- Người chưa thành niên là người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị buộc tội có các quyền và nghĩa vụ sau đây:
+ Các quyền và nghĩa vụ theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự;
+ Có người đại diện tham gia tố tụng;
+ Được sự hỗ trợ của chuyên gia y tế, tâm lý, giáo dục, xã hội học trong trường hợp cần thiết;
+ Được thông tin đầy đủ, kịp thời bằng ngôn từ đơn giản, thân thiện, dễ hiểu về những nội dung liên quan đến việc giải quyết vụ việc, vụ án;
+ Được bảo đảm giữ bí mật cá nhân trong suốt quá trình giải quyết vụ việc, vụ án;
+ Được trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật;
+ Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024;
+ Các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024.
- Ngoài các quyền và nghĩa vụ quy định tại khoản 1 Điều này, người chưa thành niên là bị can, bị cáo còn có các quyền và nghĩa vụ sau đây:
+ Đề nghị áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng;
+ Được sự hỗ trợ của người làm công tác xã hội trong quá trình tố tụng;
+ Khiếu nại quyết định về việc áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng.
(Điều 21 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024)
- Người chấp hành biện pháp xử lý chuyển hướng có các quyền sau đây:
+ Được thông báo, giải thích về quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024;
+Được lao động, học tập, hướng nghiệp, học nghề; được tham gia chương trình tham vấn, phát triển kỹ năng sống;
+ Được trình bày nguyện vọng, kiến nghị của mình với Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, người trực tiếp giám sát thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng; với Hiệu trưởng, cán bộ, giáo viên của trường giáo dưỡng;
+ Được bảo đảm giữ bí mật cá nhân trong quá trình chấp hành biện pháp xử lý chuyển hướng;
+ Được cấp giấy chứng nhận đã chấp hành xong biện pháp xử lý chuyển hướng;
+ Được hướng dẫn thực hiện thủ tục khai báo tạm vắng, đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú khi chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng.
- Người chấp hành biện pháp xử lý chuyển hướng có các nghĩa vụ sau đây:
+ Chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng;
+ Tuân thủ pháp luật, chấp hành nội quy, quy chế của nơi cư trú, học tập, làm việc;
+ Chịu sự giám sát, giáo dục của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền trong thời gian chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng;
+ Báo cáo tình hình chấp hành biện pháp xử lý chuyển hướng khi được yêu cầu;
+ Trình diện cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu trong thời gian chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng.
- Các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
(Điều 23 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024)
Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.
Võ Huỳnh Như