Đề xuất đổi mới Chương trình giáo dục mầm non, liên thông với Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018

Đề xuất đổi mới Chương trình giáo dục mầm non, liên thông với Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 (Hình từ internet)

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa trình Hồ sơ thẩm định đề nghị xây dựng Nghị quyết Quốc hội về đổi mới Chương trình giáo dục mầm non.

Đề xuất đổi mới Chương trình giáo dục mầm non, liên thông với Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018

Cụ thể, tại dự án Nghị quyết Quốc hội về đổi mới Chương trình giáo dục mầm non trong hồ sơ thẩm định đề nghị xây dựng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đã có đề cập một số nội dung sau:

* Mục tiêu đổi mới

Đổi mới chương trình giáo dục mầm non nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục mầm non, giúp phát triển toàn diện trẻ em mầm non về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em sẵn sàng vào học lớp 1, và các cấp học tiếp theo đặt nền móng cho việc hình thành phát triển các giá trị cốt lõi của con người Việt Nam.

* Nội dung đổi mới

- Tiếp cận năng lực dựa trên tình cảm xã hội tạo nền móng cho việc hình thành phát triển các giá trị cốt lõi của con người Việt Nam.

Chương trình được đổi mới theo tiếp cận năng lực hướng đến hình thành các giá trị cốt lõi và năng lực chung, dựa trên cảm tình cảm xã hội. Tiếp cận năng lực được thể hiện qua mục tiêu, nội dung của chương trình và kết quả mong đợi ở từng lĩnh vực; định hướng phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục, đánh giá sự phát triển của trẻ; được thống nhất phối hợp thực hiện giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng.

- Tiếp cận dựa trên Quyền trẻ em: quan tâm thể hiện quan điểm tiếp cận hoà nhập, công bằng, bình đẳng và tôn trọng sự khác biệt của trẻ, vấn đề giáo dục trẻ em có nhu cầu đặc biệt, vấn đề phát triển ngôn ngữ (lưu ý ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ của trẻ) trong xây dựng và phát triển chương trình giáo dục mầm non;

- Thể hiện rõ hơn quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm, xem trẻ em là chủ thể trong hoạt động và giao tiếp, trẻ chủ động học qua chơi và trải nghiệm, nhà giáo dục là “người hỗ trợ trẻ em phát triển”.

- Liên thông với chương trình giáo dục phổ thông 2018, bổ sung nội dung, phương pháp giáo dục mới

+ Các lĩnh vực giáo dục của chương trình giáo dục mầm non được thiết kế theo hướng liên thông với nội dung chương trình giáo dục tiểu học (Chương trình giáo dục phổ thông 2018);

+ Cập nhật các nội dung, phương pháp hiện đại, hội nhập quốc tế về quan điểm xây dựng chương trình, quan tâm các vấn đề thời sự của cuộc sống hiện nay và tương lai trong xu thế phát triển của thời đại; tiếp cận với các phương pháp giáo dục, chương trình giáo dục mầm non tiên tiến trong khu vực và quốc tế, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập quốc tế;

+ Cá nhân hóa quá trình giáo dục, quan tâm phát triển kỹ năng cảm xúc - xã hội ở trẻ; cụ thể hóa mục tiêu, nội dung giáo dục ở từng độ tuổi hướng đến hình thành những chức năng tâm sinh lí, phẩm chất và năng lực tương ứng, đảm bảo nguyên tắc đồng tâm phát triển, liên thông chặt chẽ giữa các thành tố và nội dung của chương trình;

+ Tôn trọng các giá trị văn hóa, tiếp cận đa văn hoá, phát huy các giá trị văn hóa của địa phương, cộng đồng; thích ứng và hòa hợp đa văn hóa đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp; giữ gìn bản sắc văn hóa của địa phương, ngôn ngữ mẹ đẻ của trẻ và những giá trị truyền thống của quốc gia Việt Nam.

- Tăng cường tính “mở” của chương trình giáo dục mầm non

+ Chương trình trao quyền nhiều hơn cho nhà trường trong phát triển chương trình giáo dục trên cơ sở đảm bảo linh hoạt, phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ, điều kiện cơ sở vật chất, môi trường sống, bản sắc văn hóa của địa phương, tăng cường quyền và năng lực tự chủ trong phát triển chương trình giáo dục của cơ sở giáo dục.

+ Mở rộng trách nhiệm và sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non.

- Bổ sung quy định về các điều kiện bảo đảm thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới bao gồm: (1) Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên đảm bảo định mức, số lượng và trình độ chuyên môn theo quy định; (2) Cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi,  học liệu và thiết bị dạy học, được lựa chọn và sử dụng trong cơ sở giáo dục mầm non theo quy định hiện hành; (3) Sự tham gia của chính quyền địa phương, nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm của gia đình và cộng đồng và xã hội hóa giáo dục; (4) Tổ chức, quản lý cơ sở giáo dục mầm non. Yêu cầu thực hiện chương trình, quy định chế độ sinh hoạt cho trẻ trong Chương trình bảo đảm làm cơ sở để các địa phương có chính sách huy động nguồn lực, bảo đảm quyền trẻ em được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục theo nhu cầu phát triển và bảo đảm quyền của cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên theo Bộ Luật Lao động.

- Quy định về tổ chức chế độ sinh hoạt cho trẻ trong Chương trình bảo đảm linh hoạt để đáp ứng những yêu cầu đa dạng trong thực tiễn.

Như vậy, theo dự án Nghị quyết đã đề xuất đổi mới Chương trình giáo dục mầm non với nhiều thay đổi mới như niên thông với chương trình giáo dục phổ thông 2018, bổ sung nội dung, phương pháp giáo dục mới, tiếp cận năng lực theo định hướng tình cảm xã hội và nhấn mạnh quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và tiếp cận quyền trẻ em.

* Về lộ trình thực hiện

Từ năm 2025 đến năm 2028 tổ chức hoàn thiện chương trình giáo dục mầm non mới; tập huấn, hướng dẫn chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non thực hiện Chương trình.

Năm 2029 đến năm 2030 thẩm định, ban hành chương trình giáo dục mầm non mới; hướng dẫn thực hiện và triển khai đại trà chương trình giáo dục mầm non mới trên phạm vi toàn quốc từ năm học 2029 - 2030.

Lê Nguyễn Anh Hào