Các mốc thời gian sắp xếp ĐVHC và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Hình từ internet)
Chính phủ ban hành Nghị quyết 74/NQ-CP ngày 07/4/2025 về Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Mục đích của Kế hoạch nhằm tổ chức quán triệt và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Kết luận 127-KL/TW, Kết luận 130-KL/TW, Kết luận 137-KL/TW và Công văn 43-CV/BCĐ tạo sự thống nhất trong nhận thức, hành động của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở trung ương và chính quyền địa phương các cấp; tạo sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân và dư luận xã hội.
Các mốc thời gian sắp xếp ĐVHC và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp sẽ được thực hiện theo các bước cụ thể với những cột mốc thời gian quan trọng như sau:
- Trước ngày 08/4/2025: Bộ Nội vụ tham mưu, trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025
- Trước ngày 10/4/2025:
+ Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan:
Hướng dẫn việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND phường/xã/đặc khu, quy định việc công nhận các đơn vị đặc biệt như xã an toàn khu, xã đảo.
Tiếp theo, ban hành hướng dẫn quản lý văn thư, lưu trữ khi sáp nhập ĐVHC các cấp nhằm đảm bảo tính liên tục trong công tác hành chính. Bên cạnh đó, hướng dẫn cụ thể về tiêu chuẩn chức danh, chế độ lương, phụ cấp cho cán bộ công chức cấp xã sau khi sắp xếp, cũng như quy định về tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND và xây dựng vị trí việc làm phù hợp với biên chế.
Cuối cùng, bố trí lại cán bộ khi sáp nhập ĐVHC để bảo đảm chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả ngay sau khi tái tổ chức. Tham mưu Ban Chỉ đạo của Chính phủ để chỉ đạo Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, có phương án sắp xếp cơ quan thuế, kho bạc nhà nước, hải quan, bảo hiểm xã hội, thống kê, ngân hàng,...
+ Bộ Tư pháp:
Trình Thủ tướng Chính phủ phân công các bộ, cơ quan ngang bộ xây dựng, ban hành các Nghị định trong lĩnh vực chuyên ngành liên quan đến tổ chức bộ máy, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã.
Hướng dẫn xử lý vấn đề phát sinh thuộc lĩnh vực hộ tịch, đăng ký biện pháp bảo đảm khi thực hiện sắp xếp, tổ chức lại ĐVHC các cấp,...
+ Bộ Công an:
Ban hành hướng dẫn thu hồi con dấu cũ, khắc con dấu, thay đổi địa chỉ cư trú của công dân do thay đổi địa giới và tên gọi của ĐVHC với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước công dân và định danh điện tử; tháo gỡ vướng mắc về lý lịch tư pháp; việc rà soát, cung cấp số liệu về nhân khẩu thực tế tại ĐVHC các cấp,...
+ Bộ Quốc phòng:
Ban hành hướng dẫn rà soát, xác định ĐVHC thuộc khu vực biên giới, trọng điểm về quốc phòng; xây dựng khu vực phòng thủ quân sự khi tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp; tổ chức xây dựng lực lượng dân quân tự vệ tại các ĐVHC thực hiện sắp xếp, tổ chức lại,...
+ Bộ Tài chính:
Ban hành văn bản hướng dẫn việc thực hiện nguồn vốn đầu tư công và việc điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công giai đoạn 2026 - 2030; việc xác định ưu đãi đầu tư; thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư trong trường hợp thay đổi địa giới ĐVHC; thay đổi thông tin trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, giấy phép kinh doanh của cá nhân, tổ chức; tham mưu cấp có thẩm quyền hỗ trợ kinh phí cho các địa phương (cấp tỉnh) có khó khăn về nguồn kinh phí khi thực hiện sắp xếp ĐVHC theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.
+ Bộ Nông nghiệp & Môi trường:
Hướng dẫn việc rà soát, bổ sung, điều chỉnh các vấn đề liên quan đến xây dựng nông thôn mới và các chính sách theo Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới, các dự án, tiểu dự án, hoạt động thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững của các ĐVHC thực hiện sắp xếp, tổ chức lại; hướng dẫn chỉnh lý hồ sơ địa chính, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất; cơ sở dữ liệu đất đai; cung cấp số liệu diện tích tự nhiên của các ĐVHC thực hiện sắp xếp, tổ chức lại,...
