Theo bà Bùi Thị Ngọc Dung (Phó Chánh Tòa Hình sự TAND Tối cao), trong khi chờ liên ngành tư pháp trung ương ban hành thông tư hướng dẫn nói trên, Tòa Hình sự có một số đề xuất như sau để giải quyết những vướng mắc trước mắt:
Đối với các tình tiết định khung “gây hậu quả nghiêm trọng”, “gây hậu quả rất nghiêm trọng”, “gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” hay “gây hậu quả nghiêm trọng khác”, “gây hậu quả rất nghiêm trọng khác”, “gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác” trong các điều từ 278 đến 284 BLHS, Tòa Hình sự nhận thấy hầu hết nhóm tội tham nhũng này có tính chất chiếm đoạt, giống như nhóm tội xâm phạm sở hữu. Vì vậy trong thời gian chưa có văn bản hướng dẫn thì các tòa có thể vận dụng hướng dẫn tại Mục 3 Phần 1 Thông tư liên tịch số 02/2001 của TAND Tối cao - VKSND Tối cao - Bộ Công an - Bộ Tư pháp hướng dẫn áp dụng về tình tiết này trong Chương XIV “các tội xâm phạm sở hữu” để giải quyết.
Cạnh đó, để xác định hành vi nào phạm tội tham ô tài sản, hành vi nào phạm tội trộm cắp tài sản hoặc tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản trong các doanh nghiệp có phần vốn góp của Nhà nước thì cần xác định được “tài sản của Nhà nước”. Chỉ xem là chiếm đoạt “tài sản của Nhà nước” nếu phần vốn góp của Nhà nước chi phối (lớn hơn 50% tổng vốn của doanh nghiệp).
Ngoài ra, khi xác định tội danh của bị cáo, các tòa cần chú ý đến yếu tố chủ thể của tội phạm chức vụ quy định tại Điều 277 BLHS. Theo đó, các tội phạm về chức vụ là những hành vi xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức do người có chức vụ thực hiện trong khi thực hiện công vụ. Người có chức vụ ở đây là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do hợp đồng hoặc do một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện một công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ.
Bên cạnh việc đề nghị các cơ quan tư pháp trung ương sớm ban hành thông tư liên tịch, Tòa Hình sự TAND Tối cao còn kiến nghị Quốc hội sớm sửa đổi, bổ sung các quy định của BLHS liên quan đến nhóm tội phạm về chức vụ cho phù hợp với Luật Phòng, chống tham nhũng. Nghiên cứu sửa đổi quy định tố tụng hình sự về giới hạn xét xử của tòa cho phù hợp thực tiễn xét xử các vụ tham nhũng nói riêng và án hình sự nói chung…
Bình Minh
Theo Pháp luật TP.HCM