Đề xuất các phương án về Thẩm phán Tòa án chuyên biệt

Đề xuất các phương án về Thẩm phán Tòa án chuyên biệt (Hình ảnh từ Internet)

Tòa án nhân dân tối cao đã công bố dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm hành chính quốc tế.

Dự thảo Luật

Đề xuất các phương án về Thẩm phán Tòa án chuyên biệt

Cụ thể, tại Điều 8 dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm hành chính quốc tế đã đề xuất 2 phương án Thẩm phán Tòa án chuyên biệt như sau:

Phương án 1: (Thẩm phán là công dân Việt Nam và người nước ngoài - Đặc thù, vượt trội so với Luật Tổ chức Tòa án nhân dân)

Thẩm phán Tòa án chuyên biệt bao gồm:

- Người nước ngoài được bổ nhiệm làm Thẩm phán Tòa án chuyên biệt theo quy định tại (1);

- Công dân Việt Nam được bổ nhiệm làm Thẩm phán Tòa án chuyên biệt theo quy định tại (2);

- Thẩm phán Tòa án nhân dân theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân.

Phương án 2: (Thẩm phán là công dân Việt Nam - Phù hợp với Luật Tổ chức Tòa án nhân dân)

Thẩm phán Tòa án chuyên biệt bao gồm:

- Công dân Việt Nam được bổ nhiệm làm Thẩm phán Tòa án chuyên biệt theo quy định tại (2);

- Thẩm phán Tòa án nhân dân theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân.

* Điều kiện, tiêu chuẩn Thẩm phán Tòa án chuyên biệt

(1) Thẩm phán Tòa án chuyên biệt là người nước ngoài thì phải đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn như sau:

- Là Thẩm phán nước ngoài, luật sư, chuyên gia có kiến thức chuyên môn phù hợp;

-  Có ít nhất 10 năm kinh nghiệm xét  xử vụ việc thuộc thẩm  quyền  giải quyết của Tòa án chuyên biệt;

- Điều kiện, tiêu chuẩn khác theo quy định của Tòa án nhân dân tối cao.

(2) Thẩm phán Tòa án chuyên biệt là công dân Việt Nam thì phải đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn như sau:

- Là công chức, chuyên gia, luật sư, giảng viên đại học, nhà khoa học; 

- Có khả năng xét xử bằng tiếng Anh các vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án chuyên biệt;

- Có trình độ cao về pháp luật, có kinh nghiệm tham gia tố tụng;

- Điều kiện, tiêu chuẩn khác theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao.

(3) Thẩm phán Tòa án chuyên biệt là Thẩm phán Tòa án nhân dân theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn như sau:

- Có kiến thức chuyên  môn, kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án chuyên biệt; 

- Có trình độ tiếng Anh phù hợp để giải quyết vụ việc tại Tòa án chuyên biệt.

*  Thẩm  phán Tòa  án  chuyên  biệt quy định tại điểm a và điểm  b  khoản  1 Điều  8 dự thảo Luật do Chủ tịch nước  bổ nhiệm. Thẩm  phán  Tòa  án nhân  dân  làm  Thẩm phán Tòa án chuyên biệt theo quyết định của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.Trình tự, thủ tục bổ nhiệm; điều kiện, trình tự, thủ tục miễn nhiệm, cách chức Thẩm phán Tòa án chuyên biệt được thực hiện theo quy định của Tòa án nhân dân tối cao.

* Nhiệm kỳ của Thẩm phán Tòa án chuyên biệt quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 8 dự thảo Luật là 05 năm kể từ ngày được bổ nhiệm.

* Thẩm phán Tòa án chuyên biệt thực hiện nhiệm vụ xét xử đối với từng vụ việc theo sự phân công của Chánh án Tòa án chuyên biệt.

Đề xuất nhiệm vụ của thẩm phán Tòa án chuyên biệt

Căn cứ Điều 9 dự thảo Luật đề xuất khi giải quyết vụ việc, Thẩm phán Tòa án chuyên biệt có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

- Lập hồ sơ vụ việc; quyết định đưa vụ việc ra xét xử, giải quyết; tổ chức và chủ tọa phiên tòa, phiên họp để giải quyết vụ việc.

- Quyết định triệu tập người làm chứng; xác minh, thẩm định chứng cứ khi xét thấy cần thiết.

- Quyết định việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

- Xem xét về tính hợp pháp các quyết định, hành vi của Cơ quan điều hành, Cơ quan giám sát của Trung tâm Tài chính quốc tế, Cơ quan hành chính nhà nước Việt Nam liên quan đến vụ việc. 

- Quyết định tạm đình chỉ hoặc đình chỉ giải quyết vụ việc, quyết định tiếp tục đưa vụ việc ra giải quyết.

- Tiến hành hòa giải khi các bên có thỏa thuận; quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên.

- Quyết định về án phí, lệ phí, chi phí tố tụng, chi phí luật sư và các chi phí khác để giải quyết vụ án.

- Ra quyết định thi hành án và tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án chuyên biệt.

- Quyết định áp dụng hoặc không áp dụng một hoặc một số thủ tục tố tụng trong quá trình giải quyết vụ việc khi xét thấy cần thiết.

- Tiến hành các hoạt động tố tụng khác để giải quyết vụ việc theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao.

Xem thêm dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm hành chính quốc tế có hiệu lực thi hành từ 01/01/2026.