Hướng dẫn quy trình bổ nhiệm hòa giải viên lao động tại TPHCM (Hình từ Internet)
UBND TPHCM ban hành Quyết định 1429/QĐ-UBND năm 2025 về Quy chế quản lý Hòa giải viên lao động trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo đó, quy trình bổ nhiệm hòa giải viên lao động tại TPHCM như sau:
1. Lập kế hoạch tuyển chọn, bổ nhiệm Hòa giải viên lao động
Phòng Văn hóa - Xã hội, Sở Nội vụ có trách nhiệm thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 73 Nghị định 129/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Nội vụ.
Quý I hàng năm, rà soát, báo cáo đánh giá thực trạng hoạt động của hòa giải viên lao động năm trước để lập kế hoạch tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động gắn với thực tiễn quan hệ lao động trên địa bàn xã, phường theo các tiêu chí cơ bản như sau:
(i) Tiêu chuẩn hòa giải viên lao động theo quy định tại Điều 92 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, trong đó lưu ý:
- Tiêu chuẩn có kinh nghiệm ít nhất 03 năm làm việc trong lĩnh vực có liên quan đến quan hệ lao động có thể bao gồm quản lý hoặc trực tiếp xây dựng chính sách, triển khai thực hiện chính sách về lao động, tiền lương, quan hệ lao động; tham gia giải quyết các vấn đề về quan hệ lao động; nghiên cứu, giảng dạy, tư vấn luật về luật lao động, về quản trị nhân lực; luật sư, thẩm phán, kiểm soát viên có kinh nghiệm tham gia giải quyết các vụ án lao động; các lĩnh vực khác có liên quan đến quan hệ lao động.
- Tiêu chí về độ tuổi, để bảo đảm uy tín, kinh nghiệm có thể ưu tiên người đã về hưu có uy tín, kinh nghiệm trong lĩnh vực quan hệ lao động, sự nhiệt huyết, gắn bó, đam mê với công việc.
- Tiêu chí về giới tính để giải quyết các vấn đề liên quan đến yếu tố về giới. (ii) Số lượng hòa giải viên lao động được phân loại theo địa bàn quản lý (Sở Nội vụ, Phòng Văn hóa - Xã hội) gắn với tình hình quan hệ lao động tại địa phương như:
- Số doanh nghiệp, quy mô doanh nghiệp và tổng số lao động đang làm việc trên địa bàn xã, phường, đặc khu Côn Đảo; số doanh nghiệp hoạt động trên nhiều địa bàn xã, phường, đặc khu Côn Đảo; số lao động trong các loại hình doanh nghiệp.
- Số khu công nghiệp/quy mô lao động trong khu công nghiệp trên địa bàn.
- Số vụ tranh chấp lao động cá nhân, tập thể; tranh chấp lao động về quyền, về lợi ích trên địa bàn; độ phức tạp của các tranh chấp.
- Số vụ tranh chấp đã thực hiện hòa giải: hòa giải thành, hòa giải không thành, không tiến hành hòa giải; số lượng trung bình vụ việc tranh chấp tính trên 01 hòa giải viên lao động; số lượng hòa giải viên lao động thực tế tham gia hòa giải tranh chấp lao động trên địa bàn trong 5 năm liền kề.
- Số vụ tranh chấp lao động tập thể, đình công 05 năm liền kề, xu hướng tăng/giảm của các vụ tranh chấp lao động tập thể, các cuộc đình công.
2. Trình tự, thủ tục tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động
(i) Tổ chức rà soát, đánh giá, xác định nhu cầu tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động
Bước 1: Căn cứ tiêu chí rà soát đã được xác lập, Sở Nội vụ có văn bản hướng dẫn Phòng Văn hóa - Xã hội rà soát, báo cáo đánh giá thực trạng đội ngũ hòa giải viên lao động trên địa bàn, rà soát số lượng hòa giải viên lao động bổ nhiệm lại, miễn nhiệm (nếu có) và dự kiến số lượng hòa giải viên tuyển chọn, bổ nhiệm.
Bước 2: Tiến hành rà soát, đánh giá
Phòng Văn hóa - Xã hội căn cứ hướng dẫn của Sở Nội vụ để tiến hành rà soát, đánh giá, xác định nhu cầu tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động, cụ thể: Rà soát, lập danh sách hòa giải viên lao động đang quản lý; phân loại hòa giải viên lao động thành các nhóm: đủ tiêu chuẩn, chưa đủ tiêu chuẩn; đang trong nhiệm kỳ, hết nhiệm kỳ; miễn nhiệm.
