Công văn 2883: Hướng dẫn nghiệp vụ về xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo

Công văn 2883: Hướng dẫn nghiệp vụ về xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo (Hình từ Internet)

Thanh tra Chính phủ ban hành Công văn 288/TTCP-C.I ngày 19/11/2025 về việc hướng dẫn nghiệp vụ về xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo.

Công văn 288/TTCP-C.I

Công văn 2883: Hướng dẫn nghiệp vụ về xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo

Thanh tra Chính phủ nhận được Văn bản 6965/TTTР-TH ngày 10/11/2025 của Thanh tra Thành phố Hà Nội đề nghị hướng dẫn nghiệp vụ xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với một số trường hợp có khó khăn, vướng mắc khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp. Sau khi nghiên cứu, căn cứ các quy định hiện hành, để bảo đám tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, Thanh tra Chính phủ có ý kiến, đơn cử như sau:

(1) Về hoàn thiện quy định về xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo.

Thẩm quyền giải quyết tố cáo đã được quy định cụ thể trong Luật Tố cáo 2018. Thực hiện chủ trương xây dựng chính quyền địa phương 02 cấp (bỏ cấp huyện), Thanh tra Chính phủ đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 141/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Thanh tra Chính phủ; Tổng Thanh tra Chính phủ đã ban hành Thông tư 02/2025/TT-TTCP hướng dẫn thực hiện một số quy định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Thanh tra Chính phủ liên quan đến chính quyền địa phương 02 cấp, trong đó có quy định về phân định thẩm quyền giải quyết tố cáo khi không còn chính quyền địa phương cấp huyện. 

Tuy nhiên, trên thực tế khi vận hành chính quyền địa phương 02 cấp có thể phát sinh những trường hợp cụ thể mà với quy định hiện hành của pháp luật về tố cáo thì việc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo gặp khó khăn, vướng mắc. 

Hiện nay, Thanh tra Chính phủ đang tham mưu Chính phủ trình Quốc hội khóa XV tại kỳ họp thứ 10 dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, trong đó, bổ sung quy định Chủ tịch UBND cấp tỉnh xác định thẩm quyền giải quyết đối với tố cáo cơ quan, tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý của mình mà không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 3, khoản 4, khoản 5 và khoản 6 Điều 12 Luật Tố cáo 2018, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh, không để việc giải quyết tố cáo bị đình trệ.

(2) Đối với trường hợp công dân tố cáo hành vi vi phạm của UBND phường/xã trước khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp:

Căn cứ khoản 6 Điều 12 Luật Tố cáo 2018, tố cáo đối với cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ thuộc thẩm quyền giải quyết của người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức đó. Do vậy, thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm của UBND phường/xã trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thuộc Chủ tịch UBND quận/huyện.

Trường hợp Chủ tịch UBND quận/huyện đã tiếp nhận tố cáo nhưng đến ngày 01/7/2025 chưa giải quyết xong thì việc tiếp tục giải quyết được thực hiện theo khoản 8 Điều 54 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, theo đó, cơ quan tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện hoặc UBND phường/xã mới được thành lập sau sắp xếp (nơi phát sinh nội dung tố cáo) có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan để tiếp tục giải quyết. Trường hợp nội dung tố cáo liên quan từ hai (02) UBND phường/xã mới trở lên hoặc có tính chất phức tạp (xác định theo khoản 2 Điều 3 Nghị định 31/2019/NĐ-CP) thì Chủ tịch UBND thành phố căn cứ điểm g khoản 2 Điều 11 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, giao cho một UBND phường/xã có liên quan chủ trì giải quyết. Trường hợp cần thiết để bảo đảm hiệu quả, UBND Thành phố thụ lý giải quyết theo quy định tại khoản 3 Điều 11 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025.

Đối với trường hợp tố cáo phát sinh sau thời điểm ngày 01/7/2025 không còn cấp huyện thì việc xác định thẩm quyền giải quyết cũng thực hiện theo quy định tại khoản 8 Điều 54 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 như trường hợp Chủ tịch UBND cấp huyện đã tiếp nhận tố cáo trước ngày 01/7/2025 nêu trên để bảo đảm tính thống nhất trong tổ chức thi hành pháp luật về giải quyết tố cáo theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 11 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025.

Xem thêm tại Công văn 288/TTCP-C.I ban hành ngày 19/11/2025.