Dây họ là gì? 07 điều cần biết về dây họ
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Theo khoản 1 Điều 4 Nghị định 19/2019/NĐ-CP, dây họ là một họ hình thành trên cơ sở thỏa thuận cụ thể của những người tham gia họ về thời gian, phần họ, thể thức góp họ, lĩnh họ, quyền, nghĩa vụ của chủ họ (nếu có) và các thành viên.
Để làm thành viên dây họ, cá nhân phải đáp ứng các điều kiện được quy định tại Điều 5 Nghị định 19/2019/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Thành viên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên và không thuộc trường hợp mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến dưới mười tám tuổi nếu có tài sản riêng có thể là thành viên của dây họ, trường hợp sử dụng tài sản riêng là bất động sản, động sản phải đăng ký để tham gia dây họ thì phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
- Điều kiện khác theo thỏa thuận của những người tham gia dây họ.
Cụ thể tại Điều 6 Nghị định 19/2019/NĐ-CP quy định về điều kiện làm chủ dây họ như sau:
- Chủ họ là người từ đủ mười tám tuổi trở lên và không thuộc trường hợp mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015.
- Trường hợp các thành viên tự tổ chức dây họ thì chủ họ là người được hơn một nửa tổng số thành viên bầu, trừ trường hợp các thành viên có thỏa thuận khác.
- Điều kiện khác theo thỏa thuận của những người tham gia dây họ.
Thoả thuận về dây họ được thể hiện bằng văn bản. Văn bản thoả thuận về dây họ được công chứng, chứng thực nếu những người tham gia dây họ yêu cầu.
Trường hợp thỏa thuận về dây họ được sửa đổi, bổ sung thì văn bản sửa đổi, bổ sung phải được thực hiện theo quy định trên.
(Điều 7 Nghị định 19/2019/NĐ-CP)
Theo khoản 1 Điều 8 Nghị định 19/2019/NĐ-CP, văn bản thỏa thuận về dây họ có những nội dung chủ yếu sau đây:
- Họ, tên, số chứng minh nhân dân hoặc số căn cước công dân hoặc số hộ chiếu; ngày, tháng, năm sinh; nơi cư trú của chủ họ (nơi chủ họ thường xuyên sinh sống hoặc nơi đang sinh sống nếu không xác định được nơi thường xuyên sinh sống);
- Số lượng thành viên, họ, tên, số chứng minh nhân dân hoặc số căn cước công dân hoặc số hộ chiếu, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của từng thành viên;
- Phần họ;
- Thời gian diễn ra dây họ, kỳ mở họ;
- Thể thức góp họ, lĩnh họ.
Ngoài các nội dung được trên, văn bản thỏa thuận về dây họ có thể có những nội dung sau đây:
- Mức hưởng hoa hồng của chủ họ trong họ hưởng hoa hồng;
- Lãi suất trong họ có lãi;
- Trách nhiệm ký quỹ hoặc biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ khác của chủ họ;
- Việc chuyển giao phần họ;
- Gia nhập, rút khỏi, chấm dứt dây họ;
- Trách nhiệm do vi phạm nghĩa vụ;
- Nội dung khác theo thỏa thuận.
(Khoản 2 Điều 8 Nghị định 19/2019/NĐ-CP)
Theo Điều 9 Nghị định 19/2019/NĐ-CP, trừ trường hợp có thỏa thuận khác, một người có thể trở thành thành viên mới của dây họ khi:
- Có sự đồng ý của chủ họ và tất cả các thành viên.
- Góp đầy đủ các phần họ theo thỏa thuận tính đến thời điểm tham gia.
Thành viên đã lĩnh họ có thể rút khỏi dây họ nhưng phải góp các phần họ chưa góp và giao cho chủ họ hoặc thành viên giữ sổ họ trong trường hợp không có chủ họ theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Nghị định 19/2019/NĐ-CP.
Trong đó, việc rút khỏi dây họ của thành viên đã góp họ mà chưa lĩnh họ thực hiện như sau:
- Được nhận lại các phần họ theo thỏa thuận.
Trường hợp không có thỏa thuận, thành viên rút khỏi dây họ được nhận lại các phần họ đã góp tại thời điểm kết thúc dây họ; nếu có lý do chính đáng thì được nhận lại phần họ đã góp tại thời điểm rút khỏi dây họ.
- Thành viên rút khỏi dây họ phải hoàn trả một phần tiền lãi đã nhận (nếu có) và thực hiện nghĩa vụ khác theo thỏa thuận; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định tại Bộ luật dân sự.
Trường hợp người tham gia dây họ chết thì quyền, nghĩa vụ của người đó đã được xác lập trong quan hệ về họ được giải quyết theo quy định pháp luật về thừa kế.
Việc tham gia dây họ của người thừa kế được thực hiện theo thỏa thuận của người thừa kế và những người tham gia dây họ.
(Điều 10 Nghị định 19/2019/NĐ-CP)
Dây họ chấm dứt khi thuộc một trong các trường hợp tại khoản 1 Điều 11 Nghị định 19/2019/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Theo thoả thuận của những người tham gia dây họ;
- Mục đích tham gia dây họ của các thành viên đã đạt được;
- Trường hợp khác theo quy định của pháp luật.