Hiện hành theo Điều 42 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 thì thẩm quyền quyết định tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ do thuộc về Chủ tịch UBND cấp huyện.
Tuy nhiên, tại Dự thảo Luật sửa đổi 11 Luật về quân sự, quốc phòng đã đề xuất thẩm quyền quyết định tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ nghĩa vụ quân sự sẽ được chuyển lên cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh sau khi bỏ cấp huyện từ ngày 01/07/2025.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất thẩm quyền quyết định công nhận hoàn thành nghĩa vụ quân sự trong thời bình đối với công dân sẽ thuộc về Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp tỉnh (hiện nay là Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện).
Đối với thẩm quyền ra lệnh gọi sơ tuyển sức khỏe và khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, dự thảo đề xuất Chủ tịch UBND cấp xã sẽ đảm nhiệm việc phát lệnh gọi sơ tuyển sức khỏe và khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an.
Xem thêm chi tiết tại Dự thảo Luật sửa đổi 11 Luật về quân sự, quốc phòng dự kiến được thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đang được diễn ra.
Thẩm quyền quyết định tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ sau sắp xếp đơn vị hành chính (dự kiến)
Các trường hợp tạm hoãn, miễn nghĩa vụ quân sự năm 2024 được quy định tại Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 (được sửa đổi bởi Luật Dân quân tự vệ 2019) như sau:
(1) Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe;
(2) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận;
(3) Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%;
(4) Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân;
(5) Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định;
(6) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;
(7) Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
(8) Dân quân thường trực.
Theo Điều 40 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định về khám sức khỏe cho công dân gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân như sau:
1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Hội đồng khám sức khỏe theo đề nghị của phòng y tế cùng cấp.
2. Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện ra lệnh gọi khám sức khỏe cho công dân trong diện gọi nhập ngũ; Trưởng Công an cấp huyện ra lệnh gọi khám sức khỏe cho công dân trong diện gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. Lệnh gọi khám sức khỏe phải được giao cho công dân trước thời điểm khám sức khỏe 15 ngày.
3. Hội đồng khám sức khỏe cấp huyện tổ chức khám sức khỏe cho công dân trong diện gọi nhập ngũ và gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân; trường hợp cần thiết, quyết định việc xét nghiệm cận lâm sàng, bao gồm xét nghiệm phát hiện ma túy, HIV; bảo đảm chính xác và chịu trách nhiệm về kết quả khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.
4. Thời gian khám sức khỏe từ ngày 01 tháng 11 đến hết ngày 31 tháng 12 hằng năm. Thời gian khám sức khỏe gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân lần thứ hai theo quy định tại Điều 33 của Luật này do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
5. Kết quả phân loại sức khỏe phải được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày.
Như vậy, dựa theo quy định trên thì thời gian khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự năm 2026 sẽ bắt đầu từ ngày 01/11/2025 đến hết ngày 31/12/2025.