Đánh giá tình hình quan hệ lao động, tình hình tranh chấp lao động trên địa bàn, kết quả hoạt động hòa giải viên lao động để xác định số lượng hòa giải viên lao động thuộc thẩm quyền quản lý; rà soát số hòa giải viên lao động đang trong nhiệm kỳ tiếp tục hoạt động hoặc bổ nhiệm lại, số hòa giải viên lao động miễn nhiệm; Xác định nhu cầu tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động trên địa bàn; Lập báo cáo và gửi Sở Nội vụ tổng hợp.
Sở Nội vụ có trách nhiệm chủ động rà soát, xác định nhu cầu tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động thuộc quyền quản lý của cơ quan; tổng hợp báo cáo của Phòng Văn hóa - Xã hội, tiến hành rà soát, đánh giá tình hình hoạt động của hòa giải viên lao động trên toàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Bước 3: Lập kế hoạch tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động của toàn Thành phố Hồ Chí Minh
Trên cơ sở kết quả rà soát, đánh giá tình hình hoạt động của hòa giải viên lao động trên toàn Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Nội vụ có trách nhiệm lập kế hoạch tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động chung của toàn Thành phố Hồ Chí Minh, trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt.
(ii) Thực hiện tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động
Bước 1: Thông báo tuyển chọn hòa giải viên lao động
Căn cứ kế hoạch tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố phê duyệt, Sở Nội vụ có văn bản thông báo tuyển chọn hòa giải viên lao động trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh gửi các Phòng Văn hóa - Xã hội và đăng tải trên cổng thông tin điện tử của Sở; đồng thời có giấy mời gửi cá nhân hoặc văn bản đề nghị cơ quan, tổ chức cử người có đủ tiêu chuẩn, điều kiện để làm hòa giải viên lao động theo quy định.
Văn bản thông báo tuyển chọn hòa giải viên lao động bao gồm các nội dung: chỉ tiêu tuyển chọn hòa giải viên lao động (gồm Sở Nội vụ và Phòng Văn hóa - Xã hội); Tiêu chuẩn của người tham gia tuyển chọn làm hòa giải viên lao động; Yêu cầu thành phần hồ sơ; Thời gian, thời hạn nộp hồ sơ; địa điểm nộp hồ sơ.
Bước 2: Tổ chức tiếp nhận hồ sơ, phân loại, tổng hợp danh sách người làm hòa giải viên lao động
Trong quá trình tiếp nhận, phân loại, tổng hợp các hồ sơ dự tuyển làm hòa giải viên lao động, Phòng Văn hóa - Xã hội và Sở Nội vụ tiếp nhận, kiểm tra, rà soát hồ sơ dự tuyển. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ thành phần theo quy định thì hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ. Thực hiện phân loại, tổng hợp các trường hợp đủ tiêu chuẩn theo quy định.
Sở Nội vụ tổng hợp các trường hợp đủ tiêu chuẩn theo quy định và trong chỉ tiêu kế hoạch được duyệt. Rà soát danh sách hòa giải viên lao động đang trong thời gian bổ nhiệm để xem xét tiếp tục làm hòa giải viên cho đến hết thời hạn bổ nhiệm hoặc bổ nhiệm lại hoặc miễn nhiệm theo quy định.
- Xác định vị trí bổ nhiệm của từng hòa giải viên lao động thuộc thẩm quyền quản lý của Sở Nội vụ và của Phòng Văn hóa - Xã hội; xem xét bố trí 01 người kiêm nhiệm nhiệm vụ của hòa giải viên lao động, thư ký Hội đồng trọng tài lao động và đầu mối tiếp nhận yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tại Sở Nội vụ.
- Có văn bản trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, bổ nhiệm. Trường hợp việc tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên lao động không đạt chỉ tiêu theo Kế hoạch đề ra thì báo cáo rõ trong văn bản để Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, quyết định.
Bước 3: Bổ nhiệm hòa giải viên lao động
Sau khi nhận được đề nghị của Sở Nội vụ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, quyết định bổ nhiệm hòa giải viên lao động. Thời hạn bổ nhiệm hòa giải viên lao động tối đa không quá 05 năm.
Bước 4: Công khai thông tin của hòa giải viên lao động
Sau khi có Quyết định bổ nhiệm hòa giải viên lao động do Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố ký, Sở Nội vụ và Phòng Văn hóa - Xã hội có trách nhiệm đăng tải, cập nhật danh sách họ tên, địa bàn phân công hoạt động, số điện thoại, địa chỉ liên hệ của hòa giải viên lao động được bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm lên Cổng thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị và thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng tại địa phương để người lao động, người sử dụng lao động biết và liên hệ theo quy định tại khoản 3 Điều 73 Nghị định 129/2025/NĐ-CP.
Xem thêm tại Quyết định 1429/QĐ-UBND năm 2025.