Các trường hợp bị xem chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt từ 01/01/2026

Các trường hợp bị xem chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt từ 01/01/2026 (Hình ảnh từ Internet)

Ngày 16/11/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định về về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Các trường hợp bị xem chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt từ 01/01/2026

Căn cứ Điều 47 Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định về quyết định về việc chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt như sau:

- Trường hợp đã tiến hành xác minh mà có căn cứ xác định chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả thì người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế ban hành quyết định về việc chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+ Người phải thi hành quyết định xử phạt, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả không có thu nhập hoặc có thu nhập chỉ bảo đảm cuộc sống tối thiểu cho người đó, người mà họ có trách nhiệm nuôi dưỡng và không có tài sản để cưỡng chế thi hành hoặc có tài sản nhưng giá trị tài sản không đủ hoặc chỉ đủ để thanh toán chi phí cưỡng chế hoặc tài sản thuộc trường hợp không được kê biên;

+ Tổ chức, hộ kinh doanh, hộ gia đình, tổ hợp tác, cộng đồng dân cư bị cưỡng chế không có tài sản để cưỡng chế thi hành hoặc có tài sản nhưng giá trị tài sản không đủ hoặc chỉ đủ để thanh toán chi phí cưỡng chế hoặc tài sản thuộc trường hợp không được kê biên;

+ Chưa xác định được địa chỉ, nơi cư trú của người phải thi hành quyết định xử phạt, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả khi đã thực hiện tất cả các biện pháp theo quy định của pháp luật.

- Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày ban hành quyết định về việc chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính được 06 tháng, người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế thực hiện xác minh lần thứ nhất. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày thực hiện xác minh lần thứ nhất được 06 tháng, người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế thực hiện xác minh lần thứ hai. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày kết thúc xác minh lần thứ hai mà vẫn xác định chưa có điều kiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt thì người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế ban hành quyết định chấm dứt việc cưỡng chế.

- Khi có thông tin mới về điều kiện cưỡng chế thì hành, người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế phải tổ chức xác minh lại kịp thời. Nếu sau khi xác minh có đủ điều kiện cưỡng chế thi hành, người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế sẽ hủy bỏ quyết định chấm dứt việc cưỡng chế để tiếp tục thực hiện các biện pháp cưỡng chế.

Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế thi hành án từ 01/01/2026

Căn cứ Điều 44 Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định về các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế như sau:

- Khi có quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế, nếu có dấu hiệu cho thấy cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế có hành vi tẩu tán hoặc làm hư hại tiền bạc, tài sản thì người đã ra quyết định cưỡng chế có quyền yêu cầu các cơ quan, tổ chức có liên quan, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú hoặc công tác, tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở thực hiện biện pháp phong tỏa nhằm ngăn chặn việc tầu tán tiền bạc, tài sản. Các biện pháp phong tỏa gồm:

+ Phong tỏa tài khoản, tiền gửi ngân hàng;

+ Niêm phong tài sản;

+ Các biện pháp khác theo quy định của pháp luật để bảo đảm tài sản không bị tẩu tán.

- Trường hợp cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế có hành vi chống đối không thi hành quyết định cưỡng chế sau khi đã vận động, giải thích, thuyết phục mà không có hiệu quả, người ra quyết định cưỡng chế có quyền huy động lực lượng, phương tiện để bảo đảm thi hành cưỡng chế. Các biện pháp cụ thể có thể bao gồm:

+Huy động lực lượng an ninh, cảnh sát;

+ Bổ sung phương tiện kỹ thuật, công nghệ để hỗ trợ việc cưỡng chế;

+ Sử dụng các biện pháp nghiệp vụ khác theo quy định của pháp luật.

- Người đang bị cưỡng chế, người đại diện cho tổ chức đang bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

- Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế phải được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, tôn trọng quyền con người và không được làm phát sinh các hành vi xâm phạm lợi ích hợp pháp của các cá nhân hoặc tổ chức khác.

Xem thêm Nghị định 296/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026 và thay thế Nghị định 166/2013/NĐ-CP quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với quyết định cưỡng chế đã được ban hành hoặc đã được thi hành xong trước 01/01/2026, mà cá nhân, tổ chức bị cưỡng chế còn khiếu nại, thì áp dụng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, Nghị định 166/2013/NĐ-CP quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.