Khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn căn cứ thu hồi, giao, cho thuê đất

Khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn căn cứ thu hồi, giao, cho thuê đất (Hình từ internet)

Khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn căn cứ thu hồi, giao, cho thuê đất

Đây là nội dung tại Nghị quyết 268/NQ-CP ngày 31/8/2025 về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Theo đó, để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ bảo đảm tổ chức bộ máy của đơn vị hành chính 02 cấp hoạt động ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn; đồng thời, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, các bộ, ngành, địa phương cần tập trung nhiệm vụ về công tác quy hoạch, đất đai như sau:

- Bộ Xây dựng đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP ngày 18 tháng 7 năm 2025 của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về việc lập mới, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch phân khu đối với khu vực hình thành đô thị khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Định hướng không gian phát triển mới, điều chỉnh quy hoạch phù hợp để khai thác tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của mỗi đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã.

- Bộ Tài chính nghiên cứu, xem xét quy trình, thủ tục rút gọn về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tỉnh, thành phố mới để đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương.

- Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khẩn trương ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về căn cứ thu hồi, giao, cho thuê đất theo Luật Đất đai; hướng dẫn việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo quy định tại Nghị định 151 và Thông tư 23/2025/TT-BNNMT; tham mưu thực hiện thống nhất khung giá đất sau sáp nhập, làm cơ sở triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Trước đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có Công văn 5786/BNNMT-QLĐĐ ngày 20/8/2025 hướng dẫn căn cứ thu hồi đất, giao, cho thuê đất theo Luật Đất đai như sau:

Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn và trân trọng đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung sau:

1. Về căn cứ thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất:

Khoản 2 Điều 22 Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định: “Các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp được tiếp tục sử dụng quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện hoặc quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật trước ngày 01 tháng 7 năm 2025 trên địa bàn hoặc chỉ tiêu sử dụng đất trong phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai của quy hoạch tỉnh được phân bổ đến đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp để làm căn cứ thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai cho đến khi hoàn thành công tác rà soát, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo các đơn vị hành chính mới”. Như vậy, trường hợp có một trong các căn cứ nêu trên thì sử dụng để thực hiện thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn.

Trường hợp chưa có các căn cứ nêu trên, đề nghị thực hiện điều chỉnh quy hoạch tỉnh theo trình tự, thủ tục rút gọn quy định tại Điều 54a Luật Quy hoạch (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15 ngày 29/11/2024) hoặc thực hiện theo Nghị quyết số 66.1/2025/NQ-CP ngày 18/7/2025 của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về việc lập mới, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch phân khu đối với khu vực hình thành đô thị khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp để bổ sung căn cứ thực hiện.

2. Về hướng dẫn việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo quy định tại Nghị định số 151/2025/NĐ-CP:

Qua theo dõi, trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, các địa phương đều đã có quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện và một số địa phương có quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn. Như vậy, căn cứ khoản 2 Điều 22 Nghị định số 151/2025/NĐ-CP thì các địa phương đủ chỉ tiêu sử dụng đất để thực hiện trong năm 2025 và đầu năm 2026. Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang khẩn trương tham mưu cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, trong đó có nội dung về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đồng thời lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030 để cân đối và đáp ứng nhu cầu sử dụng đất cho các địa phương đến năm 2030 phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh trong tình hình mới. Đề nghị các địa phương trước mắt sử dụng chỉ tiêu trong quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện hoặc quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn như đã nêu trên, khẩn trương đăng ký nhu cầu sử dụng đất gửi về Bộ Nông nghiệp và Môi trường để hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia, trình cấp thẩm quyền phê duyệt, làm căn cứ tổ chức thực hiện trên phạm vi cả nước.