Lễ Quốc tang là nghi thức lễ tang cao nhất trong tổng số 04 nghi thức Lễ tang đã được Nhà nước quy định.
Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 105/2012/NĐ-CP thì cán bộ đang giữ hoặc thôi giữ một trong các chức vụ sau đây khi từ trần được tổ chức Lễ Quốc tang:
- Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng;
- Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
- Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
- Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Ngoài ra, Bộ Chính trị quyết định việc tổ chức Lễ Quốc tang đối với cán bộ cấp cao khác có quá trình đóng góp và công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân, có uy tín lớn trong nước và quốc tế.
Thông cáo về Lễ Quốc tang sẽ do 05 cơ quan sau đây cùng đứng tên ra thông cáo:
(1) Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam;
(2) Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
(3) Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
(4) Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
(5) Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Thời gian tổ chức Lễ Quốc tang và quy định về việc treo cờ rủ hiện nay được thực hiện theo Điều 10 Nghị định 105/2012/NĐ-CP như sau:
- Thời gian tổ chức Lễ Quốc tang là 02 ngày;
- Trong thời gian này các cơ quan, công sở trong phạm vi cả nước và các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài treo cờ rủ, có dải băng tang (có kích thước bằng 1/10 chiều rộng lá cờ, chiều dài theo chiều dài của lá cờ và chỉ treo cờ đến 2/3 chiều cao của cột cờ, dùng băng vải đen buộc không để cờ bay);
- Không tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí công cộng trong thời gian Lễ Quốc tang.
Lễ Quốc tang tổ chức tại Nhà tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội (nếu tổ chức ở Hà Nội); Nhà tang lễ Bệnh viện Quân y 175 hoặc Nhà tang lễ số 25 Lê Quý Đôn, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh (nếu tổ chức ở thành phố Hồ Chí Minh).
Nơi an táng tại Nghĩa trang Mai Dịch, Hà Nội; Nghĩa trang thành phố Hồ Chí Minh hoặc hỏa táng, điện táng, an táng tại quê hương hay nghĩa trang địa phương khác theo nguyện vọng của gia đình.
Thời gian tổ chức Lễ Quốc tang và quy định về việc treo cờ rủ (Hình từ internet)
- Đưa tin buồn
Khi chưa có thông báo chính thức của Ban Tổ chức Lễ tang, các phương tiện thông tin đại chúng chỉ được đưa tin vắn về việc từ trần. Sau khi thành lập Ban Tổ chức Lễ tang và việc tổ chức Lễ tang được chính thức công bố, các phương tiện thông tin đại chúng mới được đưa tin buồn, đăng bài viết giới thiệu về người từ trần.
- Đăng tin trên các phương tiện thông tin
+ Báo Nhân dân và các cơ quan báo chí ở Trung ương và địa phương đưa tin về Lễ Quốc tang, gồm: Thông cáo, danh sách Ban Lễ tang Nhà nước, Ban Tổ chức Lễ tang; tiểu sử, ảnh người từ trần; nghi thức cả nước để tang; thông báo về Lễ viếng, Lễ truy điệu, Lễ an táng, lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước;
+ Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương quay phim tư liệu Lễ viếng, Lễ truy điệu và Lễ an táng. Đài Tiếng nói Việt Nam và Đài Truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam tường thuật và truyền hình trực tiếp Lễ viếng, Lễ truy điệu và Lễ an táng.
(Điều 9 Nghị định 105/2012/NĐ-CP)