Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế từ 01/01/2026

Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế từ 01/01/2026 (Hình ảnh từ Internet)

Ngày 16/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế từ 01/01/2026

Căn cứ Điều 44 Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế

- Khi có quyết định áp dụng biện pháp cưỡng chế, nếu có dấu hiệu cho thấy cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế có hành vi tẩu tán hoặc làm hư hại tiền bạc, tài sản thì người đã ra quyết định cưỡng chế có quyền yêu cầu các cơ quan, tổ chức có liên quan, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú hoặc công tác, tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở thực hiện biện pháp phong tỏa nhằm ngăn chặn việc tẩu tán tiền bạc, tài sản. Các biện pháp phong tỏa gồm:

+ Phong tỏa tài khoản, tiền gửi ngân hàng;
+ Niêm phong tài sản;

+ Các biện pháp khác theo quy định của pháp luật để bảo đảm tài sản không bị tẩu tán.

- Trường hợp cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế có hành vi chống đối không thi hành quyết định cưỡng chế sau khi đã vận động, giải thích, thuyết phục mà không có hiệu quả, người ra quyết định cưỡng chế có quyền huy động lực lượng, phương tiện để bảo đảm thi hành cưỡng chế. Các biện pháp cụ thể có thể bao gồm:

+ Huy động lực lượng an ninh, cảnh sát;

+ Bổ sung phương tiện kỹ thuật, công nghệ để hỗ trợ việc cưỡng chế;

+ Sử dụng các biện pháp nghiệp vụ khác theo quy định của pháp luật.

- Người đang bị cưỡng chế, người đại diện cho tổ chức đang bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

- Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định cưỡng chế phải được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, tôn trọng quyền con người và không được làm phát sinh các hành vi xâm phạm lợi ích hợp pháp của các cá nhân hoặc tổ chức khác.

Hướng dẫn chuyển việc thi hành quyết định cưỡng chế để bảo đảm thi hành từ 01/01/2026

Căn cứ Điều 45 Nghị định 296/2025/NĐ-CP hướng dẫn chuyển việc thi hành quyết định cưỡng chế để bảo đảm thi hành như sau:

- Trường hợp cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế ở địa bàn cấp tỉnh này nhưng cư trú, đóng trụ sở ở địa bàn cấp tỉnh khác và không có điều kiện chấp hành quyết định cưỡng chế tại nơi thực hiện hành vi vi phạm, thì quyết định cưỡng chế được chuyển đến cơ quan có thẩm quyền cưỡng chế cùng cấp nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú hoặc tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở để tổ chức thi hành. Nếu nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú hoặc nơi tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở không có cơ quan có thẩm quyền cưỡng chế cùng cấp, thì quyết định cưỡng chế được chuyển đến Ủy ban nhân dân cấp xã để tổ chức thi hành.

Trường hợp cá nhân, tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế thuộc phạm vi một tỉnh ở địa bàn miền núi, hải đảo hoặc những vùng xa xôi, hẻo lánh khác mà việc đi lại gặp khó khăn và cá nhân, tổ chức bị cưỡng chế không có điều kiện chấp hành tại nơi bị ra quyết định cưỡng chế thì quyết định cưỡng chế được chuyển đến cơ quan cùng cấp nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú, tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở để tổ chức thi hành.

- Cơ quan chuyển việc thi hành cưỡng chế có trách nhiệm chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc cho cơ quan tiếp nhận ở địa phương nơi cá nhân bị cưỡng chế cư trú hoặc tổ chức bị cưỡng chế đóng trụ sở để tổ chức thi hành. Hồ sơ phải bao gồm:

+ Quyết định cưỡng chế;

+ Các tài liệu, bằng chứng liên quan đến vụ việc;

+ Biên bản và các tài liệu khác đã lập trong quá trình xử lý vụ việc.

- Cơ quan tiếp nhận hồ sơ cưỡng chế sẽ tiến hành các bước sau:

+ Xác nhận đã nhận đầy đủ hồ sơ và thông báo lại cho cơ quan chuyển hồ sơ;

+ Trong thời gian 02 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo chuyển và hồ sơ vụ việc, cơ quan cùng cấp ở địa phương nơi cá nhân bị áp dụng biện pháp cưỡng chế cư trú hoặc nơi tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế đóng trụ sở có trách nhiệm tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế theo đúng quy định của pháp luật.

- Trong quá trình tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế tại địa phương nơi tiếp nhận, cơ quan tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế có thể:

+ Phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan tại địa phương để bảo đảm việc thi hành quyết định cưỡng chế được thực hiện hiệu quả và đúng quy định pháp luật;

+ Thực hiện các biện pháp cưỡng chế theo đúng thủ tục và điều kiện đã được quy định tại Nghị định này.

- Sau khi thi hành xong quyết định cưỡng chế, cơ quan tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế phải lập biên bản và thông báo kết quả thực hiện đến cơ quan đã chuyển hồ sơ cưỡng chế, đồng thời lưu trữ hồ sơ vụ việc theo quy định.

Xem thêm Nghị định 296/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026 và thay thế Nghị định 166/2013/NĐ-CP quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với quyết định cưỡng chế đã được ban hành hoặc đã được thi hành xong trước 01/01/2026, mà cá nhân, tổ chức bị cưỡng chế còn khiếu nại, thì áp dụng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, Nghị định 166/2013/NĐ-CP quy định về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.