Có đơn bãi nại thì có phải chịu trách nhiệm hình sự không? (Ảnh minh họa)
“Bãi nại” là một cách dùng thông thường, theo quy định của pháp luật thì có thể xem bãi nại là việc người có yêu cầu khởi tố vụ án hình sự rút lại yêu cầu khởi tố.
Theo đó, Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2021) quy định khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại như sau:
1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.
2. Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.
3. Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.
Như vậy, nếu có đơn bãi nại thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
(1) Tội phạm mà người phạm tội thực hiện thuộc khoản 1 các tội sau:
+ Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 134);
+ Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Điều 135);
+ Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội (Điều 136);
+ Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 138);
+ Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính (Điều 139);
+ Tội hiếp dâm (Điều 141);
+ Tội cưỡng dâm (Điều 143);
+ Tội làm nhục người khác (Điều 155);
+ Tội vu khống (Điều 156).
(2) Đơn bãi nại phải do bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.
(3) Người viết đơn bãi nại không bị ép buộc, cưỡng bức.
Nếu không đáp ứng đủ các điều kiện trên thì người phạm tội vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, đơn bãi nại có thể được xem là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Diễm My