Chỉ thị 03: Tăng cường quản lý chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng

Chỉ thị 03: Tăng cường quản lý chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng (Hình từ Internet)

Ngày 06/6/2025, Bộ Xây dựng ban hành Chỉ thị 03/CT-BXD về việc tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng.

Chỉ thị 03/CT-BXD

Chỉ thị 03: Tăng cường quản lý chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng

Trong những năm qua, Luật Xây dựng và các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chất lượng, an toàn trong thi công xây dựng đã được hoàn thiện, trong đó đã quy định cụ thể nội dung, trình tự thực hiện, phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương trong quản lý hoạt động xây dựng. Bộ Xây dựng cũng đã ban hành nhiều chỉ thị, công điện, văn bản chỉ đạo về công tác quản lý chất lượng, an toàn lao động đối với các công trình, dự án đầu tư xây dựng. 

Về cơ bản, các chủ đầu tư và các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng đã có nhiều nỗ lực trong công tác triển khai dự án, công trình; công tác quản lý chất lượng và an toàn trong thi công xây dựng công trình dần đi vào nề nếp, có nhiều chuyển biến tích cực, chất lượng công trình và hiệu quả đầu tư ngày càng được kiểm soát chặt chẽ hơn; nhiều công trình trọng điểm quốc gia, công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông trên cả nước đã được hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, góp phần tích cực vào sự phát triển đất nước.

Tuy nhiên, gần đây liên tiếp xảy ra một số sự cố công trình và tai nạn lao động, gây thiệt hại về người và tài sản như: sự cố tại hạng mục đập tràn công trình đập thủy điện Đăk Mi 1 tại huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum khiến 05 người chết; công trình hồ thủy lợi Cư Kroá 1 tại huyện M'Drắk, tỉnh Đắk Lắk xuất hiện hư hỏng nghiêm trọng tại nhiều hạng mục sau 08 tháng đưa vào hoạt động; sự cố sập nhà điều hành thủy điện Đông Nam Á - Nậm Lúc tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai khiến 5 người mất tích sau mưa lũ; cầu Tăng Long tại thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh sau hơn 02 tháng đưa vào sử dụng đã có dấu hiệu sụt lún, rạn nứt; sự cố sụt lún đường đầu cầu Hòa Bình tại huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh xảy ra sau khi khánh thành 02 tuần;…

Nguyên nhân của các tồn tại nêu trên là do một số chủ đầu tư, các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng công trình chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác quản lý chất lượng công trình theo quy định, cụ thể như: 

(1) Một số nhà thầu thi công, giám sát thi công xây dựng tham gia hoạt động xây dựng khi không đủ điều kiện năng lực theo quy định; huy động nhân lực, thiết bị thi công không phù hợp; chưa thực hiện đúng biện pháp thi công, biện pháp đảm bảo an toàn được phê duyệt. 

(2) Kiểm soát vật tư, vật liệu, cấu kiện, thiết bị công trình chưa chặt chẽ theo chỉ dẫn kỹ thuật và hồ sơ mời thầu. 

(3) Công tác thí nghiệm, kết quả thí nghiệm thiếu chỉ tiêu so với chỉ dẫn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng; phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng, trạm thí nghiệm hiện trường chưa đảm bảo điều kiện về nhân lực, máy móc, thiết bị, theo quy định và chưa tuân thủ quy trình thí nghiệm. 

(4) Công tác giám sát thi công xây dựng của chủ đầu tư còn hình thức, không kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề kỹ thuật phát sinh trong quá trình thi công xây dựng. 

(5) Công tác tập hợp và lưu trữ hồ sơ hoàn thành công trình còn nhiều thiếu sót. 

