Đề xuất xử lý vật chứng là tài sản chung trong quá trình xét xử

Đề xuất xử lý vật chứng là tài sản chung trong quá trình xét xử (Hình từ Internet)

Tòa án nhân dân tối cao đã có dự thảo Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định về xử lý vật chứng, tài sản bị tạm giữ, kê biên, phong tỏa trong quá trình xét xử.

dự thảo Nghị quyết

Đề xuất xử lý vật chứng là tài sản chung trong quá trình xét xử

Theo Điều 5 dự thảo Nghị quyết đề xuất việc xử lý vật chứng là tài sản chung như sau:

Phương án 1:

Tùy từng trường hợp, Tòa án xem xét, quyết định xử lý vật chứng là tài sản chung như sau:

- Vật chứng là tài sản chung theo phần mà xác định tài sản đó dùng vào việc phạm tội, thì tịch thu nộp ngân sách nhà nước đối với phần tài sản của bị cáo;

- Vật chứng là tài sản chung hợp nhất có thể phân chia được thì Tòa án có thể xem xét tịch thu nộp vào ngân sách nhà nước đối với phần tài sản của bị cáo thuộc phần tài sản chung hợp nhất,

- Vật chứng là tài sản chung hợp nhất không phân chia được và là tài sản duy nhất của gia đình, nếu bị tịch thu, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các thành viên trong gia đình thì có thể xem xét không tịch thu nhưng phải buộc bị cáo nộp lại phần giá trị tài sản của mình thuộc sở hữu chung hợp nhất vào ngân sách nhà nước.

- Trường hợp xác định được người đồng sở hữu tài sản có lỗi trong việc để cho bị cáo sử dụng vào việc thực hiện tội phạm (như biết rõ mà vẫn đồng ý hoặc cho phép) thì phương tiện, công cụ phạm tội đó có thể bị tịch thu toàn bộ; nêu xác định người đồng sở hữu tài sản không có lỗi trong việc để cho bị cáo sử dụng vào việc thực hiện tội phạm (như không biết việc bị cáo sử dụng vào việc phạm tội sử dụng vào việc phạm tội) thì có thể không tịch thu phần giá trị tài sản thuộc sở hữu chung.

Phương án 2:

Đối với vật chứng thuộc sở hữu chung hợp pháp thì không trả lại đồng sở hữu mà phải tịch thu vật chứng đó, người sở hữu chung tài sản (bao gồm cả trường hợp tài sản chung của vợ chồng) có thể có yêu cầu độc lập bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự hoặc tách ra để giải quyết băng vụ án độc lập khác.

Nguyên tắc xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình xét xử (Đề xuất)

Tại Điều 2 dự thảo Nghị quyết đề xuất nguyên tắc xử lý vật chứng, tài sản như sau:

- Tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền con người, quyền công dân; quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Bảo đảm các nguyên tắc cơ bản của pháp luật về hình sự, dân sự, tố tụng hình sự, tố tụng dân sự, thi hành án dân sự.

- Đáp ứng yêu cầu thực tiễn, xử lý kịp thời, hiệu quả vật chứng nhưng không làm ảnh hưởng đến việc chứng minh, giải quyết vụ việc, vụ án; khơi thông nguồn lực phát triển, tránh thất thoát, lãng phí, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình sản xuất, kinh doanh; quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

- Vật chứng mang dấu vết tội phạm, vật dùng để chứng minh hành vi phạm tội và các tình tiết khác trong vụ án phải được bảo quản theo quy định đên khi có bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án

- Bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, có đủ căn cứ, điều kiện không để xảy ra vi phạm, lạm dụng, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực xảy ra trong quá trình xử lý vật chứng, tài sản.

- Nghiêm cấm hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sử dụng trái phép, chuyển nhượng, đánh tráo, cất giấu, thêm, bớt, sửa đổi, làm mất mát, hư hỏng, hủy hoại, phá hủy niêm phong và có hành vi khác làm thay đổi hiện trạng vật chứng, tài liệu, đồ vật.