Sau khi chỉ số CPI tháng 4 được công bố, JP Morgan Chase cho rằng mức tăng CPI như vậy là dấu hiệu nền kinh tế tương đối yếu. JP Morgan dự đoán Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất thêm 1% trong năm nay. Lạm phát sẽ tăng cao hơn trong các tháng tiếp theo nhưng các áp lực giá vẫn trong tầm kiểm soát.
Còn Ngân hàng ANZ dự báo, mức tăng giá lương thực thực phẩm thấp và kinh tế trong nước chậm sẽ kiềm chế giá nhiều nhóm hàng hóa dịch vụ, do đó chỉ nhóm dịch vụ y tế được kiềm chế, lạm phát cả năm nay có khả năng ở mức 6-8% theo dự báo mà ANZ đưa ra.
Nhận xét về các ý kiến trái chiều, bà Ngô Thị Ánh Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) cho biết CPI tháng 4 tăng nhẹ là không bất thường.
Ngoài hai thành phố lớn (Hà Nội và TPHCM), nhiều tỉnh, thành cũng có CPI giảm. Riêng Hải Phòng có mức tăng CPI trên 3% và 3 địa phương khác là Nam Định, Bình Thuận và Tây Ninh có tăng giá dịch vụ y tế.
Trong các nhóm hàng tăng giá, nhóm hàng thuốc và dịch vụ y tế tăng mạnh nhất với 3,62%, riêng dịch vụ y tế tăng 4,51% chính là nguyên nhân khiến chỉ số CPI tăng lên.
Lý giải về sự giảm giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống, đại diện Vụ Thống kê giá cho rằng, do nhu cầu sau Tết giảm, mang tính quy luật và vào cuối tháng 3 đầu tháng 4 là thời kỳ rau vụ hè nên giá thực phẩm giảm xuống.
Một nguyên nhân có tác động nhẹ đến CPI là do tăng giá xăng dầu cuối tháng 3 và khiến nhiều hàng hóa tăng theo, ví dụ như dịch vụ giao thông vận tải. Tuy nhiên, dù CPI tăng thấp vẫn cần thận trọng trong việc điều chỉnh giá điện, than, xăng dầu.
Theo Bộ Tài chính, một số yếu tố gây sức ép lên giá như: dịch bệnh, khô hạn và xâm nhập mặn tại Tây Nguyên và Nam Bộ…
Theo TS Lưu Bích Hồ, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Phát triển, CPI phản ánh nền kinh tế vẫn đang ở trạng thái “vùng trũng”, suy giảm cầu. Vì vậy, CPI các tháng tiếp theo sẽ ở “tình trạng nhấp nhô”, giảm hoặc tăng rất thấp và nhiều khả năng cả năm dưới 7%.
Ông Lưu Bích Hồ cho rằng, hướng giải quyết không nằm ở chính sách tiền tệ mà ở phía chính sách tài khóa, chống lạm phát cần gắn với tạo việc làm và hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp khôi phục sản xuất.
Tuy nhiên, TS Lưu Bích Hồ nhìn nhận, dù khó khăn trước mắt về suy giảm cầu, nhưng vẫn nên kiên định tăng trưởng GDP thấp để chuyển trọng tâm sang các chính sách có tính chất trung và dài hạn, tập trung vào tái cơ cấu nền kinh tế.
Huy Thắng