Quy trình cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài

Ngày 25/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 305/2025/NĐ-CP về viện trợ của Việt Nam cho nước ngoài, trong đó quy định cụ thể về Quy trình cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài.

Nguyên tắc cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài

Căn cứ Điều 7 Nghị định 305/2025/NĐ-CP quy định về Nguyên tắc cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài như sau:

- Viện trợ cho nước ngoài nhằm thực hiện chính sách đối ngoại của Việt Nam và là một bộ phận của dự toán chi ngân sách nhà nước, được Chính phủ quản lý thống nhất trên cơ sở công khai, minh bạch, đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ và phát huy tính chủ động của các tổ chức, cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan.

- Đảm bảo phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách đối ngoại, Hiến pháp và pháp luật của Việt Nam, điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, ưu tiên của bên tiếp nhận viện trợ; mục tiêu, lợi ích, khả năng cân đối nguồn lực, ngân sách, năng lực triển khai, điều kiện thực tế của Việt Nam và bên tiếp nhận viện trợ.

- Việc cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài được thực hiện theo quy định có liên quan của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác với quy định của Nghị định này thì áp dụng theo quy định của điều ước quốc tế đó.

- Ưu tiên Việt Nam trực tiếp thực hiện và chuyển giao kết quả cho bên tiếp nhận viện trợ; sử dụng hàng hóa, dịch vụ, kỹ thuật, nhân lực và nhà thầu của Việt Nam. Việc sử dụng hàng hóa, dịch vụ, kỹ thuật, nhân lực và nhà thầu của nước ngoài chỉ áp dụng trong trường hợp Việt Nam không thể đáp ứng hoặc để đảm bảo hiệu quả và an toàn về chính trị - ngoại giao, quốc phòng - an ninh, kinh tế - xã hội và con người.

- Đảm bảo tập trung, đồng bộ, chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả và phòng chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí, tiêu cực trong cung cấp, quản lý viện trợ của Việt Nam cho nước ngoài.

- Bên tiếp nhận viện trợ có trách nhiệm chi trả các khoản thuế, phí, lệ phí liên quan đến hàng hoá, dịch vụ, hoạt động viện trợ và chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư của chương trình, dự án, phi dự án thực hiện trên lãnh thổ, địa bàn của bên tiếp nhận viện trợ, trừ trường hợp được phía Việt Nam đồng ý chi trả.

- Ngân sách viện trợ năm nào được sử dụng trong năm đó. Việc chuyển nguồn, kéo dài ngân sách viện trợ sang năm tiếp theo tuân thủ quy định pháp luật về quản lý ngân sách của Việt Nam.

- Đối với viện trợ sử dụng ngân sách địa phương cấp tỉnh, đáp ứng thêm những nội dung sau đây:

+ Các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được sử dụng ngân sách địa phương cấp tỉnh để viện trợ cho các địa phương có thỏa thuận hợp tác của nước ngoài (trừ trường hợp viện trợ đột xuất) và không thuộc phạm vi thỏa thuận hợp tác quốc tế giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam với Chính phủ nước ngoài;

+ Tổng mức viện trợ của địa phương Việt Nam cho các địa phương nước ngoài trong một năm không vượt quá 10% dự phòng ngân sách địa phương cấp tỉnh;

+ Nội dung viện trợ gồm: Thực hiện đầu tư trên địa bàn; hỗ trợ các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội; khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh nghiêm trọng.

Quy trình cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài

Căn cứ Điều 8 Nghị định 305/2025/NĐ-CP, Quy trình cung cấp và quản lý viện trợ cho nước ngoài được quy định như sau:

- Tổng hợp và lựa chọn Danh mục Báo cáo đề xuất cấp viện trợ.

- Lập, thẩm định, quyết định chủ trương viện trợ.

- Lập, thẩm định, quyết định viện trợ.

- Thông báo, trao đổi, thống nhất với bên tiếp nhận viện trợ về những nội dung, yêu cầu cơ bản của viện trợ từ Việt Nam; hỗ trợ bên tiếp nhận viện trợ hoàn tất hồ sơ, thủ tục tiếp nhận viện trợ từ Việt Nam theo quy định của Việt Nam và bên tiếp nhận viện trợ.

- Đàm phán, ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận về viện trợ hoặc trao đổi văn bản về viện trợ với bên tiếp nhận viện trợ.

- Lập, bố trí kế hoạch viện trợ.

- Quản lý thực hiện và quản lý tài chính chương trình, dự án, phi dự án viện trợ.

- Điều chỉnh viện trợ (nếu cần).

- Theo dõi, giám sát, đánh giá, báo cáo và thanh tra, kiểm toán.

- Hoàn thành, nghiệm thu và chuyển giao kết quả.

- Đối với các khoản viện trợ cụ thể, tùy thuộc loại hình, lĩnh vực, hình thức, phương thức viện trợ, phương thức thực hiện viện trợ: Thực hiện quy trình, thủ tục quy định tại Chương II, Chương III, Chương IV, Chương V của Nghị định 305/2025/NĐ-CP.

Xem chi tiết tại Nghị định 305/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ 25/11/2025.

Nguyễn Ngọc Tố Uyên