+ Bộ Xây dựng:
Hướng dẫn rà soát quy hoạch đô thị và đánh giá chất lượng đô thị của các ĐVHC sau sắp xếp; ban hành hướng dẫn rà soát, đánh số và gắn biển số nhà, công trình xây dựng tại khu vực đô thị, khu vực nông thôn bảo đảm khoa học, nhất quán và đồng bộ ở khu vực đô thị, nông thôn, miền núi; đáp ứng yêu cầu trong công tác quản lý nhà nước, gắn với việc đồng bộ, liên thông dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, hệ thống thông tin, địa chỉ số,...
+ Bộ Giáo dục & Đào tạo:
Hướng dẫn bảo đảm duy trì, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ sở giáo dục, đào tạo; hướng dẫn công tác quản lý nhà nước đối với các cơ sở giáo dục đào tạo tại các tỉnh, thành phố khi kết thúc hoạt động của ĐVHC cấp huyện, tổ chức lại ĐVHC cấp cơ sở tại các địa phương,...
+ Bộ Y tế hướng dẫn về sắp xếp, tổ chức cơ sở y tế tại các ĐVHC thực hiện sắp xếp, tổ chức lại,...
+ Bộ Khoa học & Công nghệ:
Hướng dẫn về chính quyền điện tử, chính quyền số đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số; về xây dựng hệ thống dữ liệu kết nối, liên thông giữa chính quyền địa phương cấp xã, cấp tỉnh, liên thông với cơ quan trung ương,...
- Trước ngày 15/5/2025
Phải hoàn thành việc trình Chính phủ để trình Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Nghị quyết 190/2025/QH15 hoặc Nghị quyết mới quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (nếu cần thiết).
- Thông qua trước ngày 20/6/2025
Về thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Kế hoạch nêu rõ, trước ngày 01/5/2025, UBND cấp tỉnh lập hồ sơ đề án. Trước ngày 30/5/2025, Bộ Nội vụ lập hồ sơ đề án của Chính phủ để trình Quốc hội. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra, Quốc hội xem xét.
- Trước ngày 30/6/2025
Đề xuất, trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn giải quyết các vấn đề liên quan đến sắp xếp ĐVHC, kết thúc hoạt động của ĐVHC cấp huyện và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm sau sắp xếp ĐVHC, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động thông suốt, không gián đoạn, không có khoảng trống pháp lý.
Các Bộ, cơ quan ngang Bộ chủ trì, rà soát nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền, thủ tục hành chính của chính quyền cấp huyện thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình và các nội dung có thể phân cấp.
Chủ động ban hành theo thẩm quyền hoặc đề xuất, báo cáo Chính phủ ban hành văn bản đối với các quy định khác luật, nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết, pháp lệnh của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ban hành Nghị định thay thế Nghị định 61/2018/NĐ-CP; trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định số lượng Phó Chủ tịch UBND và quy trình, thủ tục bầu, từ chức, miễn nhiệm, bãi nhiệm, điều động, cách chức thành viên UBND, giao quyền Chủ tịch UBND các cấp; trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND phường, xã, đặc khu; vị trí việc làm gắn với biên chế của từng cơ quan chuyên môn thuộc UBND phường, xã, đặc khu; trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi bảng phụ cấp chức vụ lãnh đạo trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp của nhà nước; cơ quan đơn vị thuộc quân đội nhân dân, công an nhân dân ban hành kèm theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP; ban hành Thông tư hướng dẫn về phụ cấp khu vực, phụ cấp thu hút đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu đối với người lao động trong khu vực doanh nghiệp.
- Trước ngày 01/11/2025, Bộ Nội vụ ban hành Thông tư hướng dẫn lập, quản lý hồ sơ địa giới ĐVHC.
- Theo Kế hoạch, tổng kết việc sắp xếp ĐVHC các cấp trước ngày 20/9/2025.
*Lưu ý:
Các mốc ngày 10/4/2025 là quan trọng nhất, với nhiều Bộ phải hoàn thành hướng dẫn chi tiết. Mốc ngày 30/6/2025 là hạn chót để hoàn thiện khung pháp lý chính. Và Quốc hội sẽ quyết định cuối cùng về sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh trước 20/6/2025.
Nguyễn Tùng Lâm