Ngày 05/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 287/2025/NĐ-CP quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không, trong đó quy định cụ thể về Thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không.
Căn cứ Điều 16 Nghị định 287/2025/NĐ-CP các hình thức xử lý tài sản kết cấu hạ tầng hàng không bao gồm:
- Thu hồi.
- Điều chuyển.
- Chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý.
- Thanh lý.
- Xử lý tài sản trong trường hợp bị mất, bị hủy hoại.
- Hình thức xử lý khác theo quy định của pháp luật.
Căn cứ Điều 17 Nghị định 287/2025/NĐ-CP quy định về Thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không như sau:
(1) Tài sản kết cấu hạ tầng hàng không bị thu hồi trong các trường hợp sau:
- Khi có sự thay đổi về quy hoạch, phân cấp quản lý.
- Tài sản đã được giao nhưng không còn nhu cầu sử dụng làm tài sản kết cấu hạ tầng hàng không.
- Trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
(2) Bộ trưởng Bộ Xây dựng quyết định thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không thuộc phạm vi quản lý.
(3) Việc xử lý đối với tài sản kết cấu hạ tầng hàng không sau khi thu hồi được thực hiện theo các hình thức sau:
- Điều chuyển. Trong đó, trường hợp tài sản kết cấu hàng không được xây dựng toàn bộ hoặc một phần trên đất quốc phòng thì thực hiện việc điều chuyển tài sản gắn liền với đất cho đơn vị của Bộ Quốc phòng đang quản lý đất đó để quản lý, sử dụng hoặc xử lý theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công tại lực lượng vũ trang dân dân và pháp luật có liên quan.
- Chuyển giao về địa phương để quản lý, xử lý.
(4) Trình tự, thủ tục thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không (trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 17 Nghị định 287/2025/NĐ-CP).
- Doanh nghiệp kinh doanh, khai thác cảng lập 01 bộ hồ sơ đề nghị thu hồi tài sản, gửi cơ quan quản lý hàng không để báo cáo Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Hồ sơ đề nghị gồm:
+ Văn bản của doanh nghiệp kinh doanh, khai thác cảng về việc đề nghị thu hồi tài sản (trong đó nêu rõ lý do đề nghị thu hồi): bản chính;
+ Danh mục tài sản đề nghị thu hồi (tên tài sản; nguồn gốc, địa chỉ, năm đưa vào sử dụng; thông số kỹ thuật cơ bản (kích thước/diện tích/khối lượng...); nguyên giá, giá trị còn lại; tính chất sử dụng (dân dụng, lưỡng dụng); quyền quản lý, sử dụng đất gắn với công trình; tình trạng sử dụng của tài sản): bản chính;
+ Các hồ sơ có liên quan khác (nếu có): bản sao.
- Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ quy định tại điểm a khoản này, cơ quan quản lý hàng không báo cáo Bộ Xây dựng lấy ý kiến của các cơ quan có liên quan, lập 01 bộ hồ sơ, trình Bộ trưởng Bộ Xây dựng xem xét, quyết định thu hồi tài sản hoặc có văn bản hồi đáp trong trường hợp đề nghị thu hồi chưa phù hợp. Hồ sơ đề nghị gồm:
+ Văn bản của cơ quan quản lý hàng không về việc đề nghị thu hồi tài sản: bản chính.
+ Danh mục tài sản đề nghị thu hồi (tên tài sản; nguồn gốc, địa chỉ, năm đưa vào sử dụng; thông số kỹ thuật cơ bản (kích thước/diện tích/khối lượng...); nguyên giá, giá trị còn lại; tính chất sử dụng (dân dụng, lưỡng dụng); quyền quản lý, sử dụng đất gắn với công trình; tình trạng sử dụng của tài sản): bản chính.
+ Bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến của các cơ quan có liên quan (nếu có) do cơ quan quản lý hàng không lập: bản chính.
+ Ý kiến của các cơ quan có liên quan (nếu có): bản sao.
+ Hồ sơ quy định tại điểm a khoản 4 Điều 17 Nghị định 287/2025/NĐ-CP: bản sao.
+ Các hồ sơ có liên quan khác (nếu có): bản sao.
- Nội dung chủ yếu của Quyết định thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không gồm: Tên doanh nghiệp kinh doanh, khai thác cảng có tài sản thu hồi; tên cơ quan thực hiện quyết định thu hồi; danh mục tài sản thu hồi (tên tài sản; nguồn gốc, địa chỉ, năm đưa vào sử dụng; thông số kỹ thuật cơ bản (kích thước/diện tích/khối lượng...); nguyên giá, giá trị còn lại; tính chất sử dụng (dân dụng, lưỡng dụng); quyền quản lý, sử dụng đất gắn với công trình; tình trạng sử dụng của tài sản); lý do thu hồi; trách nhiệm tổ chức thực hiện.
- Căn cứ Quyết định thu hồi tài sản của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, cơ quan thực hiện quyết định thu hồi thực hiện việc lập phương án xử lý tài sản thu hồi theo hình thức quy định tại khoản 3 Điều 17 Nghị định 287/2025/NĐ-CP để trình cơ quan, người có thẩm quyền phê duyệt; trên cơ sở đó, tổ chức thực hiện xử lý tài sản theo phương án được phê duyệt; trường hợp xử lý theo phương án điều chuyển được thực hiện theo quy định tại Điều 18 Nghị định 287/2025/NĐ-CP; trường hợp xử lý theo phương án chuyển giao về địa phương quản lý, xử lý được thực hiện theo quy định tại Điều 19 Nghị định 287/2025/NĐ-CP.
Trong thời gian chờ xử lý tài sản thu hồi, doanh nghiệp có tài sản bị thu hồi có trách nhiệm bảo quản, bảo vệ tài sản theo quy định.
- Doanh nghiệp kinh doanh, khai thác cảng thực hiện kế toán giảm tài sản theo quy định của pháp luật về kế toán; báo cáo kê khai biến động tài sản theo quy định tại Nghị định này.
(5) Trình tự, thủ tục thu hồi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không đối với trường hợp theo đề nghị của cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, xử phạt vi phạm hành chính hoặc cơ quan quản lý nhà nước khác:
- Căn cứ đề nghị của cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, xử phạt vi phạm hành chính hoặc cơ quan quản lý nhà nước khác, Bộ trưởng Bộ Xây dựng xem xét, quyết định thu hồi tài sản theo thẩm quyền.
- Nội dung chủ yếu của Quyết định thu hồi, xử lý tài sản sau khi thu hồi và trách nhiệm của các cơ quan liên quan thực hiện theo quy định tại các điểm c, d và đ khoản 4 Điều 17 Nghị định 287/2025/NĐ-CP.
Xem chi tiết tại Nghị định 287/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 01/01/2026.
Nguyễn Ngọc Tố Uyên