực hiện đánh giá năng lực của khách hàng để xác định mức ký quỹ theo thỏa thuận tại hợp đồng ký kết giữa công ty chứng khoán và khách hàng.

- Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện ký quỹ bằng tiền và thanh toán đầy đủ đối với giao dịch mua chứng khoán.

- Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thanh toán, công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh chịu trách nhiệm thanh toán đối với phần thiếu hụt thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 9a dự thảo Thông tư. Công ty chứng khoán thực hiện bán chứng khoán ngay khi chứng khoán về tài khoản tự doanh của mình. Chênh lệch phát sinh từ việc xử lý cho trường hợp này được thực hiện theo thỏa thuận tại hợp đồng giữa công ty chứng khoán và khách hàng.

- Ngân hàng lưu ký nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán số tiền thiếu hụt trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của khách hàng với công ty chứng khoán dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch chứng khoán.

- Trong trường hợp cần thiết để ổn định thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có quyền tạm ngừng dịch vụ giao dịch không ký quỹ 100% tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

Như vậy, theo Dự thảo Thông tư cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch không ký quỹ 100% tiền. Tuy nhiên, Công ty chứng khoán phải thực hiện đánh giá năng lực của khách hàng để xác định mức ký quỹ.

Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện ký quỹ bằng tiền và thanh toán đầy đủ đối với giao dịch mua chứng khoán. Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thanh toán, công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh chịu trách nhiệm thanh toán đối với phần thiếu hụt thông qua tài khoản tự doanh.

Thanh toán giao dịch chứng khoán không ký quỹ 100% của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài

Căn cứ Điều 2 dự thảo Thông tư bổ sung Điều 35a Thông tư 119/2020/TT-BTC liên quan đến thanh toán giao dịch mua chứng khoán không ký quỹ 100% tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài như sau:

- Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài phải có đủ tiền trên tài khoản để thanh toán cho các giao dịch mua chứng khoán của mình trước thời điểm thành viên lưu ký xác nhận kết quả giao dịch chứng khoán với Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam. Việc bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán được thực hiện theo quy định pháp luật và quy chế của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam.

- Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không có đủ tiền trong thời hạn theo quy định tại Khoản 1 Điều 35a Thông tư 119/2020/TT-BTC bổ sung bởi Điều 2 dự thảo Thông tư, nghĩa vụ thanh toán giao dịch mua chứng khoán thiếu tiền của nhà đầu tư được chuyển thành nghĩa vụ thanh toán của công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh để bù trừ, thanh toán như sau:

+ Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản lưu ký tại công ty chứng khoán, công ty chứng khoán thông báo cho Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam về việc nhà đầu tư nước ngoài không đủ tiền thanh toán giao dịch chứng khoán và thông tin giao dịch đề nghị chuyển thành nghĩa vụ thanh toán của công ty chứng khoán.

+ Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản lưu ký tại ngân hàng lưu ký, ngân hàng lưu ký thông báo cho Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam về việc từ chối thanh toán giao dịch thiếu tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

+ Căn cứ thông báo tại điểm a, b khoản 2 Điều 35a Thông tư 119/2020/TT-BTC bổ sung bởi Điều 2 dự thảo Thông tư, Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam thực hiện chuyển nghĩa vụ thanh toán giao dịch mua chứng khoán thiếu tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thành nghĩa vụ của công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh mua chứng khoán (qua tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán).

- Công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đặt lệnh mua chứng khoán quy định tại Điều 9a Thông tư 120/2020/TT-BTC bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 dự thảo Thông tư, có nghĩa vụ thanh toán đối với giao dịch mua chứng khoán thiếu tiền để thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài theo quy định tại khoản 2 Điều 35a Thông tư 119/2020/TT-BTC bổ sung bởi Điều 2 dự thảo Thông tư. Công ty chứng khoán phải đảm bảo đủ nguồn vốn để thanh toán, trường hợp mất khả năng thanh toán sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định pháp luật và Quy chế của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam.”

Xem thêm tại dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

Đoàn Đức Tài