Đề xuất phân nhóm người nộp thuế trong quản lý thuế

Đề xuất phân nhóm người nộp thuế trong quản lý thuế (Hình từ Internet)

Đề xuất phân nhóm người nộp thuế trong quản lý thuế

Bộ Tài chính có Dự thảo Luật Quản lý thuế theo đó sẽ cải cách triệt để công tác quản lý thuế để chuyển đổi mô hình quản lý thuế từ “quản lý theo chức năng” sang “quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng”;

Tại Dự thảo, đề xuất phân nhóm người nộp thuế trong quản lý thuế như sau:

(1) Cơ quan thuế thực hiện phân nhóm người nộp thuế theo các tiêu chí quản lý rủi ro, quản lý tuân thủ và chức năng quản lý thuế;

(2) Việc phân nhóm người nộp thuế được sử dụng cho các mục đích sau:

(i) Đánh giá rủi ro về thuế, mức độ tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp thuế;

(ii) Áp dụng biện pháp quản lý thuế, giám sát thực hiện nghĩa vụ thuế, quy trình nghiêp vụ quản lý thuế phù hợp với từng phân nhóm người nộp thuế; mức độ rủi ro về thuế và lịch sử tuân thủ của người nộp thuế

(iii) Xác định chế độ ưu tiên đối với người nộp thuế trong quản lý thuế, phân bổ nguồn lực quản lý.

(3) Tiêu chí phân nhóm người nộp thuế

(i) Quy mô hoạt động, quy mô doanh thu;

(ii) Ngành nghề, lĩnh vực hoạt động;

(iii) Loại hình pháp lý, sở hữu, đặc thù hoạt động;

(iv) Các tiêu chí khác theo quy định của Bộ Tài chính.

 (4) Bộ Tài chính quy định chi tiết Điều này.

**Theo Bộ Tài chính

- Điều khoản quy định cơ quan thuế thực hiện phân nhóm người nộp thuế theo các tiêu chí: Quy mô hoạt động, quy mô doanh thu; Ngành nghề, lĩnh vực hoạt động; Loại hình pháp lý, sở hữu, đặc thù hoạt động; Các tiêu chí khác theo quy định của Bộ Tài chính.

Kết quả phân nhóm được sử dụng làm căn cứ để: Đánh giá rủi ro về thuế, mức độ tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp thuế. Áp dụng biện pháp quản lý thuế, giám sát thực hiện nghĩa vụ thuế, quy trình nghiêp vụ quản lý thuế phù hợp với từng phân nhóm người nộp thuế; mức độ rủi ro về thuế và lịch sử tuân thủ của người nộp thuế. Xác định chế độ ưu tiên đối với người nộp thuế trong quản lý thuế, phân bổ nguồn lực quản lý.

Lý do: Đây là nội dung bổ sung mới so với Luật Quản lý thuế năm 2019. Quy định phân nhóm người nộp thuế là yêu cầu tất yếu trong bối cảnh hiện đại hóa công tác quản lý thuế, chuyển từ mô hình quản lý thủ công, dàn trải sang mô hình quản lý theo rủi ro và tuân thủ, phù hợp với định hướng của Đảng, Nhà nước về cải cách hành chính, chuyển đổi số, và tối ưu hóa nguồn lực công. Việc phân nhóm cho phép cơ quan thuế tập trung nguồn lực vào các đối tượng có rủi ro cao, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ đối tượng tuân thủ tốt, góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý và khuyến khích tuân thủ tự nguyện. Thực tiễn tại Việt Nam cho thấy người nộp thuế có quy mô, lĩnh vực hoạt động và mức độ tuân thủ rất khác nhau, đòi hỏi phải có cách tiếp cận quản lý phân loại, thay vì áp dụng đồng loạt một chế độ. Nhiều nước phát triển như Úc, Anh, Hàn Quốc, Canada, Singapore đã áp dụng quản lý thuế dựa trên phân nhóm người nộp thuế, kết hợp với hệ thống đánh giá rủi ro và lịch sử tuân thủ. OECD cũng khuyến nghị mô hình này trong quản lý tuân thủ thuế (OECD's Compliance Risk Management Framework). Phân nhóm là tiền đề quan trọng để thiết kế các quy trình quản lý thuế theo mức độ rủi ro, từ đó quyết định biện pháp quản lý phù hợp như kiểm tra, cưỡng chế, hỗ trợ, giám sát, hoặc ưu tiên trong thực hiện thủ tục hành chính.

Tác động chính sách: Đối với người nộp thuế: được quản lý phù hợp với đặc điểm, hành vi tuân thủ của mình; người tuân thủ tốt được giảm thiểu thủ tục, ưu tiên giải quyết nhanh; người rủi ro cao được tăng cường kiểm tra, giám sát. Đối với cơ quan thuế: nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, giảm áp lực hành chính, tăng tính chủ động trong giám sát, kiểm tra, đồng thời đảm bảo công bằng trong quản lý thuế.  Đối với xã hội: tăng tính minh bạch, công bằng, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao niềm tin và sự hợp tác của người nộp thuế.

 Việc phân nhóm người nộp thuế có thể triển khai ngay thông qua việc tận dụng cơ sở dữ liệu ngành thuế, hệ thống thông tin hóa đơn, tờ khai, báo cáo tài chính, lịch sử tuân thủ và thông tin từ bên thứ ba.  Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn chi tiết tiêu chí, quy trình phân nhóm và tổ chức giám sát thực hiện thông qua hệ thống công nghệ thông tin và dữ liệu tập trung.

Xem thêm tại Dự thảo Luật Quản lý thuế.