Ban hành Nghị định về tiêu chuẩn ĐVHC, phân loại ĐVHC và phân loại đô thị trong tháng 10/2025 (Hình từ internet)
Ngày 26/9/2025, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Kết luận 195-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Đảng uỷ Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo:
(i) Các bộ, ngành khẩn trương sửa đổi, bổ sung, ban hành kịp thời, đầy đủ các quy trình công tác, cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính đối với các nhiệm vụ đã phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền cho cấp tỉnh, cấp xã bảo đảm dễ làm, dễ kiểm tra; tổ chức tập huấn, trang bị kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ công chức cấp tỉnh, cấp xã để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền.
(ii) Chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an và các bộ, ngành, cơ quan liên quan phối hợp, hỗ trợ Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội kết nối cơ sở dữ liệu khối Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (trước mắt hỗ trợ chuẩn hóa kết nối cơ sở dữ liệu đoàn viên, hội viên theo Kế hoạch 02-KH/BCĐ, ngày 19/6/2025 của Ban Chỉ đạo Nghị quyết 57), cơ sở dữ liệu dùng chung quốc gia và cơ sở dữ liệu mở của các ngành theo chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.
(iii) Chỉ đạo Bộ Nội vụ khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị, hoàn thành trong tháng 10/2025; hoàn thiện Đề án tiền lương và phụ cấp, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định để áp dụng chung, thống nhất trong toàn hệ thống chính trị.
(iv) Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ khẩn trương hoàn thành đề xuất phương án sắp xếp đơn vị sự nghiệp, sắp xếp doanh nghiệp nhà nước và bộ máy bên trong các doanh nghiệp thuộc thẩm quyền quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và địa phương phù hợp tình hình mới; hoàn thành trong tháng 10/2025.
(v) Làm rõ nguyên nhân, kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện chưa nghiêm túc, kịp thời các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chậm thực hiện chế độ, chính sách đối với các trường hợp nghỉ công tác theo quy định, báo cáo Bộ Chính trị (qua Ban Tổ chức Trung ương) trước ngày 15/10/2025; hướng dẫn việc chi trả chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, người lao động đã có quyết định nghỉ hưu, nghỉ thôi việc trước ngày 31/8/2025 chưa được thanh toán; thực hiện xong việc chi trả trước ngày 15/10/2025 đối với các trường hợp đã có quyết định nghỉ trước ngày 31/8/2025.
Như vậy, Đảng uỷ Chính phủ chỉ đạo Bộ Nội vụ khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, phân loại đơn vị hành chính và phân loại đô thị, hoàn thành trong tháng 10/2025.
- Phân loại đơn vị hành chính là cơ sở để hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng tổ chức bộ máy, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức của chính quyền địa phương phù hợp với từng loại đơn vị hành chính.
- Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Chính phủ.
Hiện hành, đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành 02 cấp, gồm có:
- Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh);
- Xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (sau đây gọi chung là cấp xã).
Xã là đơn vị hành chính ở nông thôn; phường là đơn vị hành chính ở đô thị; đặc khu là đơn vị hành chính ở một số hải đảo có vị trí quan trọng được thành lập phù hợp với điều kiện địa lý, tự nhiên, đặc điểm dân cư và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt là địa bàn có vị trí chiến lược, được tổ chức theo mô hình đặc thù, được áp dụng các cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội, thực hiện các chính sách mới về quản trị địa phương, thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, vùng và cả nước. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quyết định thành lập.
(Điều 1, 3 Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15)