(6) Một số cơ quan quản lý nhà nước chưa thực hiện đầy đủ chức năng hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác quản lý chất lượng, an toàn lao động trong thi công xây dựng công trình; không kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về quản lý chất lượng, an toàn trong thi công xây dựng và chuẩn bị sẵn sàng cho việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp theo Quyết định 759/QĐ-TTg ngày 14/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ, song song với việc tăng cường phân cấp, phân quyền các nhiệm vụ ở Trung ương đang thực hiện về cho địa phương theo Kết luận 155-KL/TW ngày 17/5/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; Bộ trưởng Bộ Xây dựng yêu cầu Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc, Ủy ban nhân dân cấp dưới thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước theo quy định tại khoản 4 Điều 52 Nghị định 06/2021/NĐ-CP, trong đó lưu ý một số nội dung sau:

- Tổ chức rà soát, phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan chuyên môn trực thuộc, Ủy ban nhân dân cấp dưới trong công tác quản lý chất lượng và an toàn trong thi công xây dựng trên địa bàn khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và triển khai xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. 

Tăng cường và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, bố trí đủ cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị để thực hiện quản lý, giải quyết thủ tục hành chính được giao, đảm bảo ổn định, liên tục, thông suốt, hiệu quả khi thực hiện các nhiệm vụ được chuyển giao từ các Bộ Quản lý công trình xây dựng chuyên ngành xuống địa phương theo Kết luận 155-KL/TW ngày 17/5/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư;

- Xây dựng, ban hành quy trình và tổ chức thực hiện nghiêm các thủ tục thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng công trình, thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở, kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng theo  thẩm quyền, phù hợp với quy định của pháp luật xây dựng và các pháp luật có liên quan, đảm bảo hiệu quả, đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục, thời gian, chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp;

- Tăng cường hướng dẫn chủ đầu tư, các chủ thể tham gia hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng công trình;

- Rà soát, kiểm tra việc đáp ứng các điều kiện năng lực của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng trên địa bàn;

- Tăng cường công tác quản lý máy móc, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động sử dụng trong thi công xây dựng tại các công trình xây dựng;

- Kiểm soát chặt chẽ việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chứng nhận cho tổ chức chứng nhận hợp quy sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng theo quy định của pháp luật về chất lượng, sản phẩm hàng hóa; việc cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động thí nghiệm chuyên ngành xây dựng theo quy định tại Nghị định 35/2023/NĐ-CP. 

Tăng cường tổ chức kiểm tra việc duy trì các điều kiện về nhân lực, máy móc, thiết bị, dụng cụ của phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng, trạm thí nghiệm hiện trường trên địa bàn quản lý;

- Tăng cường rà soát, kiểm tra sự tuân thủ các quy định của pháp luật trong hoạt động xây dựng của các chủ thể trên địa bàn như điều kiện khởi công xây dựng công trình, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn theo quy hoạch, thiết kế xây dựng và giấy phép xây dựng, các điều kiện đưa công trình vào khai thác, sử dụng;

- Chỉ đạo việc thực hiện các giải pháp kỹ thuật để đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án, dự án trọng điểm quốc gia, dự án hạ tầng giao thông trên địa bàn (như giải pháp xử lý nền đất yếu, sử dụng vật liệu gia tải, giải pháp thiết kế nền, móng mặt đường, ...) theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại Văn bản 2748/BXDKTQLXD ngày 28/4/2025;

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác quản lý chất lượng và an toàn lao động tại các công trình xây dựng trên địa bàn theo quy định của pháp luật xây dựng. Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định về quản lý chất lượng, an toàn trong thi công xây dựng, trật tự xây dựng. 

Yêu cầu thay thế hoặc đình chỉ hoạt động theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng nhưng không đáp ứng điều kiện năng lực; kiên quyết dừng thi công xây dựng công trình, dừng sử dụng máy, thiết bị khi phát hiện có sai sót, khiếm khuyết về chất lượng có nguy cơ xảy ra sự cố công trình hoặc khi phát hiện nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố gây mất an toàn lao động.

Xem thêm tại Chỉ thị 03/CT-BXD ngày 06/6/2025 về việc tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng.