3 Luật về giáo dục được thông qua ngày 10/12/2025

3 Luật về giáo dục được thông qua ngày 10/12/2025 (Hình từ interent)

3 Luật về giáo dục được thông qua ngày 10/12/2025

Sau đây là chi tiết về 3 Luật về giáo dục được thông qua ngày 10/12/2025:

(1) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục

Kỳ họp thứ 10, sáng ngày 10/12/2025, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Theo đó, Luật đã quy định rõ về nhà giáo, vị trí pháp lý của các cơ sở giáo dục, phát triển trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo, hệ thống văn bằng chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân và đặc biệt là thống nhất sử dụng một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông trên toàn quốc.

Một số nội dung mới bao gồm:

- Làm rõ vị trí pháp lý của “trung học nghề” thuộc giáo dục nghề nghiệp và quy định chi tiết về phân luồng

- Thống nhất, liên thông về văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân

- Ứng dụng, phát triển trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo

- Học sinh có thể được học vượt lớp, học ở tuổi cao hơn hoặc thấp hơn quy định

- Quy định rõ về nhà giáo và các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục

Việc quy định nhóm này ngay trong Luật Giáo dục (với vai trò luật khung) là cần thiết để tạo cơ sở pháp lý xác định tiêu chuẩn, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các luật trong lĩnh vực giáo dục.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã rà soát, chỉnh lý kỹ thuật lập pháp toàn văn dự thảo, bảo đảm cách dùng từ, phạm vi điều chỉnh và nội dung quy định được thể hiện thống nhất, minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, hạn chế tối đa cách hiểu khác nhau khi áp dụng. Đồng thời, các quy định đã được rà soát để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của văn bản Luật sau khi hợp nhất; đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, tránh khoảng trống pháp lý và bảo đảm việc chuyển tiếp được thực hiện thuận lợi.

(2) Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi)

Sáng 10/12, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV chính thức thông qua Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi). Việc sửa đổi lần này xuất phát từ yêu cầu cấp thiết phải tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp (GDNN), tạo đột phá về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao đáp ứng tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

- Bổ sung mô hình Trung học nghề, hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân. Việc bổ sung mô hình này nhằm tăng cường định hướng nghề nghiệp cho thanh thiếu niên từ bậc phổ thông, tăng số lượng học sinh sau THCS và THPT vào học GDNN, đẩy nhanh lộ trình phổ cập nghề theo tinh thần Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, đồng thời khắc phục hạn chế trong công tác hướng nghiệp, phân luồng và liên thông.

- Luật lần này cũng mở rộng đối tượng tham gia hoạt động GDNN, trong đó quy định các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) được tham gia đào tạo GDNN trong một số ngành, lĩnh vực phù hợp với định hướng phát triển ưu tiên như nghệ thuật, thể thao, đào tạo giáo viên, quốc phòng – an ninh, đảm bảo tính đặc thù và liên thông giữa các trình độ nhưng không ảnh hưởng đến mục tiêu và sứ mạng của GDNN và GDĐH.

- Một nội dung quan trọng khác là đổi mới chương trình, tổ chức đào tạo và đảm bảo chất lượng GDNN thông qua quy định chuẩn chương trình, chuẩn cơ sở đào tạo; quản lí đăng ký hoạt động trên nền tảng dữ liệu số; công nhận kiến thức và kỹ năng đã tích lũy để người học tham gia các chương trình khác.

- Doanh nghiệp được xác định có vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển GDNN. Dự thảo Luật bổ sung chính sách ưu tiên về thuế, đất đai và chính sách đối với nhân lực doanh nghiệp tham gia GDNN với vai trò thỉnh giảng, đồng cơ hữu hoặc giảng dạy.

- Bên cạnh đó, Luật cũng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm nâng cao hiệu quả quản lí nhà nước về GDNN, đảm bảo thực hiện nghiêm túc, đồng bộ các chủ trương của Đảng và Nhà nước.

- Trước khi Luật được thông qua, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Nguyễn Kim Sơn đã trình bày báo cáo tóm tắt; báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lí dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi). Theo đó, quá trình xây dựng Dự thảo đã nhận được 234 ý kiến góp ý từ đại biểu Quốc hội. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GDĐT phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội và các cơ quan liên quan tiếp thu, giải trình đầy đủ. Sau chỉnh lí, Dự thảo Luật gồm 9 chương, 45 điều, giảm 34 điều so với Luật hiện hành, bao quát đầy đủ các nội dung về tổ chức, quản trị cơ sở GDNN, hoạt động đào tạo, đội ngũ giảng dạy, bảo đảm chất lượng, hợp tác doanh nghiệp, tài chính và đầu tư.

(3) Luật Giáo dục đại học (sửa đổi)

Bên cạnh đóm, chương trình làm việc tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, sáng ngày 10/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Giáo dục Đại học (sửa đổi).

Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã trình bày tóm tắt 8 nhóm nội dung chính đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý.

