Đề xuất nguyên tắc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán

Đề xuất nguyên tắc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán (Hình từ Internet)

1. Đề xuất quy định về đơn vị tiền tệ trong kế toán

Theo Điều 3 Dự thảo Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế Thông tư 200, quy định về đơn vị tiền tệ trong kế toán được đề xuất như sau:

- “Đơn vị tiền tệ trong kế toán” là Đồng Việt Nam (ký hiệu quốc gia là “d”; ký hiệu quốc tế là “VND”) được dùng để ghi sổ kế toán, lập và trình bày Báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp chủ yếu thu, chi bằng ngoại tệ, đáp ứng được các tiêu chuẩn quy định tại khoản 2, 3, 4 Điều 3 Dự thảo Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế Thông tư 200 thì được chọn một loại ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán và chịu trách nhiệm về lựa chọn đó trước pháp luật.

- Các điều kiện để lựa chọn một loại ngoại tệ là đơn vị tiền tệ trong kế toán:

+ Là đơn vị tiền tệ sử dụng chủ yếu trong các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp, có ảnh hưởng lớn đến giá bán hàng hoá và cung cấp dịch vụ và thường chính là đơn vị tiền tệ dùng để niêm yết giá bán và được thanh toán; và

+ Là đơn vị tiền tệ sử dụng chủ yếu trong việc mua hàng hóa, dịch vụ, có ảnh hưởng lớn đến chi phí nhân công, nguyên vật liệu và các chi phí sản xuất, kinh doanh khác, thông thường chính là đơn vị tiền tệ dùng để thanh toán cho

các chi phí đó.

- Các yếu tố sau đây cũng được xem xét và cung cấp bằng chứng về đơn vị tiền tệ trong kế toán của doanh nghiệp:

+ Đơn vị tiền tệ sử dụng để huy động các nguồn lực tài chính (như phát hành cổ phiếu, trái phiếu);

+ Đơn vị tiền tệ thường xuyên thu được từ các hoạt động kinh doanh và

được tích trữ lại.

- Đơn vị tiền tệ trong kế toán phản ánh các giao dịch, sự kiện, điều kiện liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp. Sau khi xác định được đơn vị tiền tệ trong kế toán thì doanh nghiệp không được thay đổi trừ khi có sự thay đổi trọng yếu trong các giao dịch, sự kiện và điều kiện đó.

2. Đề xuất nguyên tắc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán

Quy định về thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán được đề xuất như sau:

- Nguyên tắc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán:

+ Khi có sự thay đổi lớn về hoạt động quản lý và kinh doanh dẫn đến đơn vị tiền tệ được sử dụng trong các giao dịch kinh tế không còn thoả mãn các tiêu chuẩn nêu tại khoản 2, 3, 4 Điều 3 Dự thảo Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế Thông tư 200 thì doanh nghiệp được thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán. Việc thay đổi từ một đơn vị tiền tệ trong kế toán này sang một đơn vị tiền tệ trong kế toán khác chỉ được thực hiện tại thời điểm bắt đầu niên độ kế toán mới.

- Nguyên tắc lập Báo cáo tài chính thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán:

+ Khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán, tại kỳ đầu tiên kể từ khi thay đổi, kế toán thực hiện chuyển đổi số dư sổ kế toán sang đơn vị tiền tệ trong kế toán mới theo tỷ giá mua bán chuyển khoản trung bình của một ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp thường xuyên có giao dịch tại ngày thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán.

+ Tỷ giá áp dụng đối với thông tin so sánh (cột kỳ trước) trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ:

Khi trình bày thông tin so sánh trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ của kỳ có sự thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán, doanh nghiệp áp dụng tỷ giá mua bán chuyển khoản trung bình kỳ trước liền kề với kỳ thay đổi (nếu tỷ giá bình quân xấp xỉ tỷ giá thực tế).

+ Khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán, doanh nghiệp phải trình bày rõ trên Bản thuyết minh Báo cáo tài chính lý do thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán và những ảnh hưởng (nếu có) đối với Báo cáo tài chính do việc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán.

Căn cứ pháp lý: Điều 4 Dự thảo Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp

Nguyễn Kim Thúy Vi