Từ 01/01/2026, ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa

Từ 01/01/2026, ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa (Hình ảnh từ Internet)

Ngày 18/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa (sau đây gọi là Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm)

Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm

Từ 01/01/2026, ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa 

Cụ thể, tại khoản 1 Điều 1 Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm đã bổ sung Điều 6đ vào sau Điều 6 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa 2007 quy định về việc ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa

- Ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa để bảo đảm minh bạch thông tin, truy xuất nguồn gốc, kết nối và chia sẻ dữ liệu trong toàn bộ vòng đời sản phẩm, hàng hóa, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và hội nhập quốc tế.

- Khuyến khích ứng dụng công nghệ trong các hoạt động tiêu chuẩn, đo lường, đánh giá sự phù hợp, kiểm tra, giám sát chất lượng và quản lý thông tin sản phẩm, hàng hóa, bao gồm:

+ Quản lý chuỗi cung ứng thông qua mã số, mã vạch, truy xuất nguồn gốc, nhãn điện tử và nền tảng số;

+ Thu thập, lưu trữ, phân tích dữ liệu phục vụ kiểm tra, kiểm tra sau lưu thông trên thị trường, thanh tra, cảnh báo và xử lý vi phạm;

+ Áp dụng hộ chiếu số của sản phẩm, nhãn điện tử và thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền;

+ Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ số tiên tiến trong các hoạt động tiêu chuẩn, đo lường, đánh giá sự phù hợp, kiểm tra, giám sát chất lượng và quản lý thông tin sản phẩm, hàng hóa.

- Nhà nước có chính sách thúc đẩy ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa; khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng dữ liệu và phát triển nguồn nhân lực phục vụ hoạt động quy định tại Điều này.

- Việc ứng dụng công nghệ số, nhãn điện tử, mã số, mã vạch và hệ thống truy xuất nguồn gốc phải bảo đảm an toàn, bảo mật dữ liệu trong toàn bộ quá trình thu thập, lưu trữ, xử lý và chia sẻ dữ liệu; phải tuân thủ nguyên tắc về bảo mật thông tin, quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm đã tăng cường quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên môi trường mạng đồng thời quy định rõ trách nhiệm của sàn thương mại điện tử và người bán trong việc tuân thủ, đồng thời cũng tăng cường chế tài xử lý vi phạm theo hướng răn đe mạnh hơn, bổ sung hình sự hóa, thu hồi giấy phép và công khai vi phạm trên nền tảng số quốc gia.

Luật cũng cho ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn trong quản lý chuỗi cung ứng, truy xuất nguồn gốc, hộ chiếu số, nhãn điện tử đến hệ thống phản hồi và giám sát. Xây dựng hệ thống giám sát chất lượng sản phẩm, hàng hóa quốc gia. Kết nối dữ liệu liên ngành để theo dõi, cảnh báo sớm và ngăn chặn kịp thời hàng kém chất lượng.

Đồng thời, Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm cũng chuyển từ phân nhóm hành chính sang quản lý theo rủi ro, ưu tiên giám sát và hậu kiểm thay cho tiền kiểm để tăng hiệu quả và giảm can thiệp hành chính. Theo đó sản phẩm rủi ro cao phải công bố hợp quy với bên thứ ba; Sản phẩm rủi ro trung bình do doanh nghiệp tự công bố; Sản phẩm rủi ro thấp chỉ cần công bố thông tin tiêu chuẩn. Quy định giảm nhẹ thủ tục đánh giá sự phù hợp và cho phép tự công bố hợp quy với các lần nhập khẩu tiếp theo đối với sản phẩm rủi ro trung bình có cùng loại, nhãn.

Xem thêm Luật Sửa đổi Luật Chất lượng, sản phẩm có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.