- Một, về sự cần thiết và phạm vi sửa đổi của luật giáo dục đại học, sự phù hợp của nội dung dự thảo với chủ trương đường lối của Đảng. Đa số các Đại biểu Quốc hội đều tán thành với nội dung của dự thảo luật về sự cần thiết, nhất trí mục tiêu, quan điểm sửa đổi toàn diện luật giáo dục đại học phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Đặc biệt là các nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá, phát triển giáo dục và đào tạo về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

- Hai, về tự chủ đại học gắn với trách nhiệm giải trình. Chính phủ đã tiếp thu các ý kiến về tự chủ đại học và thể chế đầy đủ trong chủ trương, đảm bảo quyền tự chủ đầy đủ, toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Quan điểm đã chuyển từ "tự chủ là tự lo" sang cơ chế nhà nước và cơ sở giáo dục đại học cùng chăm lo cho sự phát triển của giáo dục đại học.

- Ba, về mô hình đại học vùng. Đại học vùng được thành lập theo chủ trương của Đảng, Chính phủ và đã phát huy được hiệu quả, có xếp hạng uy tín về cơ sở giáo dục châu Á và thế giới. Chính phủ tiếp thu chỉnh sửa, thiết kế theo hướng nâng cao hiệu quả quản trị bên trong của từng đại học vùng, làm rõ chức năng điều phối chiến lược của Đại học vùng. Chính phủ cũng rà soát toàn diện mô hình tổ chức của đại học vùng, đánh giá mức độ phân quyền phân cấp hiện nay và rà soát giảm khâu trung gian như Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị đã chỉ đạo.

- Bốn, rà soát quy định về Trường Đại học Thành viên thuộc Đại học Quốc gia và Đại học vùng. Chính phủ đã tiếp thu chỉnh lý và hoàn thiện quy định về địa vị pháp lý của Trường Đại học thành viên, nhằm khắc phục tình trạng chưa thống nhất trong áp dụng pháp luật thời gian qua. Trường Đại học thành viên vừa là đơn vị cấu thành trong cấu trúc tổ chức của Đại học Quốc gia, Đại học vùng, đồng thời kế thừa có chọn lọc các quy định của luật giáo dục đại học hiện hành. Việc chỉnh lý trên đảm bảo thể hiện đầy đủ mối quan hệ tổ chức pháp lý, quản trị nội bộ giữa Đại học Quốc gia, Đại học vùng và các trường Đại học thành viên, theo tinh thần "tinh giảm trung gian, tinh gọn bộ máy, tăng cường hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả".

- Năm, về đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe. Đào tạo bác sĩ nội trú và chuyên khoa (chuyên khoa 1, chuyên khoa 2) là đào tạo sau đại học để trở thành các bác sĩ giỏi làm việc trong bệnh viện, không thuộc các trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ theo hướng là một trình độ đào tạo học thuật. Bộ Giáo dục và Bộ Y tế đã thống nhất cao về việc quy định những nguyên tắc chung trong dự thảo luật. Các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe để cấp bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa sẽ do Bộ Y tế hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý. Việc này là quy phạm hóa những nhóm việc mà Bộ Y tế đã và đang làm từ trước đến nay.

- Sáu, nhóm ý kiến góp ý liên quan đến đầu tư tài chính, đảm bảo chất lượng, chính sách đối với người học, đầu tư xây dựng mô hình trung tâm đào tạo đại học quốc tế tương tự như trung tâm tài chính quốc tế. Chính phủ đã tiếp thu chỉnh sửa định hướng theo chủ trương của Nghị quyết 71, trong đó, Nhà nước giữ vai trò chủ đạo hỗ trợ kinh phí cho cơ sở giáo dục đại học công lập đào tạo một số ngành lĩnh vực đạt tầm khu vực và quốc tế, cũng như hỗ trợ một phần kinh phí cho cơ sở giáo dục Đại học công lập nâng chuẩn. Chính phủ thực hiện chính sách hỗ trợ cơ sở giáo dục đại học tư thục phát triển bền vững, hình thành các đại học xuất sắc, dẫn dắt hệ thống, đảm bảo nguồn lực đầu tư cho hệ thống giáo dục đại học. Nhà nước quản lý hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin để đảm bảo đa chuẩn, kết hợp nhuần nhuyễn giữa hậu kiểm và tiền kiểm để đảm bảo chất lượng giáo dục đại học. Về Trung tâm đào tạo Đại học quốc tế tương tự mô hình Trung tâm tài chính quốc tế, Chính phủ thống nhất cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ mô hình này và xem xét khả năng áp dụng thực tế trong tương lai.

- Bảy, nhóm ý kiến bổ sung ứng dụng công nghệ trong giáo dục đại học. Chính phủ tiếp thu và giải trình dự thảo luật đã có quy định về các nội dung cốt lõi của chuyển đổi số trong giáo dục đại học. Điều này bao gồm yêu cầu về hạ tầng công nghệ, an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân, chuẩn năng lực số của giảng viên, cán bộ quản lý và người học. Đồng thời, cho phép cơ sở giáo dục đại học hợp tác với doanh nghiệp, Viện nghiên cứu để bồi dưỡng năng lực số và triển khai các giải pháp công nghệ tiên tiến. Quy định cũng làm rõ trách nhiệm của cơ sở giáo dục đại học trong việc chuyển đổi số trong quản trị, tổ chức đào tạo.

- Tám, về hồ sơ, trình tự thủ tục xây dựng chính sách soạn thảo luật và ngôn ngữ thể thức kỹ thuật trình bày văn bản. Bên cạnh việc hoàn thiện dự thảo luật, Chính phủ cũng đã tổ chức xây dựng và hoàn thiện dự thảo nghị định quy định chi tiết các hướng dẫn thi hành luật theo đúng trình tự Luật Ban hành quy bản văn phạm pháp luật.