Đáp án đề thi vào lớp 10 tỉnh Lai Châu năm học 2025-2026

I. ĐỌC HIỂU:

Câu 1.

Thể thơ 7 chữ

Câu 2.

Các từ, cụm từ chi hành động của người "con" khi nghe tin Bác mất là: chạy về thăm Bác, lần theo lối sỏi, đến bên thang gác, đứng nhìn lên.

Câu 3.

- Biện pháp nói giảm nói tránh: đi (Bác đã mât)

- Tác dụng: để giảm nhẹ mức độ đau thương, nặng nễ của cái chết, làm giảm đi cảm giác mất mát, tiếc thương. Thể hiện sự trân trọng, yêu thương và luyền tiếc vô hạn của người con đối với Bác

Câu 4.

Tình cảm của tác già đối với Bác:

- Đau đớn, xót xa trước tin Bác mất.

- Thể hiện sự kính yêu sâu sắc trước sự ra đi của Bác

- Niềm biết ơn và gắn bó thiêng liêng như tinh cảm của người con đối với cha

Câu 5.

Học sinh đưa ra quan điểm cá nhân phù hợp với chuẩn mực đạo đức.

Trách nhiệm của cá nhân đối với quê hương, đất nước:

- Học tập và rèn luyện, tu dưỡng đạo đức.

- Sống có mục tiêu, lí tưởng cao đẹp cống hiến sức mình cho quê hương, đất nước.

- Luôn cần trọng trước các thể lực thù địch, giữ vững tư tưởng, tình yêu với quê hương, đất nước.

II. LÀM VĂN

Câu 1.

Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, sau đây:

1. Mở đoạn

- Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm và khổ thơ.

- Khái quát vấn đề nghị luận: Khổ thơ thể hiện nỗi đau thương sâu sắc và lòng kính yêu vô hạn của người con nước Việt khi Bác qua đời.

2. Thân đoạn

(i) Đoạn thơ diễn tả nỗi đau, sự mất mát to lớn

- Nỗi đau âm i, kéo dài của nhân dân trước sự ra đi của Bác: “Suốt mấy hôm rồi đau tiễn đưa”. Nỗi đau của con người hòa cùng nỗi đau của thiên nhiên: “Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa”.

- “Chiều nay con trở chạy về thăm Bác”: Từ “con” xưng hô thân thương, thể hiện tình cảm gắn bó ruột thịt giữa người dân và Bác Hồ. Động từ “chạy” cho thấy sự vội vã, nôn nóng, đau đớn mong được gặp Bác lần cuối. Gợi cảm giác tiếc nuối, đau thương khi không còn cơ hội gặp Bác nữa.

- “Ướt lạnh vườn rau, mấy gốc dừa”: Hình ảnh gợi nhắc đến cuộc sống giản dị, thanh đạm của Bác - gắn bó với vườn rau, cây dừa. Không gian ướt lạnh càng làm tăng thêm sự cô quạnh, buôn bã sau sự ra đi của Người.

=> Khổ thơ đã cho thấy nồi đau và sự xót thương vô hạn của “con” trước sự ra đi của Người.

(ii) Nghệ thuật

- Sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ.

- Giọng điệu chân thành, xúc động.

- Thể thơ 7 chữ.

- Ngôn từ giàu cảm xúc, chất chứa tình yêu thương, đau đớn, xót xa trước sự ra đi của Người.

3. Kết đoạn: Tổng kết vấn đề nghị luận.

Câu 2.

1. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Hiện tượng lạm dụng mạng xã hội đang trở thành vấn đề đáng lo ngại trong một bộ phận học sinh hiện nay.

2. Thân bài

(i) Giải thích

- Mạng xã hội: là các nền tảng trực tuyến (Facebook, TikTok, Instagram, YouTube,...) cho phép người dùng kết nối, chia sẻ thông tin, giải trí, học tập...

- Lạm dụng mạng xã hội: là việc sử dụng mạng xã hội một cách thái quá, không kiêm soát, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống, học tập, sức khỏe tinh thần và thể chất.

(ii) Thực trạng và hậu quả việc lạm dụng mạng xã hội ở học sinh hiện nay.

- Hiện nay học sinh dành quá nhiều thời gian mỗi ngày để lướt mạng, xem video, trò chuyện ảo.

- Việc sử dụng mạng xã hội trở nên phổ biến, chi phối đời sống của các em học sinh gây ra hàng loạt các hậu quả nghiêm trọng: Bị cuốn vào các trào lưu tiêu cực, nội dung độc hại; Lệ thuộc vào lượt “like”, “comment”, ảnh hưởng đến cảm xúc và lòng tự trọng. Ngại giao tiếp trực tiếp, sống ảo, ít vận động thể chất.

(iii) Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm dụng mạng xã hội ở học sinh hiện nay

- Mạng xã hội hấp dẫn, có nhiều nội dung giải trí thu hút.

- Thiếu kỹ năng quản lý thời gian và thiếu nhận thức về tác hại của việc lạm dụng.

- Cha mẹ, nhà trường chưa kiểm soát, định hướng hiệu quả.

- Áp lực học tập, tâm lý muốn tìm nơi để “giải tỏa”.

(iv) Giải pháp hạn chê tình trạng lạm dụng mạng xã hội ở học sinh hiện nay

- Bản thân học sinh cần nâng cao ý thức tự giác, biết cân bằng giữa học tập và giải trí.

- Gia đình nên quan tâm, hướng dẫn và kiểm soát con em một cách phù hợp.

- Nhà trường cần tăng cường giáo dục kỹ năng số, tổ chức hoạt động ngoại khóa, tư vấn tâm lý.

- Cần có sự phối hợp giữa xã hội, truyền thông để định hướng sử dụng mạng xã hội lành mạnh.

Học sinh lấy dẫn chứng minh hoạ phù hợp

(v) Bài học nhận thức và hành động

3. Kết bài: Tổng kết lại vấn đề nghị luận